Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lý do người bệnh đái tháo đường nên chọn ngũ cốc nguyên hạt

Carbohydrate cung cấp nhiên liệu cho cơ thể nhưng nó ảnh hưởng trực tiếp đến lượng đường trong máu. Điều quan trọng là người bệnh đái tháo đường cần biết cách chọn loại thực phẩm nào chứa carbohydrate lành mạnh, trong đó nên ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt.

1. Lợi ích của ngũ cốc nguyên hạt đối với sức khỏe

Khác với ngũ cốc tinh chế, ngũ cốc nguyên hạt (bao gồm các thực phẩm như: cám, gạo lứt, yến mạch, ngô, lúa mạch, sản phẩm được làm từ ngũ cốc nguyên hạt như bánh mì nguyên cám…) có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì nó chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết như vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa.

Ngũ cốc nguyên hạt chủ yếu có ba phần là:

  • Cám: Là lớp vỏ cứng bên ngoài ngũ cốc nguyên hạt.
  • Nội nhũ: Lớp giữa của hạt chủ yếu được tạo thành từ carbs.
  • Mầm: Lớp bên trong có các vitamin, khoáng chất, protein và các hợp chất thực vật.

Cám là lớp ngoài cứng của ngũ cốc nguyên hạt. Nó rất giàu chất dinh dưỡng và là một nguồn cung cấp chất xơ, chất chống oxy hóa tuyệt vời, có tác dụng hỗ trợ trong cải thiện sức khỏe tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đái tháo đường và một số loại ung thư.

Ngũ cốc nguyên hạt rất giàu vitamin B và chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại. Chất xơ trong ngũ cốc nguyên hạt liên kết với các axit béo như cholesterol xấu và mang chúng ra khỏi cơ thể trước khi chúng có thể làm tắc nghẽn động mạch dẫn đến đau tim hoặc đột quỵ.

Ngũ cốc nguyên hạt còn là nguồn thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong hệ vi sinh vật đường ruột giúp giảm viêm trong cơ thể.

Lý do người bệnh đái tháo đường nên chọn ngũ cốc nguyên hạt - Ảnh 2.

Ngũ cốc nguyên hạt giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa.

2. Người bệnh đái tháo đường nên ăn ngũ cốc nguyên hạt

Để kiểm soát bệnh đái tháo đường, điều quan trọng là phải kiểm soát lượng carbohydrate ăn vào, vì carbohydrate ảnh hưởng trực tiếp đến lượng đường trong máu.

Trong khi các loại carbohydrate tinh chế (như đồ ngọt, đồ uống có đường, bánh mì trắng, gạo trắng, bánh ngọt, đường bổ sung…) thường làm tăng đột biến lượng đường trong máu thì các loại carbohydrate toàn phần (bao gồm rau, trái cây, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt…) lại giàu chất xơ và chứa tinh bột tốt hấp thu chậm giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

Theo ThS.BS Nguyễn Thu Yên, chuyên gia Nội tiết - Đái tháo đường, tinh bột tốt có chỉ số đường huyết (GI) thấp, chứa loại đường được cơ thể tiêu hóa và hấp thu chậm. Chúng sẽ làm cho đường trong máu tăng từ từ và giảm cũng từ từ. Do đó giúp điều hòa đường huyết và duy trì mức năng lượng ổn định tốt cho cơ thể.

Trong số các tinh bột tốt làm tăng đường huyết ít và từ từ, đồng thời có giá trị dinh dưỡng cao có ngũ cốc nguyên hạt, bao gồm: gạo lứt, yến mạch, lúa mỳ, lúa mạch nguyên chất…

3. Một số loại ngũ cốc nguyên hạt phổ biến tốt cho người bệnh đái tháo đường

3.1. Gạo lứt

Gạo lứt là một loại ngũ cốc nguyên hạt phổ biến nhất có chứa đầy đủ nguyên vẹn các thành phần cám, mầm và nội nhũ. Theo nghiên cứu thành phần dinh dưỡng, trong một chén gạo lứt hạt dài đã nấu chín chứa 248 calo, 5,5g protein, 52g carbohydrate, 3g chất xơ và gần 2g chất béo.

Gạo lứt cũng rất giàu vitamin và khoáng chất như: các vitamin B, mangan, collagen, magiê, selen, đồng, phốt pho và các chất dinh dưỡng thiết yếu khác.

Gạo lứt có chứa nhiều loại hợp chất phenolic. Đây là nhóm chất chống oxy hóa có tác dụng bảo vệ các tế bào chống lại các tổn thương có liên quan đến nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường, béo phì, bệnh tim và ung thư.

Ăn gạo lứt cũng được chứng minh là giúp hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu sau bữa ăn tốt hơn ở những người mắc bệnh đái tháo đường. Những tác dụng này được cho là nhờ chất xơ, tinh bột cháy chậm và chất chống oxy hóa của gạo lứt cũng như khả năng giúp nuôi các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.

Đặc biệt, lượng chất xơ trong gạo lứt cao sẽ làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu. Gạo lứt cũng có chỉ số đường huyết thấp hơn nên sau khi ăn lượng đường trong máu tăng một cách từ từ.

Có nhiều loại gạo lứt như gạo lứt nâu, đỏ, đen. Mỗi loại có thành phần dinh dưỡng và ưu điểm khác nhau. Người bệnh đái tháo đường nên ăn phối hợp tất cả các loại trên để nhận được nguồn dinh dưỡng tốt nhất.

Lý do người bệnh đái tháo đường nên chọn ngũ cốc nguyên hạt - Ảnh 4.

Người bệnh đái tháo đường nên ăn gạo lứt.

3.2. Yến mạch

Yến mạch là loại carbohydrate lành mạnh tốt sức khỏe và là thực phẩm tốt cho người mắc bệnh đái tháo đường.

Yến mạch có chỉ số đường huyết thấp (< 55) và có hàm lượng chất xơ hòa tan cao giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và có thể hỗ trợ làm giảm cholesterol giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch ở người bệnh đái tháo đường.

Người bệnh đái tháo đường nên chọn yến mạch ít qua chế biến như yến mạch cắt thép. Loại này thường cần thời gian nấu lâu hơn nhưng nó là dạng hạt yến mạch chứa một lượng chất xơ hòa tan cao, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu tốt hơn.

Không nên sử dụng bột yến mạch đóng gói sẵn hoặc bột yến mạch ăn liền có thêm chất làm ngọt, đường và muối có thể gây tăng đường trong máu.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Người bệnh đái tháo đường chọn ăn gì trong bữa sáng.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 30/07/2025

    Ăn da cá có lợi cho sức khỏe không?

    Cá là nguồn cung cấp protein phổ biến trong chế độ ăn. Cá rất giàu dinh dưỡng, ngon miệng và là một bổ sung dinh dưỡng lành mạnh. Vậy da cá có lợi cho sức khỏe không?

  • 30/07/2025

    Phụ nữ có cần ngủ nhiều hơn nam giới không?

    Các chuyên gia khuyến nghị cả nam và nữ đều cần lượng ngủ tương đương nhau, nhưng nghiên cứu cho thấy sự thay đổi nồng độ hormone ở phụ nữ trong suốt cuộc đời có thể ảnh hưởng đến mô hình giấc ngủ của họ.

  • 29/07/2025

    Những dấu hiệu cảnh báo và giải pháp phòng ngừa sức khỏe tim mạch

    Hệ tim mạch đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sự sống, vận chuyển máu giàu oxy và dưỡng chất đến các cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, trái tim và hệ thống mạch máu cũng dễ bị tổn thương bởi nhiều yếu tố nguy cơ trong lối sống hiện đại. Một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe tim mạch chính là tình trạng tắc nghẽn động mạch, có thể dẫn đến đau tim, suy tim hoặc thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 28/07/2025

    Nấm da mùa mưa lũ Nguyên nhân gây bệnh và biện pháp điều trị

    Mùa mưa lũ không chỉ mang đến những thách thức về môi trường sống mà còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh ngoài da, trong đó nấm da là một trong những vấn đề phổ biến nhất.

  • 27/07/2025

    Mất nước: nguyên nhân, dấu hiệu và cách bù nước đúng cách

    Trong những ngày nắng nóng kéo dài, tình trạng mất nước trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người dễ bỏ qua. Cơ thể chúng ta phụ thuộc vào nước để duy trì các chức năng sống cơ bản, từ điều hòa thân nhiệt đến hỗ trợ hoạt động của các cơ quan.

  • 26/07/2025

    6 thực phẩm từ sữa giàu canxi nhất

    Uống sữa là cách dễ nhất để cung cấp cho cơ thể nguồn canxi dồi dào và chất lượng. Tuy nhiên, người không thích hoặc khó uống sữa có thể lựa chọn sản phẩm nào khác từ sữa giàu canxi không?

  • 26/07/2025

    Bí quyết chạy bộ đúng cách cho người mới bắt đầu

    Mùa hè là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hành trình cải thiện sức khỏe thông qua các hoạt động thể chất, và chạy bộ luôn là lựa chọn hàng đầu nhờ sự đơn giản và hiệu quả.

  • 24/07/2025

    4 lý do nên uống nước ép đu đủ xanh trong mùa hè

    Nước ép đu đủ xanh là loại thức uống đơn giản nhưng dồi dào dưỡng chất và các yếu tố cấp ẩm tuyệt vời. Dưới đây là 4 lý do nên thêm nước ép đu đủ xanh vào thực đơn hàng ngày trong mùa hè nắng nóng này.

Xem thêm