Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Nhiều người trong chúng ta uống một tách cà phê mỗi buổi sáng hoặc các loại đồ uống có caffeine khi làm việc để tăng cường sự tập trung và tỉnh táo. Nhưng caffeine không chỉ giúp bạn tỉnh táo, caffeine còn là một chất kích thích hệ thần kinh trung ương và ảnh hưởng đến cơ thể bạn theo nhiều cách khác nhau.

Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) có khoảng 80% người trưởng thành ở Mỹ sử dụng một loại caffeine nào đó mỗi ngày.

Caffeine được bổ sung trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống
Caffeine bản thân nó không có nhiều giá trị dinh dưỡng. Nó không có mùi vị đặc trưng nên đôi khi bạn không hề nhận biết được sự tồn tại của nó trong các loại thực phẩm hoặc đồ uống. Đôi khi nó còn được bổ sung vào một số loại dược phẩm bạn sử dụng.
Caffeine luôn gây ra một số ảnh hưởng đặc trưng lên cơ thể mỗi khi bạn sử dụng. Khi sử dụng ở mức độ ít bạn có thể cảm thấy tỉnh táo và tập trung hơn, nhưng theo thời gian, sử dụng quá nhiều caffeine có thể gây nên nghiện. Theo Mayo Clinic, tiêu thụ ít hơn 400 mg caffeine mỗi ngày là an toàn với đa số người trưởng thành khỏe mạnh. Vì vậy việc đọc nhãn sản phẩm hoặc tham khảo thông tin về loại đồ uống có thành phần caffeine là rất cần thiết để bạn điều chỉnh được lượng caffeine bạn nạp vào.
Khi bạn tiêu thụ caffeine mỗi ngày, cơ thể bạn phát triển sự đáp ứng và dung nạp với chúng. Các yếu tố khác như tuổi, khối lượng cơ thể và sức khoẻ tổng quát cũng ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng và dung nạp của cơ thể đối với caffein. Nếu bạn muốn cắt giảm lượng caffein, tốt nhất là hãy giảm một cách từ từ. Hiểu được các tác dụng của caffeine và những ảnh hưởng lâu dài trên cơ thể bạn có thể làm bạn suy nghĩ về việc giới hạn số lượng caffeine bạn nạp vào. 
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem caffeine tác động lên cơ thể chúng ta thế nào nhé.
Hệ thần kinh trung ương

Caffeine tác dụng như một chất kích thích hệ thống thần kinh trung ương. Ảnh hưởng của caffeine đến não bộ được mọi người biết đến nhiều nhất là giúp tỉnh táo và tập trung. Bạn sẽ làm việc năng suất và ít mệt mỏi hơn, do đó caffeine là một thành phần phổ biến trong các loại thuốc để điều buồn ngủ, nhức đầu và bệnh đau nửa đầu. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người thường xuyên uống cà phê giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ, nguy cơ tự tử giảm 45%. Những lợi ích này chỉ có khi chúng ta sử dụng cà phê có tỷ lệ octan cao (high-octane)  chứ không phải các loại cà phê decaf đã được loại bỏ caffeine.

Một số người cho rằng cà phê là đồ uống có lợi cho sức khoẻ, nhưng cũng giống như hầu hết các loại thực phẩm khác, việc lạm dụng cà phê có thể gây ra những phản ứng phụ. Ví dụ, lạm dụng caffein có thể gây ra đau đầu. Điều này chủ yếu liên quan đến sự dung nạp của cơ thể với caffeine. Các mạch máu trong não của bạn trở nên quen với có mặt của caffeine, vì vậy nếu bạn đột ngột ngưng sử dụng caffeine nó có thể gây đau đầu.

Các triệu chứng khác của sự phụ thuộc caffein bao gồm: lo âu, cáu gắt, buồn ngủ.

Ở một số người, ngừng sử dụng caffeine đột ngột có thể gây nên run rẩy.

Mặc dù rất hiếm xảy ra tuy nhiên bạn vẫn có thể gặp phải các triệu chứng quá liều caffeine bao gồm: lú lẫn, ảo giác, nôn. Sử dụng quá liều còn có thể dẫn đến tử vong do co giật. Quá liều có thể xảy ra khi tiêu thụ một lượng caffeine lớn, khi sử dụng một số loại nước uống tăng lực hoặc thuốc có caffeine.

Theo Mayo Clinic sử dụng khoảng 400 mg caffein được coi là an toàn, tương đương với khoảng 4 cốc cà phê, mặc dù lượng caffeine trong các loại đồ uống thường dao động rất nhiều.

Hệ tiêu hóa và bài tiết

Caffeine làm tăng lượng acid trong dạ dày của bạn và có thể gây ra chứng ợ chua hoặc kích thích dạ dày. Caffeine thừa cũng không được lưu trữ trong cơ thể bạn, nó được xử lý ở gan sau đó thoát ra ngoài qua nước tiểu. Đây là lý do tại sao bạn thường đi tiểu nhiều hơn sau khi uống cà phê.

Nếu bạn gặp vấn đề ở dạ dày, như trào ngược dạ dày thực quản hoặc loét, hãy tham khảo ý kiến của bác sỹ bác sĩ về việc sử dụng caffeine.

Hệ tuần hoàn và hô hấp

Caffeine được hấp thu qua dạ dày của bạn và đạt đến nồng độ cao nhất trong máu sau từ 1 đến 2 giờ. Caffeine có thể làm cho huyết áp của bạn tăng lên trong một thời gian ngắn. Tác dụng này được cho là do sự gia tăng của hooc môn adrenaline, adrenaline giúp làm giảm sức cản tuần hoàn ngoại vi từ đó gây tăng huyết áp. Với đa số mọi người, caffeine không gây tác dụng lâu dài đối với huyết áp, nhưng nếu bạn bị rối loạn nhịp tim caffeine có thể làm tim bạn phải hoạt động nhiều hơn. Nếu bạn bị cao huyết áp hoặc các vấn đề tim mạch liên quan, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng caffeine.

Lạm dụng caffeine có thể gây nhịp tim nhanh, rối loạn nhịp tim hoặc các vấn đề hô hấp. Trong một số ít trường hợp, sử dụng quá liều caffeine có thể dẫn đến tử vong do co giật hoặc rối loạn nhịp tim.

Hệ xương và cơ

Sử dụng caffeine với số lượng lớn có thể gây khó khăn cho quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi. Điều này có thể góp phần làm tăng nguy cơ loãng xương. Nếu bạn tiêu thụ quá nhiều, caffein có thể làm cho bạn bị co cơ. Nếu bạn ngừng sử dụng caffeine đột ngột, bạn cũng có thể bị đau nhức cơ.

Hệ sinh dục

Caffeine được vận chuyển trong máu tuần hoàn và đi vào nhau thai. Vì nó là một chất kích thích, nó có thể làm cho nhịp tim và chuyển hóa của em bé tăng lên. Lạm dụng caffeine cũng có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi và tăng nguy cơ sẩy thai. Bạn cần cân nhắc và tuân thủ chỉ định của bác sỹ khi sử dụng caffeine trong thai kì. Theo Mayo Clinic, bạn nên giới hạn lượng caffeine từ 200 đến 300 mg mỗi ngày nếu bạn đang cố gắng có thai. Có một số nghiên cứu cho thấy lạm dụng caffeine có thể gây trở ngại trong việc sản xuất hooc môn estrogen cũng như sự trao đổi chất cần thiết để thụ thai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Bs. Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

  • 28/06/2025

    Thói quen sử dụng dầu mỡ trong chế độ ăn hiện nay của người Việt Nam

    Nhịp sống hiện đại cũng dần làm thay đổi chế độ ăn uống của con người, khi thời gian đôi lúc được coi là ưu tiên số 1. Việt Nam cũng không ngoại lệ trong tiến trình này. Từ những bữa ăn truyền thống giản dị vừa phải, ngày nay, các món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ dường như đã trở thành một phần không thể thiếu, hiện diện đậm nét trong hầu hết các bữa cơm gia đình đến các bữa tiệc bên ngoài. Không nằm ngoài quy luật đó, sự dịch chuyển của xu hướng tiêu thụ dầu mỡ trong chế độ ăn cũng thể hiện rõ nét, bao gồm sự tăng vọt về số lượng và sự ưu tiên thiên lệch ngày càng rõ rệt đối với một số loại chất béo nhất định.

Xem thêm