Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cảnh giác với thoát vị hoành

Cơ hoành là lớp cân cơ có hình vòm ngăn cách giữa các tạng trong ổ bụng và lồng ngực.

Thoát vị hoành (TVH) là tình trạng các cơ quan bình thường phải ở trong ổ bụng vì một lý do nào đó lại di chuyển lên khoang lồng ngực và gây ra những triệu chứng khó chịu.

Nguyên nhân thoát vị hoành

Nguyên nhân của thoát vị cơ hoành có thể gây ra bởi: Tổn thương cơ hoành do chấn thương; Thoát vị hoành bẩm sinh; Tăng áp lực ổ bụng đột ngột như khi ho, hắt hơi, nôn, rặn khi táo bón, trong khi nâng vật nặng...

Các kiểu thoát vị hoành

Thoát vị trượt: là loại phổ biến nhất gặp ở cả hai bệnh nhân lớn tuổi và trẻ tuổi. Trong loại này, phần khuyết tâm vị được đẩy trên cơ hoành, gây thoát vị đối xứng một phần trên của dạ dày.

Thoát vị cuốn: Phần đáy vị bị cuốn lên trên chỗ nối thực quản - dạ dày, khuyết tâm vị vẫn nằm ở dưới cơ hoành. Thoát vị này thường là biến chứng của phẫu thuật củng cố cơ vòng thực quản dưới trong điều trị trào ngược dạ dày thực quản.

Thoát vị hỗn hợp: Là một kết hợp giữa thoát vị trượt và thoát vị cuốn. Cả khuyết tâm vị và phần đáy vị được đẩy trên cơ hoành, với đáy vị di chuyển thậm chí còn cao hơn so với khuyết tâm vị. Hay gặp những bệnh nhân lớn tuổi, ban đầu có thể xuất hiện một thoát vị trượt sau đó phát triển thành loại hỗn hợp.

Thoát vị phức tạp: May mắn là thường hiếm. Nó được định nghĩa bởi thoát vị trong lồng ngực của các cơ quan khác, chẳng hạn như đại tràng, ruột non, và mạc nối,... và túi thoát vị bên trên cơ hoành.

Hình ảnh thoát vị dạ dày thể hỗn hợp lên lồng ngực qua khe thực quản.

Dấu hiệu nhận biết

TVH là một bệnh thường xuyên xảy ra ở trẻ nhỏ. Nhưng bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi đều có nguy cơ mắc. Tuy nhiên những người ở độ tuổi trên 50 và phụ nữ thừa cân dễ mắc bệnh hơn.

Có thể người bệnh không có triệu chứng gì hoặc có triệu chứng khác nhau tùy mức độ ảnh hưởng tới cơ quan tiêu hóa hoặc hô hấp. Có thể ợ nóng, ợ hơi hoặc khó nuốt, có những cơn đau ngực, đau bụng dữ dội, buồn nôn, ói mửa, triệu chứng tắc ruột thấp hoặc cao, khó thở... chính bởi vậy nên bệnh rất có thể bị bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm với một số bệnh như viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, đau thắt ngực...

Bệnh lý bẩm sinh hoặc mắc phải

TVH có thể là bệnh lý bẩm sinh hoặc mắc phải. Bệnh lý bẩm sinh thường được phát hiện trong thời kỳ bào thai hoặc lúc trẻ nhỏ. Thoát vị mắc phải thường được phát hiện ở lứa tuổi lớn hơn.

Khi chẩn đoán TVH cần phải xem xét kỹ lưỡng về dấu hiệu lâm sàng, kết hợp với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như Xquang, siêu âm, cắt lớp vi tính. Cộng hưởng từ ít sử dụng trong bệnh lý TVH.

Chụp cắt lớp vi tính và chụp cắt lớp có tiêm kết hợp uống thuốc cản quang hiện nay được áp dụng khá phổ biến trong chẩn đoán TVH. Đặc biệt TVH ở người lớn. Qua hình ảnh thu được từ các lát cắt sẽ cho đánh giá chi tiết về thoát vị như vị trí thoát vị, tạng thoát vị, loại thoát vị,... góp phần tích cực trong định hướng phương pháp xử trí sau này cho bệnh nhân.

Lời khuyên của thầy thuốc

Hầu hết người bệnh thoát vị cơ hoành không có triệu chứng khó chịu gì và không cần điều trị, tuy nhiên nếu ợ chua thường xuyên và trào ngược acid, thầy thuốc cần cho toa thuốc hay chỉ định phẫu thuật.

Khi các triệu chứng nhẹ xảy ra như: chứng ợ nóng, đầy hơi hoặc khó chịu dạ dày - một TVH có thể được điều trị thành công bằng cách thay đổi lối sống bằng cách giảm cân nếu đang thừa cân, và duy trì cân nặng khỏe mạnh; Có một chế độ ăn uống phù hợp (ăn uống vừa phải nhiều loại thực phẩm và hạn chế các loại thực phẩm béo, thực phẩm có tính axit như cà chua và trái cây chua hoặc nước ép trái cây), thực phẩm có chứa caffeine và đồ uống có cồn; Không nên nằm ngay sau bữa ăn mà ít nhất từ 3-4 tiếng sau bữa ăn và không nên ăn nhẹ trước khi đi ngủ...

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Ăn gì khi bạn bị thoát vị hoành?

BS. Nguyễn Ngọc - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm