Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mang thai và các vấn đề về túi mật

Túi mật là một cơ quan khá nhỏ, nhưng nó có thể gây ra những vấn đề lớn trong suốt thai kỳ của bạn.

Những thay đổi trong suốt thai kỳ có thể ảnh hưởng đến hoạt động của túi mật. Mặc dù không phải tất cả phụ nữ mang thai sẽ có túi mật bị ảnh hưởng, nhưng nếu có, thì tình trạng này có thể gây ra những triệu chứng và biến chứng ảnh hưởng đến em bé ở trong bụng.

Biết được những triệu chứng có thể sẽ giúp bạn được chăm sóc y tế kịp thời trước khi các triệu chứng diễn biến xấu đi.

Túi mật hoạt động như thế nào?

Túi mật là một cơ quan nhỏ có hình gần giống như trái lê và nằm ngay phía dưới gan. Túi mật là một cơ quan dự trữ dịch mật thừa mà gan sản xuất ra để tiêu hóa chất béo. Khi một người ăn một bữa ăn nhiều chất béo, túi mật sẽ giải phóng dịch mật vào ruột non.

Tuy nhiên, quá trình này lại không diễn ra liền mạch như vậy. Những chất thừa có thể hình thành nên những viên sỏi cứng trong túi mật và khiến cho dịch mật không thể thoát ra khỏi túi mật dễ dàng được, từ đó gây ra các vấn đề với sức khỏe.

Sự xuất hiện của sỏi mật ở túi mật không chỉ khiến dịch mật không thoát ra ngoài được mà còn gây ra tình trạng viêm, được gọi là viêm túi mật. Viêm túi mật sẽ gây ra những cơn đau rất dữ dội và là một tình trạng cấp cứu y tế.

Túi mật là một cơ quan dự trữ có ích, nhưng nếu túi mật hoạt động không hiệu quả và gây ra nhiều vấn đề, bác sỹ có thể cắt bỏ nó đi. Không có túi mật bạn vẫn có thể sống được. Sau khi túi mật được cắt bỏ, cơ thể bạn sẽ thích nghi với sự thay đổi này của hệ tiêu hóa.

Mang thai ảnh hưởng đến chức năng túi mật như thế nào?

Phụ nữ thường ít bị sỏi mật hơn nam giới. Nhưng phụ nữ mang thai lại là đối tượng đặc biệt có nguy cơ cao bởi vì cơ thể đang sản xuất ra rất nhiều estrogen. Quá nhiều estrogen trong cơ thể có thể dẫn đến tình trạng tăng cholesterol trong dịch mật, và làm giảm sự tập trung của dịch mật hay còn gọi là ứ dịch mật khi mang thai. Điều này có nghĩa là dịch mật không thể thoát ra ngoài túi mật một cách dễ dàng được. Ứ dịch mật khi mang thai sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải các biến chứng của thai kỳ. Những biến chứng này bao gồm:

  • Thai nhi ra phân su trước khi sinh, việc này có thể sẽ ảnh hưởng đến việc thở của em bé
  • Sinh non
  • Thai chết lưu

Triệu chứng của các vấn đề về túi mật trong thời kỳ mang thai

Ứ dịch mật khi mang thai có thể gây ra những triệu chứng rất đặc biệt. Bao gồm:

  • Rất ngứa (triệu chứng phổ biến nhất)
  • Vàng da, do có quá nhiều bilirubin (chất thải của quá trình phá vỡ tế bào hồng cầu trong máu)
  • Nước tiểu sẫm màu hơn bình thường

Ứ dịch mật khi mang thai có thể sẽ rất khó để nhận ra. Nguyên nhân là do việc bụng to ra khi mang thai cũng có thể khiến da bị ngứa và giãn. Nhưng ngứa liên quan đến túi mật do axit mật hình thành trong máu sẽ phát triển thành tình trạng ngứa rất nghiêm trọng.

Sỏi mật cũng có thể sẽ gây ra những triệu chứng dưới đây, thường xuất hiện sau khi bạn ăn một bữa ăn giàu chất béo khoảng 1 giờ:

  • Vàng da
  • Buồn nôn
  • Đau ở vùng bụng trên hoặc giữa bụng, tại ví trí túi mật. Cơn đau có thể là đau âm ỉ hoặc đau nhói, đau dữ dội)

Nếu cơn đau không biến mất trong vòng vài giờ thì điều đó chứng tỏ rằng có vấn đề gì đó nghiêm trọng hơn đã xảy ra với túi mật của bạn.

