Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh đột quỵ não - Phần 2: Tự phát hiện đột quỵ não và thái độ xử trí

Kết quả điều trị đột quỵ não phụ thuộc rất nhiều vào vấn đề thời gian bắt đầu tiến hành điều trị. Do vậy, mọi người cần biết và ghi nhớ triệu chứng chính để phát hiện sớm đột quỵ não tại nhà, có thái độ xử trí đúng, góp phần giảm thiểu tác hại do bệnh mang lại.

Bệnh đột quỵ não - Phần 2: Tự phát hiện đột quỵ não và thái độ xử trí

Tùy thuộc vào vị trí, kích thước, tính chất tổn thương mà triệu chứng ở các bệnh nhân có thể rất khác nhau. Vì vậy, triệu chứng đột quỵ não rất đa dạng và phức tạp. Tuy nhiên, chúng ta có thể phát hiện nhanh chóng hầu hết trường hợp đột quỵ não ngay tại nhà bằng bộ ba triệu chứng phổ biến nhất:

Cần nghĩ tới đột quỵ não nếu một người đột ngột xuất hiện ít nhất 1 trong 3 triệu chứng

Liệt mặt: bảo bệnh nhân làm động tác nhe răng, thổi lửa thấy miệng không cân xứng

Liệt chi: bảo bệnh nhân giang ngang 2 tay thấy 1 tay xệ xuống

Liệt vận ngôn: nói khó, thay đổi giọng nói, thậm chí không nói được

Mức độ nặng, có thể xuất hiện các biểu hiện:

Rối loạn ý thức: đáp ứng chậm chạp, có thể hôn mê, gọi hỏi không trả lời

Rối loạn tâm thần: nói vô nghĩa…

Rối loạn hô hấp: thở nhanh nông

Rối loạn tuần hoàn: huyết áp tăng rất cao hoặc tụt huyết áp

Ngoài ra, có thể xuất hiện nhiều triệu chứng khác:

  • Đau đầu: thường gặp ở bệnh nhân đột quỵ thể chảy máu
  • Buồn nôn - nôn: thường gặp ở bệnh nhân đột quỵ thể chảy máu
  • Chóng mặt
  • Mờ một mắt
  • Tê bì nửa người….

Điểm đáng chú ý là các triệu chứng này xuất hiện đột ngột. Có thể trong hoàn cảnh bệnh nhân đang khỏe mạnh và sinh hoạt hoàn toàn bình thường.

Các xét nghiệm cần làm khi bệnh nhân nhập viện:

Các bệnh nhân đột quỵ cần được làm xét nghiệm để chẩn đoán bệnh, bệnh phối hợp và toàn trạng sức khỏe.

  • Xét nghiệm máu: phát hiện đái tháo đường; rối loạn lipid máu; chức năng gan - thận…
  • Điện tim: phát hiện các loạn nhịp tim, đặc biệt rung nhĩ.
  • Siêu âm tim: đánh giá cấu trúc tim, van tim và chức năng co bóp của tim. Các tổn thương van tim, suy tim là một yếu tố nguy cơ gây đột quỵ
  • Siêu âm mạch máu: siêu âm mạch máu não đoạn ngoài sọ (đoạn cổ) cho phép phát hiện các mảng vữa xơ. Siêu âm Doppler xuyên sọ cho phép đánh giá tốc độ dòng máu các mạch máu lớn đoạn trong sọ.
  • Cắt lớp vi tính sọ não: là một xét nghiệm chuyên biệt cho phép chẩn đoán xem bệnh nhân có bị đột quỵ não không. Nếu bị đột quỵ thì là thể đột quỵ gì (chảy máu hay nhồi máu), vị trí tổn thương, mức độ tổn thương…
  • Cộng hưởng từ sọ não: cho phép phát hiện sớm và khảo sát chi tiết hơn các tổn thương nhồi máu não, đặc biệt nhồi máu não giai đoạn sớm 24 giờ đầu. Nhìn chung, cắt lớp vi tính là xét nghiệm rẻ tiền hơn, thời gian làm nhanh hơn cộng hưởng từ  nên được ưu tiên chỉ định cho bệnh nhân nghi ngờ đột quỵ.

Ngoài ra bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm chuyên biệt khác tùy thuộc từng bệnh nhân

Cần làm gì khi nghi ngờ bị đột quỵ não?

Với trường hợp triệu chứng nhẹ: cần xem ngay đồng hồ và ghi nhớ thời gian khởi phát triệu chứng; đồng thời khẩn trương vào cơ sở y tế gần nhất.

Với trường hợp nặng:

  • Đỡ người bệnh để không bị ngã mạnh
  • Đặt nằm chỗ thoáng, nới lỏng quần áo, tháo bỏ răng giả (nếu có). Nếu bệnh nhân buồn nôn/ nôn cần cho nằm nghiêng để tránh trào ngược chất nôn vào đường thở.
  • Ghi nhớ giờ bệnh nhân khởi phát triệu chứng đầu tiên: đây là thông tin quan trọng để bác sĩ lựa chọn biện pháp điều trị
  • Gọi xe cấp cứu vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất

Những việc nên tránh đối với bệnh nhân đột quỵ não

  • Xoa dầu, cạo gió, cúng bái…
  • Vỗ đập, lay gọi để hy vọng bệnh nhân tỉnh lại
  • Để nhà theo dõi xem có khỏe lại không
  • Cho ăn, uống nước: bệnh nhân đột quỵ não thường rối loạn nuốt nên rất dễ bị sặc, hít thức ăn vào đường thở.
  • Tự cho uống thuốc không theo chỉ định của bác sĩ

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sôcôla giúp giảm nguy cơ đột quỵ ở nam giới

Thạc sĩ. BS. Đặng Phúc Đức - Theo Bệnh viện Quân y 103
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm