Khả năng sinh sản của nam giới và nữ giới suy giảm theo tuổi. Tuổi càng cao thì càng khó có thể thụ thai hơn và nguy cơ biến chứng thai kỳ cũng cao hơn.
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Khả năng sinh sản của nam và nữ giới giảm theo tuổi. Đối với phụ nữ, khả năng sinh sản sẽ cao cao nhất ở tuổi vị thành niên và đầu những năm 20 tuổi, và có thể bắt đầu giảm ở tuổi 30.
Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) , khoảng 1/4 phụ nữ khỏe mạnh ở độ tuổi 20 hoặc 30 đều có khả năng thụ thai trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt, trong khi tỷ lệ này chỉ là 1/10 với phụ nữ khỏe mạnh ở độ tuổi 40. Điều này là do, khi phụ nữ có tuổi, nguồn cung cấp và khả năng tồn tại của trứng sẽ giảm. Ngoài ra, nồng độ hormone có thể thay đổi, khiến cơ thể gặp khó khăn để có được thai kỳ khỏe mạnh.
Tuổi tác cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới, nhưng sự suy giảm ở nam giới ít dự đoán được hơn so với nữ giới. Ngoài ra, nam giới trên 45 tuổi có thể khiến việc thụ thai trở nên khó khăn hơn. Nó cũng có thể làm tăng khả năng biến chứng thai kỳ.
Cụ thể, tuổi càng cao có thể làm tăng nguy cơ :
Sảy thai
Bất thường di truyền
Hở hàm ếch
Tiểu đường thai kỳ
Tiền sản giật
Sinh non
Cân nặng khi sinh thấp
Bệnh tim
Co giật
Ảnh hưởng đến thai kỳ
Cha mẹ cao tuổi có thể làm tăng khả năng xuất hiện các bất thường bẩm sinh và sảy thai.
Bất thường bẩm sinh
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, 1 trên 33 trẻ ở Hoa Kỳ sinh ra có các bất thường bẩm sinh.
Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy phụ nữ từ 40 tuổi trở lên có nhiều nguy cơ sinh con với các dị tật bẩm sinh, bao gồm:
Liền sớm khớp sọ, bệnh mà các thóp của sọ liền sớm
Lỗ đái thấp - một dị tật mà niệu đạo hình thành ở mặt dưới của dương vật
Teo thực quản bẩm sinh, trong đó thực quản không kết nối với dạ dày
Tuổi mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh em bé mắc hội chứng Down. Theo CDC, khoảng 1 trên 700 trẻ sơ sinh được sinh ra ở Mỹ mắc hội chứng Down. Đây là bệnh lý do thừa nhiễm sắc thể, khi đó cơ thể người có 47 nhiễm sắc thể thay vì 46 nhiễm sắc thể như bình thường. Thông thường nhiễm sắc thể thừa này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần và thể chất của em bé trước và sau khi sinh.
Biểu đồ dưới đây mô tả mức độ ảnh hưởng của tuổi mẹ đến khả năng sinh em bé mắc hội chứng Down:
Tuổi mẹ |
Cơ hội của hội chứng Down |
20 năm |
1 trên 1.480 |
30 năm |
1 trong 940 |
35 năm |
1 trong 353 |
40 năm |
1 trên 85 |
45 năm |
1 trên 35 |
Mang thai và thai chết lưu
Thụ thai khi tuổi đã cao cũng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai. Một nghiên cứu năm 2019 về phụ nữ ở Na Uy cho thấy,mặc dù tỷ lệ sảy thai chung là 12,8%, tỷ lệ này ở phụ nữ từ 45 tuổi trở lên là 53%.
Điều quan trọng là cần lưu ý rằng có một loạt các yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ sảy thai. Các tác giả của nghiên cứu trên cũng nhận định những lần sảy thai và các biến chứng thai kỳ trước đó cũng được coi là các yếu tố nguy cơ.
Nguy cơ thai chết lưu cũng tăng theo tuổi của mẹ. Các số liệu dưới đây đến từ một nghiên cứu dựa trên dân số năm 2015 tại Thụy Điển:
Tuổi mẹ |
Nguy cơ thai chết lưu |
25 tuổi29 năm |
0,27% |
30 tuổi34 năm |
0,31% |
35 tuổi39 năm |
0,40% |
Hơn 40 năm |
0,53% |
Tiền sản giật
Tiền sản giật là một tình trạng đặc trưng bởi huyết áp cao, và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ và bệnh tật ở trẻ sơ sinh. ACOG lưu ý rằng huyết áp bắt đầu tăng thường sau tuần thứ 20 của thai kỳ.
Các rối loạn do tăng huyết áp, bao gồm tiền sản giật, ảnh hưởng đến 10% thai kỳ trên toàn thế giới. Nguy cơ tiền sản giật cao hơn ở những phụ nữ mang thai trên 40 tuổi.
Bất cứ ai gặp các triệu chứng tiền sản giật nên đến các cơ sở y tế ngay. Một số triệu chứng này bao gồm:
sưng ở mặt và tay
giảm tần suất và lượng nước tiểu
khó thở
cáu gắt
những thay đổi về tầm nhìn, chẳng hạn như tăng độ nhạy cảm với ánh sáng hoặc nhìn thấy những tia sáng
tăng cân 1.5-2.5kg trong 1 tuần
đau đầu
đau bụng
buồn nôn
nôn
Khi nào thì nên đến gặp bác sĩ hỗ trợ sinh sản ?
Dù nguy cơ biến chứng thai kỳ có tăng lên sau 35 tuổi, thì nhiều phụ nữ ở độ tuổi này vẫn có thai kỳ khỏe mạnh. Theo ACOG , nếu phụ nữ trên 35 tuổi đã cố gắng mang thai, không có kết quả, trong ít nhất 6 tháng, thì có thể đến gặp bác sĩ hỗ trợ sinh sản. Ngoài ra, bất kỳ phụ nữ nào trên 40 tuổi nên được khám tổng quát trước khi cố gắng thụ thai. Một chuyên gia về hỗ trợ sinh sản có thể kiểm tra mức độ hormone, đề xuất các cách để tăng khả năng sinh sản, và cung cấp các lựa chọn điều trị, nếu cần thiết.
Đối với bất cứ ai đang cố gắng thụ thai, chăm sóc trước khi sinh đúng cách là điều cần thiết.
Lựa chọn thay thế
Nếu một phụ nữ gặp khó khăn khi mang thai hoặc muốn trì hoãn việc mang thai, thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc trứng đông lạnh có thể là lựa chọn hữu ích. IVF liên quan đến việc kết hợp tinh trùng với trứng bên ngoài cơ thể. Nếu phôi phát triển, một người phụ nữ có thể chọn cấy nó hoặc đông lạnh nó và lưu trữ. Một lựa chọn khác là bảo quản lạnh noãn bào - đông lạnh và lưu trữ trứng để sử dụng vào một ngày sau đó. Tuy nhiên, những lựa chọn thay thế này có thể tốn kém.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Mang thai và tuổi tác của chị em
Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.