Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về các loại ung thư

Ung thư là một thuật ngữ chung để chỉ một nhóm lớn các bệnh gây ra khi các tế bào bất thường phân chia nhanh chóng và lây lan sang các mô và cơ quan khác. Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.

Sự phát triển và di căn của ung thư

Trong một cơ thể khỏe mạnh, hàng nghìn tỷ tế bào được tạo ra phát triển và phân chia,  cơ thể cần chúng để hoạt động hàng ngày. Các tế bào khỏe mạnh có một chu kỳ sống cụ thể, sinh sản và chết đi theo cách được xác định bởi loại tế bào. Các tế bào mới thay thế cho các tế bào cũ hoặc bị hư hỏng khi chúng chết đi. Ung thư làm gián đoạn quá trình này và dẫn đến sự phát triển bất thường trong các tế bào. Nguyên nhân là do những thay đổi hoặc đột biến trong DNA.

DNA tồn tại trong các gen riêng lẻ của mọi tế bào. Nó có các hướng dẫn cho tế bào biết những chức năng cần thực hiện cũng như cách phát triển và phân chia. Đột biến xảy ra thường xuyên trong DNA, nhưng thông thường các tế bào sẽ sửa chữa những sai lầm này. Khi một sai lầm không được sửa chữa, một tế bào có thể trở thành ung thư. Những tế bào thừa này có thể phân chia không kiểm soát được, gây ra sự hình thành khối u. Các khối u có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, tùy thuộc vào vị trí chúng phát triển trong cơ thể. Nhưng không phải tất cả các khối u đều là ung thư. Các khối u lành tính không phải là ung thư và không lây lan sang các mô lân cận. Đôi khi, chúng có thể phát triển lớn và gây ra vấn đề khi chúng đè lên các cơ quan và mô lân cận. Các khối u ác tính là ung thư và có thể xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể. Một số tế bào ung thư cũng có thể di chuyển theo đường máu hoặc hệ thống bạch huyết đến các vùng xa của cơ thể. Quá trình này được gọi là di căn. Ung thư đã di căn được coi là tiến triển hơn những ung thư chưa di căn. Ung thư di căn có xu hướng khó điều trị hơn và dễ gây tử vong hơn.

Các loại ung thư

Ung thư được đặt tên theo khu vực mà chúng bắt đầu và loại tế bào mà chúng được tạo ra, ngay cả khi chúng lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Ví dụ, một bệnh ung thư bắt đầu ở phổi và di căn đến gan vẫn được gọi là ung thư phổi. Ngoài ra còn có một số thuật ngữ lâm sàng được sử dụng cho một số loại ung thư chung:

  • Ung thư biểu mô là bệnh ung thư bắt đầu ở da hoặc các mô lót các cơ quan khác
  • Ung thư mô liên kết (Sarcoma) là một bệnh ung thư của các mô liên kết như xương, cơ, sụn và mạch máu
  • Bệnh bạch cầu là một bệnh ung thư của tủy xương, tạo ra các tế bào máu
  • Lymphoma và u tủy là bệnh ung thư của hệ thống miễn dịch

Các yếu tố rủi ro và cách xử lý

Nguyên nhân trực tiếp của ung thư là những thay đổi (hoặc đột biến) đối với DNA trong tế bào của bạn. Các đột biến gen có thể được di truyền. Chúng cũng có thể xuất hiện sau khi sinh do tác động của môi trường, bao gồm:

  • tiếp xúc với hóa chất gây ung thư, được gọi là chất gây ung thư
  • tiếp xúc với bức xạ
  • tiếp xúc với ánh nắng mặt trời không được bảo vệ
  • một số loại virus, chẳng hạn như virus u nhú ở người (HPV)
  • hút thuốc
  • lựa chọn lối sống, chẳng hạn như loại chế độ ăn uống và mức độ hoạt động thể chất

Nguy cơ ung thư có xu hướng gia tăng theo độ tuổi. Một số tình trạng sức khỏe hiện có gây ra viêm nhiễm cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Một ví dụ là viêm loét đại tràng, một bệnh viêm ruột mãn tính.

