Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mang thai và mãn kinh

Thông thường, bạn sẽ hiểu rằng, mãn kinh đồng nghĩa với việc không thể mang thai hay sinh con. Sự thật có phải như vậy hay không? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Bạn có thể mang thai sau khi mãn kinh hay không?

Vì một lý do nào đó, bước vào giai đoạn tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, bạn bỗng khao khát có được một đứa con. Hoặc bạn không muốn có thêm con nữa nhưng lại lo lắng, nhỡ đâu mình có thai khi đã lớn tuổi như thế này rồi. Thực ra, đó là lo lắng của một số phụ nữ đang bước đến giai đoạn mãn kinh.

Hãy nhớ một điều đặc biệt quan trọng và có thể coi là chìa khóa để giải đáp những thắc mắc này của bạn: ngay cả khi bạn đang có những cơn bốc hỏa và kinh nguyệt thất thường, điều đó không có nghĩa là bạn không thể mang thai, mà chỉ có nghĩa rằng bạn sẽ ít cơ hội mang thai hơn mà thôi.

Cơ thể điều khiển quá trình mang thai như thế nào?

Trong độ tuổi sinh sản, thông thường ở phụ nữ là từ 15 đến 49 tuổi, cơ thể sẽ sản xuất các hormone sinh sản, bao gồm: estrogen, progesterone, luteinizing (LH) và hormone kích thích nang trứng FSH. Vào giữa chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng, LH, FSH và estrogen phối hợp cùng nhau, kích thích nang trứng phát triển, trưởng thành trong buồng trứng và rụng trứng. Sự rụng trứng chỉ xảy khi lượng hormone của bạn nằm trong phạm vi tối ưu.

Nếu trứng được thụ tinh, LH sẽ kích thích sản xuất progesterone để duy trì sự mang thai. Các hormone sinh sản sẽ tiếp tục thực hiện chức năng của mình để giúp cơ thể người mẹ nuôi dưỡng bào thai và sinh ra em bé. 

Tại sao khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, bạn sẽ khó mang thai hơn, thậm chí không mang thai được nữa?

Bạn sẽ chính thức đến thời kì mãn kinh khi không có kinh nguyệt trong vòng 1 năm. Khi đó, nồng độ hormone sinh sản đã thay đổi đủ để buồng trứng sẽ không rụng thêm trứng. Và lúc đó bạn sẽ không thể mang thai tự nhiên được nữa.

Tiền mãn kinh

Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp giữa thời kỳ sinh sản và mãn kinh. Buồng trứng của bạn bắt đầu sản sinh ít estrogen và progesterone hơn. Khi lượng hormone dao động và giảm sút, bạn có thể bắt đầu nhận thấy các triệu chứng như:

  • Bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm;
  • Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt: tần suất không đều, thậm chí mất kinh 1 vài tháng; độ dài các ngày kinh nguyệt thay đổi, nhiều hơn hoặc ít ngày hơn bình thường
  • Buồng trứng rụng trứng "thất thường", có thể rụng trứng trong tháng này, nhưng có thể sẽ không rụng trứng trong vài tháng sau.

Rõ ràng trong giai đoạn tiền mãn kinh, cơ hội thụ thai của bạn rất thấp. Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ, phụ nữ bước sang độ tuổi 40 chỉ có 5% khả năng thụ thai trong mỗi chu kỳ hàng tháng.

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể thụ thai tự nhiên. Nếu muốn có con, hãy chờ đợi. Còn nếu bạn không muốn mang thai, bạn cần phải sử dụng biện pháp tránh thai trong suốt thời kỳ tiền mãn kinh. Giai đoạn này có thể kéo dài trong nhiều năm.

Mãn kinh

Trong giai đoạn tiền mãn kinh, kinh nguyệt của bạn dường như đã dừng lại 1 vài tháng, nhưng sau đó lại xuất hiện lại. Điều đó có thể xảy ra nhiều lần và khiến bạn tưởng rằng đã mãn kinh, trong khi bạn chưa thực sự mãn kinh.

Nếu đã một năm kể từ lần có kinh cuối cùng của bạn, thì tức là bạn đã mãn kinh. Đối với hầu hết phụ nữ, điều này xảy ra trong khoảng 40 đến 50 tuổi, với độ tuổi trung bình là 51.

Khi đã mãn kinh, mức LH và FSH của bạn vẫn cao nhưng estrogen và progesterone sẽ ở mức thấp. Bạn không còn rụng trứng, do vậy không thể thụ thai tự nhiên được nữa.

Sau mãn kinh

Khi đã mãn kinh, mức độ hormone của bạn sẽ không bao giờ trở lại trong phạm vi thích hợp cho sự rụng trứng và mang thai. Việc sử dụng biện pháp tránh thai lúc này là không còn cần thiết nữa.

Thụ tinh trong ống nghiệm sau mãn kinh

Đã có những trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm sau khi mãn kinh thành công, đem lại hy vọng rất lớn cho những phụ nữ muốn có con sau khi đã mãn kinh.

Rõ ràng, trứng của người phụ nữ sau mãn kinh không còn dùng để thụ tinh được nữa, nhưng vẫn có hai cách bạn có thể sử dụng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm. Bạn có thể sử dụng trứng của bản thân đã đông lạnh và lưu trữ trước đó, hoặc sử dụng trứng hiến tươi hoặc đông lạnh.

Để chuẩn bị cho quá trình mang thai sau thụ tinh trong ống nghiệm, bạn cũng sẽ cần điều trị bằng liệu pháp hormone.

Tuy nhiên, thụ tinh trong ống nghiệm sau mãn kinh không phải là một lựa chọn cho tất cả mọi phụ nữ. Nếu bạn có ý định mang thai sau khi mãn kinh, cần đến khám và tư vấn với chuyên gia hỗ trợ sinh sản để có quyết định đúng đắn và phù hợp nhất.

Nguy cơ về sức khoẻ khi mang thai muộn

Khi so sánh với phụ nữ tiền mãn kinh, phụ nữ sau mãn kinh có nhiều khả năng gặp cả những biến chứng nhỏ và lớn sau khi thụ tinh, mang thai và sinh con.

Phụ nữ mang thai và sinh con khó khăn hơn khi lớn tuổi và có thể gặp một số vấn đề sức khỏe gây nguy hiểm cho thai kỳ. Nguy cơ về sức khoẻ khi mang thai tăng theo độ tuổi. Sau 35 tuổi, nguy cơ của một số vấn đề sẽ tăng lên cao hơn so với phụ nữ trẻ. 

Bạn có thể mang đa thai, đặc biệt là nếu bạn thụ tinh trong ống nghiệm. Đa thai có thể dẫn đến sinh non, cân nặng khi sinh thấp và sinh khó.

Các vấn đề về thai kỳ như: rau tiền đạo, sảy thai hoặc thai chết lưu, sinh mổ, sinh non hoặc sinh con cân nặng thấp cũng thường gặp hơn ở những phụ nữ sinh con kh đã tiền mãn kinh hoặc mãn kinh.

Các chứng bệnh như tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp và tiền sản giật phổ biến hơn trong những người thai phụ lớn tuổi. Do vậy khi mang thai ở độ tuổi từ 40 trở lên, bạn luôn phải được kiểm tra và theo dõi để phát hiện kịp thời những biến chứng tiềm ẩn.
Nguy cơ những rối loạn về di truyền hay dị tật bẩm sinh cũng tăng cao hơn rất nhiều theo độ tuổi của người mẹ, đặc biệt là hội chứng Down. Theo Hiệp hội nghiên cứu bệnh Down quốc gia Hoa Kỳ, một người phụ nữ 25 tuổi sẽ có 1/1.200 khả năng sinh con mắc hội chứng Down; ở tuổi 35, nguy cơ đó sẽ là 1/350; đến tuổi 40, nguy cơ là 1/100; và ở độ tuổi 49 tăng lên tới 1/10, nghĩa là trong 10 trẻ em sinh ra bởi những người mẹ khoảng 49 tuổi sẽ có 1 bé có khả năng mắc Hội chứng Down. 

Bạn càng lớn tuổi, nguy cơ gặp phải các biến chứng khi mang thai và sinh nở càng cao. Do vậy, nếu bạn có ý định sinh con khi tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, hãy tham khảo rất kỹ ý kiến của các chuyên gia hỗ trợ sinh sản, cũng như thực hiện đầy đủ các lời khuyên về khám sức khỏe, khám thai, sàng lọc trước sinh và sau sinh.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Mang thai con "rạ"

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 20/06/2025

    5 loại thực phẩm nên ăn để hỗ trợ giải độc thận

    Để giải độc thận, một chế độ ăn uống thông minh là chìa khóa. Ưu tiên thực phẩm tươi, giảm đồ ăn chế biến sẵn và nước ngọt để bảo vệ 'bộ lọc' quan trọng của cơ thể.

  • 20/06/2025

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu ảnh hưởng đến trẻ khi trưởng thành như thế nào?

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu là những sự kiện tiêu cực xảy ra trong độ tuổi từ 1 đến 17 tuổi. Những trải nghiệm tiêu cực này ảnh hưởng đến não bộ và sức khỏe của trẻ khi chúng lớn lên thành người trưởng thành và gây nên các vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc các bệnh lý mãn tính. Đọc bài viết sau để hiểu thêm về các vấn đề mà trẻ có thể gặp phải lúc trưởng thành khi có các trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu!

  • 19/06/2025

    Cập nhật nghiên cứu về mối liên quan giữa vitamin K2 và nguy cơ thấp còi

    Nói đến phát triển chiều cao, chắc chắc phải nói đến canxi và vitamin D – những thành phần cốt lõi cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Các bằng chứng khoa học gần đây chứng minh rằng, cùng với canxi và vitamin D còn có vai trò vô cùng quan trọng của vitamin K2. Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy vitamin K2 có thể tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng chiều cao của trẻ, đặt ra vấn đề cấp thiết cần cung cấp đủ K2 trong những giai đoạn vàng của sự phát triển ở trẻ nhỏ.

  • 19/06/2025

    Sử dụng D3K2 hiệu quả: Vai trò của công nghệ tiên tiến

    Vitamin D3 và K2 là hai vi chất thiết yếu giúp trẻ phát triển hệ xương chắc khỏe và tăng trưởng chiều cao tối ưu. Tuy nhiên, không phải cứ bổ sung là cơ thể sẽ hấp thu hiệu quả. Thực tế, cả vitamin D3 và K2 đều là vitamin tan trong dầu, và đặc tính này khiến chúng rất khó hấp thu qua đường tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc bổ sung mà không có sự hỗ trợ của công nghệ có thể dẫn đến hấp thu kém, giảm hiệu quả và gây lãng phí.

  • 19/06/2025

    5 loại rau đặc biệt tốt cho gan

    Các bệnh về gan ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của gan.

  • 19/06/2025

    Làm thế nào để trung hòa tác dụng của Caffeine?

    Có thể bạn uống quá liều cà phê hay uống một ly nước tăng lực, bạn gặp dấu hiệu run rẩy, nhịp tim không đều, đau bụng và các tác dụng phụ khác của caffeine. Từ việc uống nước đến ăn chuối, hãy tìm hiểu cách thực sự hiệu quả để trung hòa tác dụng của quá nhiều caffeine.

  • 19/06/2025

    Lựa chọn vitamin D3 K2: Đừng chỉ nhìn vào nhãn, hãy xem kỹ chất lượng nguyên liệu

    Vitamin D3 (cholecalciferol) và vitamin K2 (menaquinone) là hai vi chất dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong quá trình chuyển hóa canxi và phát triển hệ xương. Trong bối cảnh trẻ em có xu hướng giảm đáng kể tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên (nguồn tổng hợp chính của vitamin D3) và chế độ ăn uống của trẻ không đảm bảo đủ lượng vitamin K2, việc bổ sung phối hợp hai vi chất này thông qua các sản phẩm bổ sung ngày càng được quan tâm của các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa cũng như các bậc cha mẹ.

  • 18/06/2025

    6 cách ăn uống để hạn chế suy thận ở người trẻ

    Suy thận thường được coi là bệnh của người lớn tuổi nhưng thực tế, các yếu tố nguy cơ và thói quen ăn uống không lành mạnh ở một bộ phận người trẻ có thể âm thầm dẫn đến suy thận.

Xem thêm