Tổ chức Y tế Thế giới coi việc từ chối tiêm vắc-xin là mối đe dọa toàn cầu trong năm 2019
Tỷ lệ tiêm chủng trên toàn cầu giảm khiến bệnh tật quay trở lại tấn công loài người.
Một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với loài người trong năm 2019 có thể chính là loài người. Mới đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa công bố danh sách liệt kê 10 thách thức lớn nhất đe dọa đến sức khỏe toàn cầu, trong đó có việc từ chối tiêm chủng vắc-xin.
Vấn đề được WHO gọi tên là "do dự vắc-xin" – định nghĩa là sự miễn cưỡng hoặc từ chối tiêm vắc-xin mặc dù có thể tiếp cận chúng. Vì nguyên nhân nào đó, việc tiêm vắc-xin an toàn, hiệu quả và giá rẻ, nhưng nhiều người vẫn từ chối tiêm chủng cho bản thân và cho con mình.
Theo WHO, có nhiều vấn đề góp phần vào hiện tượng này bao gồm sự tự tin thái quá trong chăm sóc sức khỏe, sự bất tiện trong việc tiếp cận vắc-xin và cả lo ngại về chất lượng của chúng.
Khó khăn chính là làm sao thuyết phục được mọi người tin vào những sự thật khoa học về vắc-xin, chứ không phải những tin giả hoặc thông tin sai lệch thường được lan truyền trên mạng.
Vô vàn bằng chứng khoa học đã chứng minh sự hiệu quả và an toàn của các loại vắc-xin, nhưng trớ trêu thay, WHO cho biết tỷ lệ tiêm chủng trên toàn cầu đã giảm xuống trong những năm gần đây, chỉ ở mức chấp nhận được. Trong nhiều nhóm cộng đồng tại nhiều quốc gia, vẫn có những người tin vào thông tin sai lệch gây nguy hiểm về vắc-xin.
Một phần của những niềm tin này bắt nguồn từ một nghiên cứu gian lận năm 1998, trong đó, cựu bác sĩ người Anh Andrew Wakefield tuyên bố rằng vắc-xin MMR (sởi, quai bị và rubella) có liên quan đến bệnh tự kỷ ở trẻ.
Các nhà khoa học khác đã mất hơn 10 năm nghiên cứu để chứng minh Wakefield đã sai. Năm 2010, bài báo của ông bị gỡ xuống và vị bác sĩ đã bị tước giấy phép hành nghề ở Anh vì có dấu hiệu trục lợi từ thông tin thất thiệt.
Mặc dù vậy, một bộ phận công chúng đã kịp tiếp nhận các thông tin sai lệch, nhưng bỏ lỡ thông tin đính chính và kiểm chứng. Họ đã ấn định được một niềm tin rằng vắc-xin có hại, bất chấp các bằng chứng khoa học mới được đưa ra.
Tỷ lệ tiêm chủng trên toàn cầu giảm khiến bệnh tật quay trở lại tấn công loài người.
"Các lý do cho sự gia tăng này rất phức tạp và không phải tất cả các trường hợp này đều là do do dự vắc-xin", báo cáo của WHO thừa nhận. "Tuy nhiên, một số quốc gia gần như đã xóa sổ được căn bệnh này lại đang phải chứng kiến dịch bùng phát trở lại".
Chẳng hạn như tại Anh, giám đốc Y tế (CMO) Dame Sally Davies, người giữ vai trò cố vấn cho chính phủ về các vấn đề y tế cộng đồng, đã phải lên tiếng cảnh báo về tỷ lệ tiêm chủng thấp ở nước này. Theo đó, chỉ có 87% trẻ em ở Anh được tiêm phòng đủ 2 mũi vắc-xin MMR (sởi, quai bị và rubella), dưới mục tiêu 95% để tạo được miễn dịch cộng đồng.
Điều này đã khiến dịch sởi trở lại và lây nhiễm 903 người ở Anh trong năm 2018, con số đỉnh điểm kể từ sau cuộc khủng hoảng với tin tức giả những năm 2000. Nó để lộ điểm yếu trong miễn dịch cộng đồng, khi nhiều trẻ em 15 tuổi ở Anh hiện nay đã bỏ lỡ cơ hội tiêm chủng.
Cơn khủng hoảng vẫn đang được thúc đẩy bởi một phong trào chống vắc-xin tràn lan trên toàn cầu. Nó đe dọa sẽ đảo ngược những tiến bộ y tế mà chúng ta đạt được trong hàng thập kỷ, trong việc phòng ngừa và loại bỏ những căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
Kể từ đầu thế kỷ, vắc-xin sởi đã cứu sống hơn 21 triệu người, giảm 80% số người chết trên toàn cầu chỉ sau 17 năm. Ngay bây giờ, khi chúng ta đang ở gần vạch đích hơn bao giờ hết để xóa sổ căn bệnh này, vì phong trào chống vắc-xin, loài người đã bắt đầu chạy theo hướng ngược lại.
Kết quả của một cuộc khảo sát được công bố vào năm ngoái cho thấy niềm tin của người Mỹ đối với vắc-xin đang tuột dốc đến mức nguy hiểm. Nhưng không có nghĩa là sự hoài nghi ngày càng tăng này chỉ giới hạn trong biên giới Hoa Kỳ.
Trong năm 2017, số ca mắc sởi được báo cáo tăng hơn 30% trên toàn thế giới, mặc dù căn bệnh truyền nhiễm này có thể dễ dàng phòng ngừa thông qua hai liều vắc-xin. Sự hồi sinh của bệnh sởi và các bệnh có thể phòng ngừa khác là một mối quan tâm thực sự, và đó là điều mà WHO quyết tâm giải quyết trong năm 2019.
Trong năm tới, Tổ chức Y tế Thế giới muốn thúc đẩy nỗ lực loại bỏ ung thư cổ tử cung trên toàn thế giới bằng cách tăng cường độ phủ rộng cho các chiến dịch tiêm vắc-xin HPV. Đồng thời, họ cũng đã cam kết ngăn chặn sự lây lan của virus bại liệt ở Afghanistan và Pakistan.
"Nhân viên y tế, đặc biệt là những người trong cộng đồng, sẽ vẫn phải là những cố vấn, người gây được ảnh hưởng đáng tin cậy nhất đến các quyết định tiêm chủng, và họ phải được hỗ trợ để cung cấp thông tin đáng tin cậy và chính xác về vắc-xin", báo cáo của WHO viết.
Ngày nay, vắc-xin vẫn đang ngăn ngừa từ 2-3 triệu ca tử vong mỗi năm cho các căn bệnh có thể phòng ngừa được. Nếu chúng ta có thể cải thiện các chiến dịch tiêm chủng, sẽ có hoen 1,5 triệu người nữa được cứu sống vào năm 2019 và mỗi năm sau đó.
Bởi vậy, không ai khác, chính chúng ta phải là người giữ chúng ta lại, giữa bối cảnh thông tin sai lệch về vắc-xin có thể lan tràn dễ dàng ở bất cứ đâu.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phản đối tiêm chủng và những hệ quả
-
Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
-
8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
-
Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
-
Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
-
Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?
Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
-
Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?
Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
-
Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da
Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.
-
Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam
Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.
