Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

3 kỹ thuật nấu ăn có thể làm tăng lượng độc tố trong thực phẩm

Việc có kỹ năng nấu nướng tốt có thể sẽ khiến bạn phạm phải những sai lầm mà bạn không hề để ý. Những kỹ thuật nấu nướng dưới đây – là những kỹ thuật rất phổ biến và được chúng ta sử dụng rất nhiều hàng ngày có thể gây độc cho sức khoẻ. Hãy đọc thêm bài viết này để biết cách tránh hoặc ít nhất là giảm tần xuất sử dụng các kỹ thuật này.

Nướng thành than

Thịt sống và chưa nấu chín kỹ có thể gây ra các nguy cơ về sức khoẻ, nhưng thịt nấu chín quá kỹ cũng có thể gây độc. Nấu thức ăn ở nhiệt độ quá cao, khoảng 150 độ C có thể biến thực phẩm thành than. Than có thể làm sản sinh ra các chất hoá học và sản phẩm phụ có liên quan đến ung thư.

Heterocyclic amines (HCA) và các hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) là 2 chất hoá học hình thành khi thịt được nấu chín ở nhiệt độ cao, như khi nướng hoặc rán. Những chất này có thể gây thay đổi về DNA và có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

HCA hình thành khi các acid amin và creatine (có trong thịt và các cơ) phản ứng với nhiệt độ cao. Hàm lượng HCA trong các loại thực phẩm khác không cao so với hàm lượng HCA trong thịt khi nấu ở nhiệt độ cao. PAH hình thành khi mỡ và nước thịt chảy trực tiếp xuống lửa hoặc xuống các bề mặt nấu nướng và biến thành khói. Lượng khói này có chứa PAH, và có thể ngấm vào bề mặt các thực phẩm mà bạn đang nấu nướng. Ngoài việc chiên rán sâu và nướng, hun khói thực phẩm cũng có thể tạo ra PAH.

Nếu bạn là người thích ăn món thịt nướng và không thể từ bỏ món ăn này, thì hãy nấu nướng dưới nhiệt độ cao một cách gián tiếp. Bằng cách này, thì thịt bò, cá, thịt lợn, thịt gà sẽ được nấu chín mà sẽ giảm tối đa việc tiếp xúc với khói. Nếu bạn nướng thịt trực tiếp trên lửa và có vài vết cháy đen, hãy cắt các phần bị cháy và bỏ đi trước khi ăn. Trong khi nướng, thường xuyên lật và giở miếng thịt để dự phòng việc cháy thành than và nấu không chín.

Chiên rán sâu

Kỹ thuật chiên rán này có hại cho sức khỏ không chi là do việc chiên rán sâu sẽ tăng thêm lượng calo trong món ăn mà còn do việc chiên rán sâu sẽ tạo ra các chất hoá học có hại khi chiên rán ở nhiệt độ cao, đặc biệt là khi chiên rán khoai tây.

Acrylamide là một chất hoá học sử dụng chủ yếu trong các ngành công nghiệp, ví dụ như sử dụng để xử lý nước thải và làm giáy. Acrylamide được tìm thấy với một lượng lớn trong khói thuốc lá. Acrylamide cũng được tạo ra khi một số loại thực phẩm giàu tinh bột được nấu nướng ở nhiệt độ cao, ví dụ như khi chiên rán sâu. Chất hoá học này không được tìm thấy trong các thực phẩm tươi sống, theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ mà được sản xuất ra như một sản phẩm phụ của việc chiên rán.

Nghiên cứu về ảnh hưởng của acrylamide lên cơ thể cho ra những kết quả không rõ ràng. Với mô hình trên chuột, phơi nhiễm với chất hoá học này sẽ làm tăng nguy cơ nhiều loại ung thư. Trên người, các nghiên cứu không cho thấy các bằng chứng thống nhất về việc làm tăng nguy cơ ung thư. Một số nghiên cứu gợi ý rằng nấu nướng ở nhiệt độ cao sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến, ung thư buồng trứng và ung thư nội mạc tử cung. Do đó, việc chiên rán sâu cũng có liên quan đến các vấn đề về sức khoẻ, ví dụ như bệnh tim mạch và tiểu đường.

Mặc dù bạn có thể thở phào vì các nghiên cứu không chỉ ra được mối liên quan giữa acrylamide và ung thư nhưng tốt nhất, bạn nên đảm bảo an toàn, đặc biệt là nếu bạn có tiền sử gia đình bị ung thư. Hạn chế tiếp xúc với hoá chất này bằng cách cắt giảm lượng thực phẩm chiên rán. Nếu bạn không thể từ bỏ các món chiên rán, hãy nướng hoặc nấu trong nồi chiên không dầu và chỉ chiên rán sâu khi thực sự cần thiết.

Làm nóng sai loại dầu

Dầu ôliu nguyên chất (extra virgin) là một loại dầu đặc biệt. Các món cần sử dụng chảo, khi chế biến thức ăn hoặc khi phối trộn đều không nên sử dụng loại dầu này. Trong những năm gần đây có rất nhiều hiểu lầm cho rằng làm nóng dầu ôliu nguyên chất sẽ tạo ra các chất độc, nhưng thực chất không phải như vậy. Tuy nhiên, điều này lại đúng với các loại dầu phổ biến khác.

Các loại dầu có chứa hàm lượng chất béo không bão hoà đa cao (dầu ngô, dầu hướng dương, và dầu đậu nành) có thể bị phá huỷ và sản xuất ra các chất độc có hại ở nhiệt độ cao. Các chất này bao gồm lipid peroxide có thể phá huỷ các tế bào khoẻ mạnh, acrolein và aldehyde – đã được chứng minh có thể làm tăng nguy cơ một số loại ung thư.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng bát đĩa làm từ Melamine có an toàn hay không?

Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm