Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cấp cứu ngừng tuần hoàn

Sơ cứu là sự chăm sóc ngay lập tức dành cho người bị bệnh hoặc bị thương trước khi nhận được cấp cứu bởi nhân viên y tế. Trong tình huống khẩn cấp, sơ cứu kịp thời có thể rất quan trọng trong việc cứu sống một người. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc một số thông tin về cấp cứu ngừng tuần hoàn.

Các bước thực hiện cấp cứu ngừng tuần hoàn

A - Airway : Đường thở

Đường thở bị tắc nghẽn có thể cản trở khả năng thở của nạn nhân. Bạn có thể giúp mở đường thở của nạn nhân bằng cách làm như sau:

  1. Đặt một tay lên trán của họ
  2. Nhẹ nhàng ngửa đầu ra sau
  3. Trong khi ngửa đầu, sử dụng 2 ngón tay ở bàn tay còn lại của bạn để nâng cằm họ lên.

B - Breathing: Hô hấp

Hô hấp cung cấp oxy cho cơ thể mang lại sự sống. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là xác định xem người đó có thở hay không.

Để xác định xem một người có thở bình thường hay không, hãy thực hiện các bước sau:

  1. Đặt tai của bạn ngay phía trên miệng của họ và nhìn xuống lồng ngực của họ
  2. Kiểm tra các dấu hiệu sau:  
  • Tiếng thở của họ
  • Cảm giác hơi thở phả vào má của bạn
  • Lồng ngực di chuyển lên xuống  
  1. Tiếp tục thực hiện kỹ thuật này không quá 10 giây

Bạn có thể hô hấp nhân tạo trong trường hợp người đó ngừng thở để giúp họ hô hấp trở lại. Hô hấp nhân tạo cùng với ép tim được đưa vào trong quá trình cứu ngừng tuần hoàn (CPR).

C - Circulation/ Compression: Tuần hoàn

Tim bơm oxy và máu giàu chất dinh dưỡng đi khắp cơ thể để duy trì sự sống. Trong trường hợp bị ngừng tim, tiến hành hồi sức tim phổi bằng cách ép tim ngoài lồng ngực, đây là bước rất quan trọng để khôi phục lưu thông máu trong cơ thể.

Cập nhập hướng dẫn: CAB

Năm 2010, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đã khuyến nghị thay đổi thứ tự thay đổi ABC thành CAB

  1. Circulation/ Compression: Tuần hoàn
  2. Airway: Đường thở
  3. Breathing: Hô hấp

Lý do cho sự thay đổi này:

  • Cần phải ép tim để cung cấp đủ lưu lượng máu đến các cơ quan như não và tim
  • Ép tim có thể được thực hiện ngay lập tức, trong khi việc kiểm tra đường thở và hô hấp có thể làm mất khoảng thời gian quan trọng.

Sau khi cập nhật hướng dẫn, cách tiếp cận CAB mới được so sánh với cách tiếp cận ABC cũ. Nghiên cứu đã cho thấy cách tiếp cận CAB hiệu quả hơn.

Chữ “D” trong sơ cứu

Ý nghĩa của nó là:

  • Cầm máu (deadly bleeding): kiểm tra xem người đó có bị chảy máu nghiêm trọng không. Nếu lượng máu chảy nhiều thì bạn cần phải đưa họ đi cấp cứu và dùng áp lực lên vết thương để cầm máu tạm thời.
  • Khử rung tim (Defibrillation): bước này liên quan đến sử dụng dòng điện để khôi phục nhịp tim bình thường ở người bị ngừng tim. Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị gọi là máy khử rung tim tự động bên ngoài (AED).
  • Thần kinh (Disability): kiểm tra bất kỳ thương tích hoặc khuyết tật đáng chú ý nào liên quan đến tình trạng hiện tại của người đó. Hãy kiểm tra mức độ đáp ứng của họ bằng cách hỏi và kích thích đau.

Cần làm gì trong tình huống khẩn cấp

  1. Kiểm tra

Đánh giá môi trường xung quanh của bạn xem có bất kỳ dấu hiệu nguy hiểm không như: cháy, mối nguy hiểm về đường điện, lũ lụt, khói hóa chất, mảnh vỡ rơi, xe cộ, động vật hung dữ,... Nếu nhận thấy mối nguy hiểm, hãy tiến hánh các bước tiếp theo, nếu không, hãy rời khỏi khu vực đó và nhờ sự trợ giúp.

  1. Gọi cấp cứu

Nếu một người bất tỉnh, không phản ứng hoặc bị thương nặng, hãy gọi cấp cứu. Nếu xung quanh có người khác, hãy nhờ họ gọi để bạn chăm sóc người bị thương.

  1. Sơ cứu

Trong khi chờ xe cấp cứu đến, bạn có thể bắt đầu sơ cứu. Nếu người đó vẫn còn ý thức, hãy hỏi ý kiến của họ trước khi tiến hành sơ cứu.

Cách thực hiện CPR (cấp cứu ngừng tuần hoàn) cho người lớn

Cấp cứu ngừng tuần hoàn được tiến hành khi một người ngừng thở hoặc ngừng tim. Các bước tiến hành bao gồm:

  • Đặt người bệnh nằm ngửa, trên bề mặt phẳng, chắc chắn.
  • Đặt gốc bàn tay lên giữa ngực người bệnh. Tay còn lại đặt trên tay kia và xen kẽ các ngón tay
  • Hãy chắc chắn rằng cánh tay của bạn để thẳng khi thực hiện
  • Ép tim, ấn thẳng xuống ngực ít nhất 5cm, làm đều đặn với tốc độ ít nhất 100 lần/phút
  • Sau 30 lần ép tim, mở đường thở bằng cách nhẹ nhàng ngửa đầu ra sau và nâng cằm lên
  • Tiến hành hô hấp nhân tạo, bịt mũi người bệnh, đưa miệng của bạn và thổi không khí vào miệng của họ
  • Thổi đều đặn. Nếu kích thước lồng ngực tăng lên, hãy tiến hành hô hấp nhân tạo lần 2. Nếu không, hãy thực hiện lại bước mở đường thở sau đó mới hô hấp nhân tạo.
  • Thực hiện thêm 30 lần ép ngực sau đó là hô hấp nhân tạo, lặp lại cho đến khi người bệnh có dấu hiệu cử động hoặc nhân viên y tế đến.

Cách thực hiện CPR (cấp cứu ngừng tuần hoàn) cho trẻ

Các bước liên quan đến việc thực hiện CPR cho trẻ em rất giống với các bước dành cho người lớn. Một chu kỳ CPR vẫn bao gồm 30 lần ép tim và 2 lần hô hấp nhân tạo. Nếu trẻ còn nhỏ, chỉ sử dụng 1 tay để ép ngực thay vì 2 tay.

Dành cho trẻ sơ sinh

Đối với trẻ sơ sinh, chỉ sử dụng hai ngón tay khi ép tim. Ấn ngực sâu khoảng 4cm.

Quá trình hô hấp nhân tạo ở trẻ sơ sinh:

  • Đặt miệng của bạn lên mũi và miệng của trẻ sơ sinh
  • Thổi nhẹ nhàng không khí vào miệng trẻ.

Sơ cứu cho người bất tỉnh

Một số trường hợp, có những người tim vẫn đập nhưng lại bất tỉnh. Nguyên nhân có thể là do chấn thương đầu, chảy máy, quá liều thuốc, ngộ độc rượu, ngất, tụt đường huyết, mất nước, đột quỵ hoặc cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA), rối loạn nhịp tim, động kinh, chứng ngủ rũ. Trong trường hợp này, hãy thực hiện các bước dưới đây trong khi chờ nhân viên y tế đến.

Kiểm tra hô hấp

Nếu họ vẫn đang hô hấp bình thường, hãy tiến hành các bước tiếp theo. Nếu không, hãy gọi cấp cứu và thực hiện hô hấp nhân tạo cho đến khi nhân viên y tế đến

Tư thế hồi phục

Tư thế hồi phục giúp giữ cho đường thở được thông thoáng, ngăn ngừa nghẹt thở

  • Quỳ xuống một bên của người bệnh
  • Đặt tay người bệnh gần bạn sao cho vuông góc với cơ thể họ, lòng bàn tay ngửa lên trên
  • Gập cánh tay còn lại và đặt dưới má
  • Tay còn lại của bạn sẽ kéo chân người bệnh phía xa bạn co lên một góc vuông
  • Nhẹ nhàng kéo người bệnh quay về phía của bạn
  • Đảm bảo rằng tay vẫn giữ tư thế để bảo vệ đầu
  • Cẩn thận mở đường thở bằng cách ngửa đầu ra sau và nâng cằm họ lên
  • Kiểm tra xem có dị vật đường thở không.

Gọi trợ giúp

Khi họ ở tư thế hồi phục, hãy gọi cấp cứu. Không để người bệnh ở một mình mà tiếp tục theo dõi tình trạng của họ cho đến khi có nhân viên y tế đến.

Khi nào cần gọi xe cứu thương?

Ngoài các trường hợp ngừng thở, ngừng tim hoặc bất tỉnh, một số trường hợp sau cũng cần gọi cấp cứu: cơn đau tim, đột quỵ, khó thở, co giật, sốc phản vệ, chảy máu nặng, bỏng nặng, nghị ngờ bị ngộ độc.

Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

  • 23/08/2025

    Thời điểm ăn trái cây phù hợp với người bệnh đái tháo đường

    Ăn trái cây đúng cách rất có lợi cho người bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, vì cơ thể mỗi người là khác nhau nên người bệnh cần chú ý lựa chọn cách ăn phù hợp với mình.

  • 23/08/2025

    Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách

    Sức khỏe răng miệng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp nụ cười mà còn liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Một hàm răng khỏe mạnh giúp bạn nhai thức ăn dễ dàng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch hay tiểu đường.

  • 22/08/2025

    Ăn cơm có béo hơn ăn bún, phở?

    Nhiều người lo ngại việc ăn cơm hàng ngày dễ gây tăng cân, trong khi bún, phở lại được xem là lựa chọn 'nhẹ bụng' hơn. Vậy liệu ăn cơm có thực sự dễ béo hơn bún, phở?

  • 22/08/2025

    Ung thư vú: Dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc

    Bài viết cung cấp thông tin về dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp sàng lọc ung thư vú, giúp phụ nữ hiểu rõ hơn về cách phát hiện bệnh kịp thời và nâng cao hiệu quả điều trị.

Xem thêm