Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hẹp cột sống

Hẹp cột sống là một tình trạng gây nên do hẹp không gian xung quanh tủy sống hoặc thần kinh tủy.

Hẹp cột sống

Tủy sống kéo dài từ não đến phía dưới cột sống. Chạy dọc với tủy sống, các dây thần kinh tủy ra khỏi cột sống và phân bố khắp cơ thể. Như vậy, tủy sống và dây thần kinh thực hiện 2 chức năng quan trọng:

  • Thông tin cảm giác: thần kinh chuyển tín hiệu từ cơ thể đến não. Cảm giác mà chúng ta cảm nhận được như đau, áp lực, rung và các cảm giác khác được phát hiện và truyền qua những dây thần kinh này đến tủy sống và lên não.
  • Hướng dẫn vận động: Thần kinh cũng gửi tín hiệu chỉ dẫn khác từ não đến cơ thể. Những tín hiệu này điều chỉnh chức năng cơ, cả chủ động và thụ động. Tín hiệu giúp chúng ta thực hiện tất cả các chứng năng từ đi lại đến thở.

Ở những bệnh nhân bị hẹp cột sống, thần kinh có thể bị chèn ép, cả trong tủy sống cũng như đường ra của các dây thần kinh. Sự chèn ép của các dây thần kinh này dẫn đến các triệu chứng thường có ở bệnh nhân hẹp cột sống. Khi những dây thần kinh bị chèn ép, những tín hiệu bất thường được gửi đi và đến não, hoặc đôi khi tín hiệu không đi qua được vùng chèn ép. Do vậy, những bệnh nhân bị hẹp cột sống có thể bị đau, tê bì hoặc yếu liệt.

Hẹp cột sống ảnh hưởng đến cả nam và nữ, hầu hết đều thấy ở những bệnh nhân trên 50 tuổi. Những người phải lao động cường độ mạnh thường dễ tiến triển các triệu chứng của hẹp cột sống hơn.

Nguyên nhân phổ biến nhất của hẹp cột sống là viêm khớp cột sống, và nó thường không phổ biến ở những người dưới 30 tuổi. Khi hẹp cột sống xảy ra ở bệnh nhân trẻ, nó thường liên quan đến chấn thương cột sống.

Nguyên nhân gây hẹp

Hẹp cột sống có thể do nhiều tình trạng khác nhau, tất cả đều dẫn đến hẹp khoang cột sống.

Những tình trạng này có thể mắc phải hoặc di truyền. Hẹp cột sống thường hay do viêm khớp cột sống, một quá trình dẫn đến thay đổi của khớp cột sống dẫn đến chèn ép thần kinh. Những thay đổi phổ biến của viêm khớp cột sống bao gồm sự hình thành của các gai xương, canxi hóa dây chằng tủy, dày mô khớp do viêm mạn tính và thoái hóa đĩa đệm. Tất cả những thay đổi này làm hẹp khoang xung quanh các dây thần kinh, cuối cùng dẫn đến chèn ép thần kinh.

Các tình trạng mắc phải có thể dẫn đến hẹp cột sống bao gồm viêm khớp dạng thấp, khối u, bệnh Paget, và do chấn  thương cột sống. Các tình trạng di truyền dẫn đến hẹp cột sống bao gồm hẹp cột sống bẩm sinh, vẹo cột sống và chứng loạn sản sụn.

Triệu chứng

Hẹp cột sống có thể gây nên nhiều triệu chứng đa dạng khắp cơ thể. Triệu chứng phổ biến nhất là:

  • Đau
  • Tê bì
  • Kiến bò
  • Yếu liệt

Nếu vùng cột sống bị hẹp nằm ở cổ, triệu chứng xuất hiện ở tay, nếu vùng hẹp ở thắt lưng triệu chứng biểu hiện ở chân.

Những triệu chứng khác có thể xảy ra do hẹp cột sống. Một triệu chứng gây phiền nhiều đó là mất chức năng ruột hoặc bàng quang (không có khả năng kiểm soát tiểu tiện hoặc đại tiện).

Đây có thể là một triệu chứng của hội chứng đuôi ngựa và nên được điều trị cấp cứu. Hội chứng duôi ngựa có thể cần phẫu thuật giải nén ngay lập tức ở vùng tủy bị ảnh hưởng nghiêm trọng do chèn ép thần kinh.

 

Chẩn đoán và điều trị

Thông thường chẩn đoán hẹp cột sống có thể khá khó khăn. Có một số xét nghiệm được sử dụng để giúp chẩn đoán nguyên nhân gây đau. Điều quan trọng nhất là tìm ra nguyên nhân vấn đề và những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ biết rõ vị trí chính xác của chèn ép thần kinh.

Một khi chẩn đoán được đưa ra, điều trị có thể tập trung vào những tình trạng này. Điều trị điển hình cho hẹp cột sống bắt đầu với các lựa chọn đơn giản không xâm lấn và nếu việc điều trị này không làm giảm các triệu chứng khó chịu, thì bạn sẽ cần phải điều trị bằng cách khác gây xấm lần nhiều hơn.

Thông tin thêm trong bài viết: Tư thế chuẩn cho cột sống

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo verywell)
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm