Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine liên quan đến ảnh hưởng của caffeine đến cơ thể. Mức độ nhạy cảm của một người với caffeine được quyết định bởi một số yếu tố bao gồm tuổi và giới, và nhất là di truyền. Ở phu nữ, nhạy cảm với caffeine cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi việc sử dụng biện pháp tránh thai, và mang thai.

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Caffeine chuyển hóa như thế nào?

Caffeine nhanh chóng được hấp thu ở ruột non vào dòng máu, và nó xuyên qua hàng rào máu não để vào não. Ở não, caffeine dính vào thụ thể adenosine, sau đó ngăn adenosine gắn vào thụ thể này. Do adenosine gửi tín hiệu lên não rằng đến lúc đi ngủ rồi, việc chặn các thụ thể adenosine có ảnh hưởng đến việc tạo ra sự buồn ngủ.

Caffeine được chuyển hóa ở gan nhờ enzyme CYP1A2 thành theophylline, paraxanthine và theobromine, và sau đó đươc thận bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. Thời gian bán thải của caffeine thường là 4-6 giờ, nghĩa là đây chính là khoảng thời gian mà caffeine ảnh hưởng đến chúng ta.

Caffeine cũng tự do đi qua nhau thai ở thai phụ.

Ảnh hưởng của nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine được quyết định bởi hoạt động của enzyme CYP1A2 ở gan. CYP1A2 hoạt động càng mạnh, chúng ta càng kém nhạy cảm với caffeine. Một vài yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2:

  • Tuổi: hoạt động của CYP1A2 có xu hướng giảm theo tuổi, chính vì thế người già thường nhạy cảm với caffeine hơn.
  • Giới: phụ nữ có thường có hoạt động của CYP1A2 thấp hơn nam giới.
  • Thuốc tránh thai và mang thai: estrogen chặn hoạt động của CYP1A2, và tăng hoạt động của caffeine.
  • Yếu tố gen: một số gen được xác định là ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2.

Hệ gen và tính nhạy với caffeine

Xét nghiệm gen hé lộ 2 nhóm cơ bản của tính nhạy cảm với caffine liên quan đến đặc điểm di truyền:

  • Rất nhạy cảm với caffeine: đây là những người có hoạt động của CYP1A2 thấp. Họ sẽ có đáp ứng mạnh với một lượng nhỏ caffeine, và sẽ thường trải qua mất ngủ và bồn chồn lo lắng.
  • Nhạy cảm vừa với caffeine: điều này gặp ở đa số mọi người. Họ có thể tiêu thụ đến 400 mg caffeine mỗi ngày mà không có ảnh hưởng xấu.
  • Kém nhạy cảm với caffeine: những người này có hoạt động của CYP1A2 cao, và thường không có ảnh hưởng từ việc tiêu thụ nhiều caffeine. Những người hút thuốc thường tăng hoạt động của CYP1A2.

Trong khi xét nghiệm gen có thể phân loại mức độ nhạy cảm với caffeine của bạn.

Mang thai và nhạy cảm với caffeine.

Thai phụ thường tăng nhạy cảm với caffeine. Chu kì bán rã của caffeine ở phụ nữ có thai thường dài gấp 4 lần hơn những phụ nữ không có thai - thường lên đến 16 giờ.

Hơn nữa, caffeine sẵn sàng đi vào máu thai nhi - và thai nhi có hoạt động của CYP1A2 rất rất thấp. Trong khi ảnh hưởng nghiêm trọng lên thai nhi gây ra bởi lượng caffeine mà mẹ hấp thu vào không được ghi lại, vấn đề này chưa được nghiên cứu rõ ràng. Nhìn chung, phụ nữ mang thai nên cố gắng hạn chế hoặc tránh caffeine.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

Xem thêm