Trao đổi với bác sỹ về các triệu chứng

Một số phụ nữ mang thai có thể sẽ bị sỏi túi mật mà thậm chí không hay biến gì. Còn biết đến với tên gọi “sỏi túi mật thầm lặng”, tình trạng này sẽ không ảnh hưởng đến chức năng túi mật. Nhưng vì sỏi mật sẽ làm tắc nghẽn ống mật do vậy có thể gây ra tình trạng lên cơn đau túi mật. Đôi khi các triệu chứng sẽ biến mất trong vòng 1-2 giờ, nhưng thỉnh thoảng triệu chứng cũng sẽ không biến mất. Nếu bạn có các triệu chứng sau không biến mất trong khoảng 1-2 giờ, hãy gọi cho bác sỹ hoặc đến phòng cấp cứu ngay:

  • Ớn lạnh và/hoặc sốt nhẹ
  • Nước tiểu sẫm màu
  • Vàng da
  • Phân sáng màu
  • Buồn nôn và nôn mửa
  • Đau bụng kéo dài trên 5 tiếng

Đây là những dấu hiệu cho thấy sỏi mật đã gây viêm và nhiễm trùng. Nếu bạn bị đau túi mật nhưng các triệu chứng lại biến mất trong 1-2 giờ, bạn nên giữ liên lạc với bác sỹ thường xuyên. Bác sỹ có thể sẽ muốn thăm khám cho bạn để đảm bảo rằng em bé của bạn vẫn khỏe mạnh. Tuy nhiên, điều không may là, một khi bạn đã từng bị đau túi mật một lần, thì nguy cơ cơn đau này xuất hiện trở lại sẽ rất cao.

Điều trị các vấn đề về túi mật trong thai kỳ

Điều trị ứ dịch mật trong thai kỳ

Bác sỹ có thể sẽ kê cho bạn một loại thuốc tên là axit ursodeoxycholic (INN, BAN, ANN) hoặc ursodiol (Actigall, Urso) với phụ nữ có các triệu chứng ngứa nghiêm trọng liên quan đến ứ dịch mật khi mang thai.

Tại nhà, bạn có thể ngâm mình trong nước ấm đê giảm ngứa da (nước nóng có thể sẽ có hại cho em bé). Chườm lạnh lên vùng da bị ngứa cũng có thể sẽ giúp ích cho bạn.

Bạn nên nhớ rằng, một số phương pháp điều trị thường được áp dụng khi bị ngứa ngoài da, ví dụ như sử dụng antihistamine hoặc kem bôi có chứa hydrocortisone, sẽ không giúp ích gì với triệu chứng ngứa liên quan đến túi mật, mà còn có thể gây hại cho em bé. Trong suốt quá trình mang thai, tốt nhất bạn nên tránh sử dụng những sản phẩm này.

Nguy cơ biến chứng thai kỳ sẽ lớn hơn nếu bạn bị ứ dịch mật khi mang thai, do vậy, nếu em bé đã đủ 37 tuần và khỏe mạnh, bác sỹ có thể sẽ khuyên bạn nên sinh em bé ra sớm hơn một chút.

Điều trị sỏi túi mật khi mang thai

Nếu bạn bị sỏi mật mà không gây ra triệu chứng nghiêm trọng và khó chịu, thì có thể bác sỹ sẽ khuyên bạn nên chờ đợi xem tình hình thế nào. Nhưng nếu sỏi mật khiến túi mật không thể tống dịch mật ra ngoài được hoặc gây ra tình trạng nhiễm trùng, thì có thể bạn sẽ phải phẫu thuật. Tiến thành phẫu thuật trong khi đang mang thai không phải là phương pháp điều trị lý tưởng nhưng hoàn toàn có thể thực hiện được một cách an toàn để cắt bỏ túi mật trong khi đang mang thai. Phẫu thuật cắt bỏ túi mật là loại phẫu thuật không phải sản khoa phổ biến hàng thứ 2 trong khi mang thai. Loại phẫu thuật bổ biến nhất là cắt bỏ ruột thừa.

Triển vọng

Nếu bạn đã từng bị ứ dịch mật khi mang thai, thì khả năng rất cao là bạn sẽ lại mắc phải tình trạng này ở lần mang thai tiếp theo. Khoảng ½ đến 2/3 số phụ nữ đã từng bị ứ dịch mật khi mang thai sẽ lại mắc lại tình trạng này.

Ăn uống dinh dưỡng, khỏe mạnh, ít chất béo trong khi mang thai có thể làm giảm nguy cơ mắc phải các triệu chứng sỏi mật và có thể giúp giữ cho cả bạn và em bé cùng khỏe mạnh. Nhưng bạn nên cho bác sỹ biết ngay nếu bạn có các triệu chứng liên quan đến túi mật để bác sỹ có thể có kế hoạch điều trị tốt nhất cho bạn và em bé.

Làm thế nào để phụ nữ mang thai giảm nguy cơ mắc các biến chứng về túi mật?

Không có cách nào để làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng liên quan đến túi mật. Ứ dịch mật khi mang thai thường có liên quan đến sự thay đổi hormone trong thai kỳ ở những phụ nữ có một số gen đặc biệt, nhưng không phải là hiện tượng phổ biến. Và cũng bởi nguyên nhân là do gen, khoảng 90% số phụ nữ đã từng bị một lần thì sẽ bị tái phát tình trạng này ở lần mang thai tiếp theo.

Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm