Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine liên quan đến ảnh hưởng của caffeine đến cơ thể. Mức độ nhạy cảm của một người với caffeine được quyết định bởi một số yếu tố bao gồm tuổi và giới, và nhất là di truyền. Ở phu nữ, nhạy cảm với caffeine cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi việc sử dụng biện pháp tránh thai, và mang thai.

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Caffeine chuyển hóa như thế nào?

Caffeine nhanh chóng được hấp thu ở ruột non vào dòng máu, và nó xuyên qua hàng rào máu não để vào não. Ở não, caffeine dính vào thụ thể adenosine, sau đó ngăn adenosine gắn vào thụ thể này. Do adenosine gửi tín hiệu lên não rằng đến lúc đi ngủ rồi, việc chặn các thụ thể adenosine có ảnh hưởng đến việc tạo ra sự buồn ngủ.

Caffeine được chuyển hóa ở gan nhờ enzyme CYP1A2 thành theophylline, paraxanthine và theobromine, và sau đó đươc thận bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. Thời gian bán thải của caffeine thường là 4-6 giờ, nghĩa là đây chính là khoảng thời gian mà caffeine ảnh hưởng đến chúng ta.

Caffeine cũng tự do đi qua nhau thai ở thai phụ.

Ảnh hưởng của nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine được quyết định bởi hoạt động của enzyme CYP1A2 ở gan. CYP1A2 hoạt động càng mạnh, chúng ta càng kém nhạy cảm với caffeine. Một vài yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2:

  • Tuổi: hoạt động của CYP1A2 có xu hướng giảm theo tuổi, chính vì thế người già thường nhạy cảm với caffeine hơn.
  • Giới: phụ nữ có thường có hoạt động của CYP1A2 thấp hơn nam giới.
  • Thuốc tránh thai và mang thai: estrogen chặn hoạt động của CYP1A2, và tăng hoạt động của caffeine.
  • Yếu tố gen: một số gen được xác định là ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2.

Hệ gen và tính nhạy với caffeine

Xét nghiệm gen hé lộ 2 nhóm cơ bản của tính nhạy cảm với caffine liên quan đến đặc điểm di truyền:

  • Rất nhạy cảm với caffeine: đây là những người có hoạt động của CYP1A2 thấp. Họ sẽ có đáp ứng mạnh với một lượng nhỏ caffeine, và sẽ thường trải qua mất ngủ và bồn chồn lo lắng.
  • Nhạy cảm vừa với caffeine: điều này gặp ở đa số mọi người. Họ có thể tiêu thụ đến 400 mg caffeine mỗi ngày mà không có ảnh hưởng xấu.
  • Kém nhạy cảm với caffeine: những người này có hoạt động của CYP1A2 cao, và thường không có ảnh hưởng từ việc tiêu thụ nhiều caffeine. Những người hút thuốc thường tăng hoạt động của CYP1A2.

Trong khi xét nghiệm gen có thể phân loại mức độ nhạy cảm với caffeine của bạn.

Mang thai và nhạy cảm với caffeine.

Thai phụ thường tăng nhạy cảm với caffeine. Chu kì bán rã của caffeine ở phụ nữ có thai thường dài gấp 4 lần hơn những phụ nữ không có thai - thường lên đến 16 giờ.

Hơn nữa, caffeine sẵn sàng đi vào máu thai nhi - và thai nhi có hoạt động của CYP1A2 rất rất thấp. Trong khi ảnh hưởng nghiêm trọng lên thai nhi gây ra bởi lượng caffeine mà mẹ hấp thu vào không được ghi lại, vấn đề này chưa được nghiên cứu rõ ràng. Nhìn chung, phụ nữ mang thai nên cố gắng hạn chế hoặc tránh caffeine.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm