Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

BCAA là gì và khuyến nghị của chuyên gia dinh dưỡng (Phần 2)

Các thực phẩm bổ sung BCAA thường được sử dụng để thúc đẩy sự phát triển cơ bắp và nâng cao hiệu suất tập luyện. Chúng cũng có thể giúp giảm cân, giảm mệt mỏi sau khi vận động thể chất. Vậy BCAA là gì? Cụ thể chúng có hiệu quả như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ đánh giá hiệu quả của chúng đối với sức khỏe.

(tiếp phần 1)

4. BCAA có thể làm giảm lượng đường trong máu

BCAA cũng có thể giúp duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định bình thường. Leucine và isoleucine được cho là làm tăng tiết insulin và khiến cơ bắp hấp thụ nhiều đường hơn từ máu, do đó làm giảm lượng đường trong máu. Tuy nhiên, trên thực tế không phải tất cả các nghiên cứu đều thống nhất quan điểm về những tác động này.

Một số nghiên cứu trên động vật thực nghiệm cho thấy chúng làm tăng lượng đường trong máu. Ví dụ, khi BCAA được kết hợp với chế độ ăn nhiều chất béo, việc tiêu thụ thêm chúng ở dạng thực phẩm bổ sung có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin và tăng đường máu. Tuy nhiên, trên người việc tăng hay giảm lượng đường máu còn phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố khác như thành phần bữa ăn chính thế nào, mức độ hoạt động thể lực ra sao mới có thể đưa ra kết luận chắc chắn về điều này.

5. BCAA có thể tăng cường cho quá trình giảm cân

Các axit amin chuỗi nhánh có thể giúp ngăn ngừa tăng cân và giảm béo. Trên thực tế, các nghiên cứu quan sát báo cáo rằng những người tiêu thụ trung bình 15 gam BCAA từ chế độ ăn uống mỗi ngày có thể giảm nguy cơ thừa cân hoặc béo phì tới 30% so với những người tiêu thụ ở mức trung bình 12 gam mỗi ngày. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là những người tiêu thụ ít BCAA hơn cũng tiêu thụ ít hơn 20 gam protein tổng số mỗi ngày, điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu.

Nếu là người đang cố gắng giảm cân, BCAA có thể giúp cơ thể loại bỏ chất béo không mong muốn một cách hiệu quả hơn. Theo nghiên cứu trên các vận động viên môn vật đối kháng, việc tiêu thụ một chế độ ăn uống hạn chế calo, với protein cao và được bổ sung BCAA đã giúp giảm được nhiều hơn 1,6 kg so với những đối tượng được bổ sung protein đậu nành. Nhóm bổ sung BCAA cũng giảm được 0,6% chất béo trong cơ thể so với nhóm bổ sung protein đậu nành, mặc dù tiêu thụ lượng calo và protein tương đương. Trong một nghiên cứu khác, những người tập tạ được cung cấp 14 gam BCAA mỗi ngày đã giảm được 1% lượng mỡ cơ thể và tăng thêm 2kg cơ bắp trong thời gian nghiên cứu kéo dài 8 tuần, so với những người được cung cấp 28 gam whey protein mỗi ngày.

Tuy nhiên, các nghiên cứu vẫn có một số sai sót như cung cấp rất ít thông tin về thành phần của chất bổ sung và chế độ ăn uống theo sau, và điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả. Hơn nữa, nhiều nghiên cứu kiểm tra tác động của BCAA đối với việc giảm cân cho các kết quả không nhất quán.

6. BCAA có thể làm giảm các biến chứng trong bệnh gan

BCAAs có thể giúp giảm các biến chứng liên quan đến suy gan. Một biến chứng có thể xảy ra là bệnh não gan (HE), có thể dẫn đến lú lẫn, mất ý thức và hôn mê. Theo một đánh giá vào năm 2014 cho thấy rằng ở những bệnh nhân bị bệnh gan, bổ sung BCAA có thể có lợi hơn so với các chất bổ sung khác trong việc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tuy nhiên, BCAA không cải thiện tỷ lệ sống sót nói chung và chúng không làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng khác, chẳng hạn như nhiễm trùng và chảy máu dạ dày.  

Một đánh giá khác về các nghiên cứu ở những bệnh nhân trải qua phẫu thuật gan báo cáo rằng các giải pháp làm giàu BCAA có thể giúp cải thiện chức năng gan, giảm nguy cơ biến chứng và giảm thời gian nằm viện.  

Thực phẩm bổ sung BCAA cũng có thể có hiệu quả trong việc giảm mệt mỏi và cải thiện tình trạng suy nhược, chất lượng giấc ngủ và tình trạng chuột rút ở những người bị bệnh gan. Trong trường hợp ung thư gan, bổ sung BCAA có thể giúp giảm giữ nước và giảm nguy cơ tử vong sớm.

 

Hướng dẫn về liều lượng trong việc bổ sung BCAA

Nếu bạn muốn bổ sung BCAA trong chế độ ăn, cách tốt nhất là nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để quyết định xem liệu nó có phù hợp hay không, và nên dùng ở mức độ bao nhiêu. Hơn nữa, không có lượng nhu cầu hàng ngày được khuyến nghị chính thức cho BCAA, mặc dù đã có những nghiên cứu đã đề xuất những con số khác nhau.

Theo các chuyên gia, những người ăn đầy đủ thực phẩm giàu protein trong chế độ ăn uống hầu hết không cần phải uống bổ sung BCAA. Nếu bổ sung BCAA, thời điểm tốt nhất để bổ sung là trước và/hoặc sau khi tập luyện. Nhiều người đang cố gắng tăng cơ cũng dùng chúng vào buổi sáng và trước khi đi ngủ.

Hiện tại, thời điểm chính xác bổ sung để có thể tạo ra sự khác biệt lớn vẫn chưa được nghiên cứu chính xác. Tuy nhiên, bạn nên làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất và không nên vượt quá liều lượng tối đa được liệt kê trên sản phẩm.

Các nguồn thực phẩm hàng đầu giàu BCAA

Có rất nhiều loại thực phẩm giàu BCAA như:

  • Thịt đỏ, thịt gia cầm và cá
  • Các loại hạt đậu
  • Các sản phẩm từ sữa như pho mát…
  • Đậu phụ và tempeh (đậu nành lên men)
  • Trứng
  • Hạt quinoa và các loại hạt khác

TÍnh an toàn và tác dụng phụ

Việc bổ sung BCAA nói chung là an toàn và không có tác dụng phụ đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, những người mắc bệnh Siro niệu - chứng rối loạn bẩm sinh hiếm gặp nên hạn chế tiêu thụ BCAA vì cơ thể lúc này không thể phân hủy BCAA một cách đúng cách.

Tóm lại

BCAA có thể mang lại những lợi ích đáng kể trong những trường hợp tập luyện nhằm phát triển và phục hồi cơ bắp. BCAA cũng có thể được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm giàu protein, do vậy việc bổ sung BCAA có thể không cần thiết, nếu bạn có một chế độ ăn uống đầy đủ, khoa học và lành mạnh.

Làm thế nào để có chế độ dinh dưỡng và luyện tập phù hợp để cải thiện vóc dáng một cách an toàn, hiệu quả? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng và hướng dẫn chuyên nghiệp cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Tham khảo thêm thông tin tại: Thâm hụt calo và quá trình giảm cân

 

BS. Minh Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm