Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dự phòng dị tật bẩm sinh trước và trong khi mang thai

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), cứ 33 trẻ em sinh ra thì sẽ có 1 trẻ mắc phải các dị tật bẩm sinh. Đa số các dị tật bẩm sinh thường xảy ra trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mặc dù có một số ít những dị tật khác có thể sẽ xuất hiện muộn hơn.

Cho đến nay nguyên nhân chính xác của các dị tật bẩm sinh vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố đã được chứng minh là có liên quan đến nguyên nhân gây dị tật bẩm sinh. Tất cả các bà mẹ đều muốn cho con mình sự khởi đầu tốt nhất, và dưới đây là một số cách giúp các mẹ thực hiện được điều này.

Sử dụng vitamin tổng hợp có chứa acid folic

Các chuyên gia dinh dưỡng và sản khoa khuyến cáo rằng, nếu đang cố gắng thụ thai, thì bạn nên uống vitamin tổng hợp hàng ngày, trong đó có chứa ít nhất là 400 microgam acid folic. Acid folic là một loại vitamin nhóm B quan trọng đã được chứng minh là có thể làm giảm dị tật bẩm sinh, chủ yếu là các dị tật về nứt đốt sống và thiếu não.

Bổ sung đủ lượng acid folic trong cơ thể trước khi thụ thai sẽ giúp bạn thu được đầy đủ nhất các lợi ích của loại vitamin này. Bổ sung acid folic càng sớm càng tốt sau khi biết mình mang thai cũng là điều vô cùng quan trọng. Đó là lý do vì sao mà tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có dự định mang thai nên bổ sung acid folic.

Chế độ dinh dưỡng cân đối và lành mạnh

Dinh dưỡng đầy đủ là cách tốt nhất để đảm bảo rằng con bạn sinh ra sẽ khỏe mạnh nhất. Hãy bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin, đặc biệt là giàu acid folic đi kèm với vitamin C. Đồng thời, hãy đảm bảo rằng bạn bổ sung đủ lượng vitamin mà cơ thể cần thông qua việc ăn uống, chứ không phải là uống vitamin. Do vậy, bạn cần ăn nhiều trái cây và rau củ cũng như ăn nhiều thịt nạc, các loại cá trong suốt thai kỳ.

Tất nhiên, thai kỳ không phải là lúc để bạn thử nghiệm các chế độ ăn mới, trừ khi đó là khuyến nghị của bác sỹ. Tóm lại, bạn cần ăn uống tự nhiên, giàu dinh dưỡng, tránh nạp vào cơ thể lượng calo rỗng và bạn sẽ giúp con mình có được sự khởi đầu tốt và khỏe mạnh nhất ngay từ khi còn là bào thai.

Ngừng hút thuốc lá, uống rượu và các chất gây nghiện khi mang thai

Rượu, thuốc lá và các chất gây nghiện có thể gây ra tình trạng sinh non, cân nặng sơ sinh thấp, thai chết lưu và xảy thai. Các chuyên gia khuyến cáo mạnh mẽ rằng, bạn nên cai thuốc lá từ trước khi có ý định mang thai, và cai thuốc lá càng sớm càng tốt ngay sau khi biết mình có thai vẫn có thể bảo vệ được em bé.

Và kể cả việc thỉnh thoảng uống vài ly bạn cũng nên tránh. Trong suốt quá trình mang thai, tốt nhất, bạn không nên uống một giọt rượu cả. Không có giới hạn nào là an toàn về việc uống rượu trong khi mang thai, cũng không có loại rượu nào an toàn đối với em bé cả. Tất cả các loại rượu, cho dù chỉ uống với lượng rất nhỏ, cũng có thể đem lại những nguy cơ về sức khỏe nhất định cho em bé, ví dụ như sảy thai hoặc các khiếm khuyết bất thường.

Tránh sử dụng các loại thuốc khi không cần thiết

Một số loại thuốc là cần thiết và bắt buộc phải sử dụng trong quá trình mang thai, ví dụ như những loại thuốc dùng để kiểm soát các bệnh mãn tính như bệnh cường giáp. Các loại thuốc còn lại là những thuốc khuyến cáo không nên sử dụng trong quá trình mang thai vì chúng có thể đi qua rau thai và có thể gây ra dị tật bẩm sinh. Hầu như chưa có đủ dữ liệu về các loại thuốc được phép sử dụng trong thai kỳ vì chỉ có rất ít nghiên cứu được tiến hành trên đối tượng là phụ nữ mang thai.

Một số loại thuốc chắc chắn sẽ gây ra dị tật bẩm sinh bao gồm thalidomide (Thalomid) và isotretinoin (Accutane) và tuyệt đối không nên sử dụng khi đang mang thai.

Các loại thảo mộc tự nhiên cần được cân nhắc kỹ trước khi sử dụng và nếu được thì cũng nên tránh sử dụng bởi một số loại thảo mộc có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực lên thai nhi hoặc gây hại cho quá trình mang thai.

Do vậy, quy tắc chung là chỉ sử dụng các loại thuốc nếu thấy thật sự cần thiết, và nên trao đổi với bác sỹ trước khi sử dụng các loại thuốc kê đơn, không kê đơn và thực phẩm chức năng trong thai kỳ.

Cân nhắc đến tiền sử gia đình

Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 7.000 trường hợp dị tật bẩm sinh có nguyên nhân là do di truyền. Một gia đình có tiền sử dị tật bẩm sinh nên cân nhắc xem liệu yếu tố di truyền có ảnh hưởng đến nguy cơ dị tật bẩm sinh của em bé hay không. Một chuyên gia về di truyền học có thể tư vấn và giúp các cặp đôi đánh giá được nguy cơ của em bé sau này. Các rối loạn về tim mạch, bệnh hồng cầu hình liềm và hội chứng Down là một số dị tật bẩm sinh phổ biến thường có nguyên nhân là do di truyền.

Duy trì cân nặng hợp lý

Bình thường, việc duy trì cân nặng hợp lý vốn đã rất quan trọng thì trong thai kỳ, việc này càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Phụ nữ thừa cân, béo phì trước và trong suốt quá trình mang thai sẽ dễ sinh ra con mắc dị tật bẩm sinh hơn, bao gồm cả các dị tật bẩm sinh về não và cột sống.

Mặc dù sự khác nhau về nguy cơ giữa phụ nữ có cân nặng bình thường và phụ nữ béo phì là rất nhỏ (3/100 trường hợp sẽ bị dị tật bẩm sinh ở phụ nữ bình thường so với 4/100 trường hợp ở phụ nữ béo phì), nhưng nguy cơ sinh ra con bị nứt đốt sống sẽ cao gấp đôi ở phụ nữ béo phì. Tật nứt đốt sống có thể dự phòng được bằng việc bổ sung 400 microgam acid folic/ngày từ trước và trong suốt quá trình mang thai. Phụ nữ muốn giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh của con có liên quan đến cân nặng nên trao đổi về sự thay đổi lối sống và chế độ ăn uống với bác sỹ trước khi thụ thai.

Cân nhắc đến yếu tố tuổi

Mặc dù tuổi đôi khi chỉ là con số, nhưng trong một số trường hợp, thì bạn nên chú ý đến tuổi khi mang thai. Phụ nữ trên 35 tuổi mang thai sẽ có nguy cơ sinh ra trẻ  mắc các dị tật bẩm sinh chủ yếu liên quan đến các đột biến di truyền, ví dụ như một đoạn gen bị tổn thương hoặc thừa ra, phổ biến nhất là hội chứng Down. Do vậy, phụ nữ mang thai ở độ tuổi này nên tiến hành thêm một số xét nghiệm sàng lọc trước sinh như chọc dò dịch ối và sinh thiết nhau thai.

Tham khảo thêm thông tin chi tiết về sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh tại đây

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt nam - Theo Reader's Digest
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm