Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chứng mệt mỏi buổi sáng và cách xử trí

Một đêm ngủ ngon giấc sẽ giúp bạn cảm thấy hưng phấn và tỉnh táo vào ngày hôm sau. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi khi ngủ dậy, hoặc sự mệt mỏi kéo dài suốt cả ngày, có thể bạn đang gặp vấn đề về rối loạn giấc ngủ.

Cùng khám phá thêm về sự khác biệt giữa cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ, điều gì có thể gây ra giấc ngủ không ngon và cách giảm mệt mỏi trong bài viết này nhé!

Sự khác biệt giữa buồn ngủ và mệt mỏi

Cảm thấy mệt mỏi và cảm thấy buồn ngủ là những cụm từ thường được sử dụng thay thế cho nhau. Mặc dù có một số điểm tương đồng giữa cả hai, nhưng chúng thực sự khác nhau về bản chất. Sự khác biệt giữa cảm giác mệt mỏi và cảm giác buồn ngủ là gì?

  1. Sự buồn ngủ

Buồn ngủ được đặc trưng bởi mong muốn ngủ. Hãy tưởng tượng bạn vừa thưởng thức xong một bữa trưa thịnh soạn kèm theo đồ uống có cồn. Bạn đang cảm thấy thư giãn, ngồi trong một căn phòng ấm áp, trên một chiếc ghế êm ái, và bắt đầu ngủ gật khi xem tivi. Đây là một ví dụ hoàn hảo về cảm giác buồn ngủ. Cảm giác buồn ngủ khác hẳn với mệt mỏi.

Sự mệt mỏi làm cho bạn cảm thấy nặng nề trong xương và cơ bắp. Những người bị mệt mỏi thường cảm thấy phải tạm dừng lại và nghỉ ngơi, tuy nhiên nó cũng không thể khiến bạn đi vào giấc ngủ, và giấc ngủ cũng không phải là cách giải quyết vấn đề.

Với những người bị buồn ngủ, cách tốt nhất để lập tức giải quyết cảm giác này là ngủ đủ số giờ vào ban đêm.

Nhìn chung, giấc ngủ được điều hành bởi 2 quá trình: điều khiển ngủ nội môi và tín hiệu cảnh báo chu kỳ sinh học. Giấc ngủ được chứng minh bằng việc một người thức càng lâu thì ham muốn ngủ càng tăng. Sự gia tăng cảm giác buồn ngủ này là do sự tích tụ của chất truyền tin hóa học, hay chất dẫn truyền thần kinh, được gọi là adenosine. Adenosine tích tụ giữa các tế bào thần kinh và trong hệ thống kích hoạt dạng lưới của thân não. Một phần, giấc ngủ là quá trình thải chất dẫn truyền thần kinh này (và các sản phẩm phụ chuyển hóa khác) khỏi các mô của não.

Cảm giác buồn ngủ là rất bình thường, tuy nhiên nếu xảy ra kéo dài và quá mức, nó chỉ ra các vấn đề nghiêm trọng hơn liên quan đến rối loạn giấc ngủ và mất ngủ.

 
  1. Sự mệt mỏi

Mệt mỏi có thể được phân biệt như một triệu chứng. Sự mệt mỏi có thể được nhận biết bởi một số đặc điểm sau:

  • Nặng đầu
  • Đau mắt
  • Chảy nước mắt
  • Mí mắt nặng
  • Nặng chân
  • Yếu mệt toàn thân
  • Cảm thấy lạnh
  • Nhạy cảm với tiếng ồn
  • Ngáp
  • Mất hứng thú
  • Kém tập trung
  • Cáu gắt
  • Ít muốn nói chuyện với người khác

Mặc dù cảm thấy mệt mỏi có thể là bình thường, đặc biệt là sau một ngày dài, nhưng cảm giác mệt mỏi dai dẳng sau khi thức dậy có thể gợi ý vấn đề về giấc ngủ.

Tại sao cảm thấy mệt mỏi khi ngủ dậy?

Quán tính giấc ngủ

Quán tính giấc ngủ đề cập đến mong muốn quay lại giấc ngủ gần như ngay lập tức sau khi thức dậy. Nó gây ra cảm giác uể oải, mệt mỏi, khó hoạt động. Nguyên nhân của quán tính giấc ngủ vẫn chưa được hiểu đầy đủ. Một giả thuyết cho rằng adenosine tích tụ trong não trong giai đoạn ngủ không REM, khiến bạn khó cảm thấy tỉnh táo hoàn toàn sau khi thức dậy.

Rối loạn giấc ngủ

Có nhiều loại rối loạn giấc ngủ khiến giấc ngủ bị gián đoạn và làm tăng cảm giác mệt mỏi suốt cả ngày và sau khi thức dậy. Chứng ngưng thở khi ngủ, rối loạn cử động chân tay theo chu kỳ, rối loạn nhịp sinh học và chứng ngủ rũ có liên quan đặc biệt với các triệu chứng mệt mỏi khi thức giấc.

Nhìn chung, không ngủ đủ lượng so với nhu cầu của cơ thể sẽ dẫn đến các dấu hiệu của sự mệt mỏi. Thiếu ngủ dẫn đến buồn ngủ và các triệu chứng khác liên quan đến mệt mỏi, chẳng hạn như các vấn đề về trí nhớ và suy nghĩ, suy giảm chức năng, thậm chí đau nhức cơ thể và khó chịu.

Làm thế nào để làm giảm sự mệt mỏi vào buổi sáng?

Cách tốt nhất để làm giảm mệt mỏi là cố gắng ngủ đủ số giờ vào ban đêm, hãy loại bỏ tất cả những yếu tố có thể gây thiếu ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Đối với người lớn, chuyên gia khuyến nghị ngủ từ 7 đến 9 tiếng (trung bình là 8 tiếng) vào mỗi đêm. Khi nhu cầu về giấc ngủ được đáp ứng, sự mệt mỏi của bạn sẽ giảm đi.

Thêm vào đó, để thức dậy dễ dàng hơn và chống lại các dấu hiệu của mệt mỏi, caffein và ánh nắng mặt trời có thể là những công cụ hữu ích.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự thật và hiểu lầm về tình trạng mệt mỏi

Bình luận
Tin mới
  • 23/11/2024

    Cách giảm đau mỏi chân khi đứng lâu

    Đau chân khi đứng lâu là tình trạng mà nhiều người gặp phải. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể khắc phục vấn đề này bằng một vài thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày

  • 23/11/2024

    Triệu chứng và biến chứng của bệnh vẩy nến

    Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh vẩy nến khác nhau tùy thuộc vào từng người và loại bệnh vẩy nến. Mặc dù bệnh vẩy nến là tình trạng mãn tính kéo dài suốt đời, một số người có thể thấy các triệu chứng biến mất trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

  • 22/11/2024

    Thuốc xịt mũi ngừa cúm

    Bạn có bỏ qua mũi tiêm phòng cúm hàng năm vì bạn ghét bị tiêm không? Điều đó có thể hiểu được. Nhưng đừng để điều đó ngăn cản bạn tiêm vắc-xin. Có một lựa chọn khác: dành cho bạn: vắc-xin xịt mũi.

  • 22/11/2024

    Loại tiếng ồn nào tốt cho giấc ngủ?

    Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua câu chuyện dùng tiếng ồn trắng giúp các bé sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc. Vậy đã bao giờ bạn thắc mắc, có những loại tiếng ồn nào và đâu là tiếng ồn dành cho người lớn? Mọi câu hỏi sẽ được giải đáp ngay sau đây.

  • 22/11/2024

    Cách cải thiện triệu chứng đau thần kinh tọa

    Ngày càng nhiều người trẻ bị đau thần kinh tọa với biểu hiện đau phần lưng dưới lan xuống chân. Để kiểm soát cơn đau thần kinh tọa, người bệnh cần điều chỉnh từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.

  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

Xem thêm