Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đái tháo đường: Gia tăng nhanh và trẻ hóa

Tuy tỷ lệ ĐTĐ của Việt Nam không cao nhất thế giới, nhưng Việt Nam lại có 3 yếu tố nguy cơ:Tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới; Người bệnh đang “trẻ hóa” nhiều và Nhận thức của cộng đồng về đái tháo đường còn rất thấp.

Ngày Đái tháo đường thế giới được được Liên đoàn Đái tháo đường quốc tế và các hiệp hội thành viên như Hoa Kỳ, Anh, Úc, Canada, Nam Phi, New Zealand, Ấn Độ, Việt Nam…tổ chức vào ngày 14 tháng 11 hằng năm nhằm tăng cường nhận thức về căn bệnh, nguy cơ, biến chứng và cách phòng tránh.

Nhằm hưởng ứng ngày Đái tháo đường thế giới năm nay, Tòa soạn giới thiệu bài viết của TS.BS Trần Bá Thoại, một chuyên gia Nội tiết & Chuyển hóa, lưu ý một số vấn đề liên quan căn bệnh “thế kỷ” này:

1. Đái tháo đường là căn bệnh thế kỷ

Năm 1995, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê thấy có 135 triệu người ĐTĐ trên toàn thế giới (chiếm 4% dân số thế giới, nên dự báo năm 2010 sẽ là 221 triệu người và năm 2025 là 330 triệu người mắc căn bệnh này (chiếm 5,4%). Nhưng năm 2011, WHO thống kê lại thì đã có 366 triệu người ĐTĐ và dự kiến đến năm 2030 sẽ có 552 triệu người.

Vì vậy, WHO nhận định rằng: “Thế kỷ XXI này là thế kỷ của các bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa mà điển hình là bệnh ĐTĐ. Những gì mà đại dịch HIV/AIDS đã hoành hành 20 năm cuối thế kỷ XX, thì đó sẽ là điều ĐTĐ làm trong 20 năm đầu của thế kỷ XXI”.

2. Đái tháo đường đang gia tăng nhanh và trẻ hóa

Tại Việt Nam, theo điều tra năm 2001, tỷ lệ người mắc bệnh ĐTĐ tại khu vực nội thành của 4 thành phố lớn là 4%, đến năm 2008 tỷ lệ chung toàn quốc là 5,7% và đến nay đã hơn 6%.

Tuy tỷ lệ ĐTĐ của Việt Nam không cao nhất thế giới, nhưng Việt Nam lại có 3 yếu tố nguy cơ:(1) Tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới, (2) Người bệnh đang “trẻ hóa” nhiều và (3) Nhận thức của cộng đồng về đái tháo đường còn rất thấp.

3. Đái tháo đường có khá nhiều biến chứng

Nếu không được điều trị đúng cách, đái tháo đường có nhiều biến chứng mạn tính như: bệnh lý tim mạch, biến chứng mắt, bệnh lý thần kinh, tổn thương bàn chân đái tháo đường, bệnh thận …

4. Chi phí điều trị tốn kém, gánh nặng tài chánh

Chi phí để điều trị ĐTĐ khá phức tạp, tốn kém, thường gấp 2-4 lần người bình thường. Chi phí bao gồm cả thuốc men, trang thiết bị, xét nghiệm cận lâm sàng, chi phí những lần đi khám, kiểm tra v.v…Hơn nữa, người bệnh nặng, có biến chứng còn bị mất khả năng lao động, giảm thu nhập cho gia đình.

5. Có thể phòng tránh dễ dàng

Tuy nhiên, ĐTĐ có thể phòng tránh được bằng cách làm giảm nguy cơ mắc bệnh thông qua việc thay đổi lối sống.

Cách sống chuẩn mực để phòng bệnh ĐTĐ gồm hai phần: (1) chế độ ăn uống: kiêng ngọt, giảm mỡ, giàu đạm, thêm chất xơ, phân bố thường là 65% đường bột, 20% chất béo, 15 % chất đạm và (2) chế độ vận động tăng cường thể dục nhẹ, đi bộ, dưỡng sinh…

6. Tầm soát đơn giản

Trước đây, định lượng đường máu đói (Go) và Nghiệm pháp dung nạp glucose là hai xét nghiệm kinh điển, cơ bản để xác định ĐTĐ. Gần mười năm trở lại đây, đường máu bất kỳ (Gbk) và HbA1C được đưa vào tiêu chuẩn chẩn đoán, sàng lọc trên toàn thế giới.

Lợi thế của hai xét nghiệm này là tính khả thi: có thể lấy mẫu máu xét nghiệm bất kỳ, đặc biệt vẫn cho kết quả tin cậy khi bệnh nhân đã lỡ ăn no.

7. Có nhiều thuốc điều trị hiệu quả

Hiện nay, thuốc điều trị ĐTĐ có rất nhiều loại, nhưng tựu trung nằm trong 5 nhóm: insulin, kích thích tiết insulin, chống kháng insulin, giảm hấp thu glucose và giảm phân hủy insulin. Tuy nhiên, trong cả bốn thể bệnh ĐTĐ, cuối cùng đều phải dùng đến insulin.

TS.BS Trần Bá Thoại - Theo Dân Trí
Bình luận
Tin mới
  • 12/05/2025

    Chế độ ăn cho người bệnh dại

    Chế độ ăn phù hợp với người bệnh dại (nhiễm virus dại) giúp giảm bớt sự khó chịu. Việc lựa chọn thức ăn mềm, dễ nuốt, giàu dinh dưỡng và tránh các chất kích thích là rất cần thiết.

  • 12/05/2025

    Tìm hiểu về xuyên tâm liên

    Xuyên tâm liên là một loại thảo dược được trồng ở Nam Á. Thực phẩm bổ sung có chứa thành phần xuyên tâm liên thường được sử dụng để làm giảm các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, giảm tình trạng viêm và giảm các triệu chứng của bệnh cảm lạnh thông thường nhờ chất andrographolide – hoạt chất có trong lá và thân cây xuyên tâm liên.

  • 11/05/2025

    Hướng dẫn chế độ ăn cho người mắc chứng lùn

    Chứng lùn bao gồm một loạt các tình trạng đặc trưng bởi vóc dáng thấp bé. Mặc dù mỗi loại chứng lùn có nguyên nhân khác nhau nhưng việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, khả năng vận động và kiểm soát các biến chứng sức khỏe tiềm ẩn.

  • 11/05/2025

    Myoglobin là gì?

    Cơ thể bạn là một hệ thống phức tạp gồm xương, da, các cơ quan, chất sinh học,… Trong số các chất sinh học có các protein đặc biệt được gọi là hemeprotein (hay hemoprotein), được tạo thành từ axit amin và sắt. Bạn có thể tìm thấy các protein này trong cơ và máu nơi chúng liên kết với oxy. Các protein trong máu của bạn được gọi là hemoglobin và các protein trong cơ của bạn được gọi là myoglobin. Cùng tìm hiểu về myoglobin qua bài viết sau đây!

  • 10/05/2025

    Mỡ lợn chữa bệnh gì, các bài thuốc từ mỡ lợn

    Mỡ lợn từ xa xưa được con người xem là một thực phẩm rất phổ biến trong cách chế biến món ăn của đại đa số dân tộc trên thế giới, nhưng đây cũng là một vị thuốc quý được dùng chữa một số bệnh trong Đông y.

  • 10/05/2025

    Những điều cần biết về nứt gót chân

    Nứt gót chân thường không nguy hiểm, nhưng đôi khi có thể dẫn đến nhiễm trùng da. Nứt gót chân xảy ra khi da ở dưới gót chân của bạn trở nên cứng và khô. Bất kể nguyên nhân gây nứt gót chân của bạn là gì, bạn đều có thể thực hiện một số bước để điều trị, hoặc ngăn gót chân của bạn không bị nứt ngay từ đầu.

  • 09/05/2025

    Nuôi dưỡng trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt

    Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt vượt qua giai đoạn nguy hiểm này, giúp duy trì đường huyết ổn định, cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch.

  • 09/05/2025

    Bí quyết chăm sóc sức khỏe toàn diện cho mẹ

    Trong mỗi gia đình, người mẹ không chỉ là trái tim mà còn là nguồn cảm hứng, mang lại sự gắn kết và hạnh phúc cho mọi thành viên. Sức khỏe mẹ không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân mà còn là nền tảng cho sự phát triển của cả gia đình.

Xem thêm