Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn dặm tự chỉ huy có tốt hơn ăn dặm truyền thống?

Chế độ ăn dặm tự chỉ huy (baby-led weaning) ngày càng phổ biến, nhưng chưa có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy phương pháp này ưu việt hơn ăn dặm truyền thông về mặt dinh dưỡng.

Ngày nay, phương pháp ăn dặm bé chỉ huy được nhiều phụ huynh áp dụng.

Theo nghiên cứu của Đại học Colorado (Mỹ), chế độ ăn của trẻ ăn dặm tự chỉ huy (baby-led weaning) và trẻ được bón đồ ăn mềm từng thìa cung cấp lượng calo tương đương. Đây là dữ liệu thu thập từ thói quen ăn uống của 70 em bé 5 tháng tuổi khỏe mạnh sống ở thành phố Denver.

Theo đó, nhóm nghiên cứu đề nghị phụ huynh theo dõi và báo cáo chế độ ăn uống của trẻ trong vòng 3 ngày. Phụ huynh cũng được yêu cầu cân thực phẩm trên đĩa trước và sau bữa ăn để tính xem trẻ đã ăn bao nhiêu. Đến khi trẻ được 9 và 12 tháng tuổi, cha mẹ làm lại báo cáo tương tự. Các nhà nghiên cứu cũng kiểm tra cân nặng và các số đo của trẻ tại các mốc thời gian trên.

Từ các thông tin thu được, nhóm nghiên cứu nhận thấy có 35 trẻ thực hiện chế độ ăn tự chỉ huy. Nguyên lý của chế độ ăn này là cha mẹ đặt trực tiếp thức ăn đã được cắt miếng nhỏ, vừa tay lên khay và cho trẻ tự cầm nắm hoặc tự xúc ăn theo cách trẻ muốn. Khi ăn dặm theo phương pháp này, trẻ ăn chủ yếu thực phẩm thô, lượng thực phẩm nghiền nhuyễn (dạng sinh tố, cháo bột) cung cấp chưa tới 10% tổng lượng calo.

Lượng calo trong chế độ ăn dặm truyền thông cũng tương đương với khi cho trẻ ăn dặm tự chỉ huy

Lượng calo trong chế độ ăn dặm truyền thông cũng tương đương với khi cho trẻ ăn dặm tự chỉ huy.

Ở nhóm đối chứng, các nhà khoa học lựa chọn 35 em bé có đặc điểm giới tính, chủng tộc, nuôi bằng sữa mẹ hoặc sữa công thức… tương tự nhóm ăn dặm tự chỉ huy. Tuy nhiên, trẻ được nuôi bằng phương pháp ăn dặm kiểu truyền thống, tức là người lớn đút thức ăn cho trẻ bằng thìa.

Kết quả cho thấy, lượng calo trẻ nạp vào ở cả hai nhóm không có sự khác biệt đáng kể. Ở thời điểm 9 tháng tuổi, nhóm trẻ ăn dặm tự chỉ huy ăn nhiều protein hơn 22% so với nhóm còn lại. Tuy nhiên, đến 12 tháng tuổi, lượng protein trong chế độ ăn của cả hai nhóm lại trở về tương đương.  

Tại mốc 9 tháng và 12 tháng, trẻ ăn dặm tự chỉ huy tăng nhiều cân hơn, dù chênh lệch tương đối nhỏ. ThS. Kinzie Matzeller – chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Colorado, Mỹ, thành viên nhóm nghiên cứu cho biết: “Nếu chỉ nhìn vào biểu đồ tăng trưởng của trẻ ăn dặm tự chỉ huy và trẻ ăn dặm truyền thống thì tôi không thể phân biệt được. Ngay cả khi nhìn trẻ ngoài đời cũng khó nhận ra sự khác nhau”.

Nuôi trẻ ăn dặm tự chỉ huy cần trang bị nhiều dụng cụ, đòi hỏi cha mẹ có thời gian và kiên nhẫn

Nuôi trẻ ăn dặm tự chỉ huy cần trang bị nhiều dụng cụ, đòi hỏi cha mẹ có thời gian và kiên nhẫn.

Chuyên gia Matzeller lý giải, phương pháp ăn dặm tự chỉ huy phổ biến nhất ở nhóm bà mẹ có trình độ đào tạo Đại học, thu nhập hàng năm của hộ gia đình cũng cao hơn. Điều này cho thấy phương pháp này được ưa thích hơn ở gia đình tầng lớp trung lưu, khi cha mẹ có thời gian và điều kiện để cho trẻ tự ăn dặm theo ý thích.

Trong khi đó, các kết quả nghiên cứu tại Vương quốc Anh lại cho kết quả trái ngược: Trẻ ăn dặm tự chỉ huy nạp ít năng lượng cơn, còn trẻ được đút thức ăn dặm và uống sữa công thức lại tăng cân.

Chuyên gia Matzeller gợi ý cha mẹ quan tâm đến phương pháp ăn dặm tự chỉ huy nên cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm như rau củ hấp, thịt cắt miếng nhỏ, trái cây mềm, phô mai. Trẻ thường phải tiếp xúc với một món ăn 15 lần mới bắt đầu chịu ăn, cha mẹ cần kiên nhẫn trong quá trình này.

Kết quả nghiên cứu được chia sẻ rộng rãi tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ vào cuối tháng 6 vừa qua. Các nhà khoa học cho rằng, cần có thêm nhiều nghiên cứu về chế độ ăn dặm tự chỉ huy để tìm ra lợi ích sức khỏe thực sự của phương pháp này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bắt đầu cho trẻ ăn dặm - Phần 1.

Quỳnh Trang - Theo suckhoecong
Bình luận
Tin mới
  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

Xem thêm