Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Nhiều người trong chúng ta uống một tách cà phê mỗi buổi sáng hoặc các loại đồ uống có caffeine khi làm việc để tăng cường sự tập trung và tỉnh táo. Nhưng caffeine không chỉ giúp bạn tỉnh táo, caffeine còn là một chất kích thích hệ thần kinh trung ương và ảnh hưởng đến cơ thể bạn theo nhiều cách khác nhau.

Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) có khoảng 80% người trưởng thành ở Mỹ sử dụng một loại caffeine nào đó mỗi ngày.

Caffeine được bổ sung trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống
Caffeine bản thân nó không có nhiều giá trị dinh dưỡng. Nó không có mùi vị đặc trưng nên đôi khi bạn không hề nhận biết được sự tồn tại của nó trong các loại thực phẩm hoặc đồ uống. Đôi khi nó còn được bổ sung vào một số loại dược phẩm bạn sử dụng.
Caffeine luôn gây ra một số ảnh hưởng đặc trưng lên cơ thể mỗi khi bạn sử dụng. Khi sử dụng ở mức độ ít bạn có thể cảm thấy tỉnh táo và tập trung hơn, nhưng theo thời gian, sử dụng quá nhiều caffeine có thể gây nên nghiện. Theo Mayo Clinic, tiêu thụ ít hơn 400 mg caffeine mỗi ngày là an toàn với đa số người trưởng thành khỏe mạnh. Vì vậy việc đọc nhãn sản phẩm hoặc tham khảo thông tin về loại đồ uống có thành phần caffeine là rất cần thiết để bạn điều chỉnh được lượng caffeine bạn nạp vào.
Khi bạn tiêu thụ caffeine mỗi ngày, cơ thể bạn phát triển sự đáp ứng và dung nạp với chúng. Các yếu tố khác như tuổi, khối lượng cơ thể và sức khoẻ tổng quát cũng ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng và dung nạp của cơ thể đối với caffein. Nếu bạn muốn cắt giảm lượng caffein, tốt nhất là hãy giảm một cách từ từ. Hiểu được các tác dụng của caffeine và những ảnh hưởng lâu dài trên cơ thể bạn có thể làm bạn suy nghĩ về việc giới hạn số lượng caffeine bạn nạp vào. 
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem caffeine tác động lên cơ thể chúng ta thế nào nhé.
Hệ thần kinh trung ương

Caffeine tác dụng như một chất kích thích hệ thống thần kinh trung ương. Ảnh hưởng của caffeine đến não bộ được mọi người biết đến nhiều nhất là giúp tỉnh táo và tập trung. Bạn sẽ làm việc năng suất và ít mệt mỏi hơn, do đó caffeine là một thành phần phổ biến trong các loại thuốc để điều buồn ngủ, nhức đầu và bệnh đau nửa đầu. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người thường xuyên uống cà phê giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ, nguy cơ tự tử giảm 45%. Những lợi ích này chỉ có khi chúng ta sử dụng cà phê có tỷ lệ octan cao (high-octane)  chứ không phải các loại cà phê decaf đã được loại bỏ caffeine.

Một số người cho rằng cà phê là đồ uống có lợi cho sức khoẻ, nhưng cũng giống như hầu hết các loại thực phẩm khác, việc lạm dụng cà phê có thể gây ra những phản ứng phụ. Ví dụ, lạm dụng caffein có thể gây ra đau đầu. Điều này chủ yếu liên quan đến sự dung nạp của cơ thể với caffeine. Các mạch máu trong não của bạn trở nên quen với có mặt của caffeine, vì vậy nếu bạn đột ngột ngưng sử dụng caffeine nó có thể gây đau đầu.

Các triệu chứng khác của sự phụ thuộc caffein bao gồm: lo âu, cáu gắt, buồn ngủ.

Ở một số người, ngừng sử dụng caffeine đột ngột có thể gây nên run rẩy.

Mặc dù rất hiếm xảy ra tuy nhiên bạn vẫn có thể gặp phải các triệu chứng quá liều caffeine bao gồm: lú lẫn, ảo giác, nôn. Sử dụng quá liều còn có thể dẫn đến tử vong do co giật. Quá liều có thể xảy ra khi tiêu thụ một lượng caffeine lớn, khi sử dụng một số loại nước uống tăng lực hoặc thuốc có caffeine.

Theo Mayo Clinic sử dụng khoảng 400 mg caffein được coi là an toàn, tương đương với khoảng 4 cốc cà phê, mặc dù lượng caffeine trong các loại đồ uống thường dao động rất nhiều.

Hệ tiêu hóa và bài tiết

Caffeine làm tăng lượng acid trong dạ dày của bạn và có thể gây ra chứng ợ chua hoặc kích thích dạ dày. Caffeine thừa cũng không được lưu trữ trong cơ thể bạn, nó được xử lý ở gan sau đó thoát ra ngoài qua nước tiểu. Đây là lý do tại sao bạn thường đi tiểu nhiều hơn sau khi uống cà phê.

Nếu bạn gặp vấn đề ở dạ dày, như trào ngược dạ dày thực quản hoặc loét, hãy tham khảo ý kiến của bác sỹ bác sĩ về việc sử dụng caffeine.

Hệ tuần hoàn và hô hấp

Caffeine được hấp thu qua dạ dày của bạn và đạt đến nồng độ cao nhất trong máu sau từ 1 đến 2 giờ. Caffeine có thể làm cho huyết áp của bạn tăng lên trong một thời gian ngắn. Tác dụng này được cho là do sự gia tăng của hooc môn adrenaline, adrenaline giúp làm giảm sức cản tuần hoàn ngoại vi từ đó gây tăng huyết áp. Với đa số mọi người, caffeine không gây tác dụng lâu dài đối với huyết áp, nhưng nếu bạn bị rối loạn nhịp tim caffeine có thể làm tim bạn phải hoạt động nhiều hơn. Nếu bạn bị cao huyết áp hoặc các vấn đề tim mạch liên quan, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng caffeine.

Lạm dụng caffeine có thể gây nhịp tim nhanh, rối loạn nhịp tim hoặc các vấn đề hô hấp. Trong một số ít trường hợp, sử dụng quá liều caffeine có thể dẫn đến tử vong do co giật hoặc rối loạn nhịp tim.

Hệ xương và cơ

Sử dụng caffeine với số lượng lớn có thể gây khó khăn cho quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi. Điều này có thể góp phần làm tăng nguy cơ loãng xương. Nếu bạn tiêu thụ quá nhiều, caffein có thể làm cho bạn bị co cơ. Nếu bạn ngừng sử dụng caffeine đột ngột, bạn cũng có thể bị đau nhức cơ.

Hệ sinh dục

Caffeine được vận chuyển trong máu tuần hoàn và đi vào nhau thai. Vì nó là một chất kích thích, nó có thể làm cho nhịp tim và chuyển hóa của em bé tăng lên. Lạm dụng caffeine cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi và tăng nguy cơ sẩy thai. Bạn cần cân nhắc và tuân thủ chỉ định của bác sỹ khi sử dụng caffeine trong thai kì. Theo Mayo Clinic, bạn nên giới hạn lượng caffeine từ 200 đến 300 mg mỗi ngày nếu bạn đang cố gắng có thai. Có một số nghiên cứu cho thấy lạm dụng caffeine có thể gây trở ngại trong việc sản xuất hooc môn estrogen cũng như sự trao đổi chất cần thiết để thụ thai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Bs. Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 23/05/2025

    Chấy rận: Những điều bạn cần biết

    Chấy là loài côn trùng sáu chân nhỏ xíu bám vào da đầu và cổ của bạn và hút máu người. Mỗi con chấy chỉ có kích thước bằng một hạt vừng, vì vậy chúng rất khó phát hiện.

  • 22/05/2025

    6 loại thực phẩm giúp răng trắng đẹp

    Một số thực phẩm có khả năng làm răng trắng hơn nhờ tác động cơ học giúp loại bỏ mảng bám, kích thích tiết nước bọt làm sạch khoang miệng, hoặc chứa các hợp chất tự nhiên có thể giúp làm sáng răng nhẹ nhàng.

  • 22/05/2025

    Thêm bằng chứng cho thấy vaccine HPV giúp ngăn ngừa ung thư cổ tử cung

    HPV là virus lây truyền qua đường tình dục, có thể ảnh hưởng đến cả nam và nữ, liên quan đến nguy cơ cao mắc nhiều dạng ung thư khác nhau.

  • 21/05/2025

    Chế độ dinh dưỡng tham khảo cho người hẹp van động mạch chủ

    Chế độ ăn đóng vai trò hỗ trợ trong việc quản lý và hỗ trợ điều trị hẹp van động mạch chủ. Một chế độ ăn lành mạnh có thể giúp giảm các triệu chứng, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và cải thiện chất lượng cuộc sống.

  • 21/05/2025

    Hướng dẫn giảm căng thẳng trong mùa thi

    Các bài kiểm tra và kỳ thi là một phần quan trọng trong quá trình học tập, nhưng đồng thời cũng có thể mang lại nhiều áp lực cho học sinh và cả những người chăm sóc các em. Việc tìm cách giảm căng thẳng và hỗ trợ học sinh trong giai đoạn này là điều cần thiết để đảm bảo sức khỏe tinh thần và kết quả học tập tốt nhất.

  • 20/05/2025

    Cải thiện thói quen ăn sáng để khởi đầu ngày mới tốt hơn

    Bữa sáng là bữa ăn giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể bắt đầu ngày mới. Khắc phục những sai lầm phổ biến sau giúp bạn duy trì thói quen ăn sáng khoa học và lành mạnh.

  • 20/05/2025

    6 mẹo chữa nghẹt mũi tại nhà hiệu quả nhất

    Nghẹt mũi là một dấu hiệu khó chịu, rất thường gặp khi chúng ta bị cảm cúm, nhiễm lạnh. Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh cảm lạnh thông thường, nhưng có rất nhiều mẹo tại nhà có thể làm giảm tình trạng nghẹt mũi do chứng cảm lạnh gây nên. Bài viết này sẽ phân tích các biện pháp khắc phục tình trạng nghẹt mũi tại nhà tốt nhất cùng với những điều cần tránh.

  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

Xem thêm