Biết các yếu tố góp phần gây ra ung thư có thể giúp bạn sống một lối sống làm giảm nguy cơ ung thư. Theo các chuyên gia, đây là 7 cách tốt nhất để ngăn ngừa ung thư:

  • Ngừng sử dụng thuốc lá và tránh hút thuốc lá thụ động
  • Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng
  • Hạn chế ăn các loại thịt chế biến sẵn
  • Cân nhắc áp dụng "chế độ ăn Địa Trung Hải" chủ yếu tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, protein nạc và chất béo lành mạnh
  • Tránh uống rượu, hoặc uống có chừng mực. Uống vừa phải được định nghĩa là một ly mỗi ngày đối với phụ nữ ở mọi lứa tuổi và nam giới trên 65 tuổi, và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới từ 65 tuổi trở xuống
  • Giữ cân nặng hợp lý và luôn năng động bằng cách vận động cơ thể ít nhất 30 phút mỗi ngày
  • Luôn được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời
  • Che chắn bằng quần áo, kính râm và mũ, và thoa kem chống nắng thường xuyên
  • Tránh ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đây là lúc tia nắng mặt trời ở mức mạnh nhất
  • Ở trong bóng râm càng nhiều càng tốt khi bạn ở ngoài trời
  • Tiêm vaccine chống lại các bệnh nhiễm virus có thể dẫn đến ung thư, chẳng hạn như viêm gan B và HPV.
  • Không tham gia vào các hành vi nguy cơ. Thực hành tình dục an toàn và không dùng chung kim tiêm khi sử dụng ma túy hoặc thuốc kê đơn. Chỉ xăm hình tại các tiệm có giấy phép.
  • Hãy đi khám bác sĩ thường xuyên để họ có thể tầm soát các loại ung thư khác nhau. Điều này làm tăng khả năng chẩn đoán các bệnh ung thư càng sớm càng tốt.

Điều trị ung thư có các mục tiêu khác nhau, tùy thuộc vào loại ung thư và mức độ tiến triển của nó. Các mục tiêu này bao gồm:

  • Tìm cách chữa trị: Điều này không thể xảy ra đối với tất cả các trường hợp và bệnh ung thư.
  • Cung cấp phương pháp điều trị chính: Tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể bạn.
  • Cung cấp phương pháp điều trị bổ trợ: Tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau quá trình điều trị chính để giảm nguy cơ ung thư tái phát.
  • Điều trị giảm nhẹ: Giảm các triệu chứng sức khỏe liên quan đến ung thư, chẳng hạn như khó thở và đau.

Các loại điều trị ung thư phổ biến

  • Phẫu thuật

Phẫu thuật loại bỏ càng nhiều ung thư càng tốt.

  • Hóa trị liệu

Sử dụng các loại thuốc gây độc cho tế bào để tiêu diệt các tế bào ung thư đang phân chia nhanh chóng.

  • Xạ trị

Sử dụng chùm bức xạ tập trung, mạnh mẽ bên trong (liệu pháp trị liệu) hoặc bên ngoài (bức xạ chùm bên ngoài) cơ thể của bạn để tiêu diệt tế bào ung thư.

  • Cấy ghép tế bào gốc (tủy xương)

Sửa chữa tủy xương bị bệnh bằng các tế bào gốc khỏe mạnh. Tế bào gốc là những tế bào chưa biệt hóa có thể có nhiều chức năng khác nhau. Những ca cấy ghép này cho phép các bác sĩ sử dụng liều cao hơn của hóa trị liệu để điều trị ung thư.

  • Liệu pháp miễn dịch (Liệu pháp sinh học)

Sử dụng các kháng thể để giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn nhận ra bệnh ung thư để có thể chống lại căn bệnh này.

  • Liệu pháp hormone

Loại bỏ hoặc ngăn chặn các hormone gây ung thư nhất định để ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển.

  • Liệu pháp Thuốc nhắm mục tiêu

Sử dụng thuốc để can thiệp vào một số phân tử giúp tế bào ung thư phát triển và tồn tại.

  • Liều thuốc thay thế

Được sử dụng để giảm các triệu chứng của bệnh ung thư và các tác dụng phụ của điều trị ung thư, chẳng hạn như buồn nôn, mệt mỏi và đau đớn. Thuốc thay thế bao gồm: châm cứu, thôi miên, mát xa, yoga, thiền, kỹ thuật thư giãn,...

Ung thư là căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các quốc gia, vì vậy hãy tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống khoa học để tránh mắc phải căn bệnh này. Nếu có bệnh, bạn hãy tuân thủ theo điều trị của bác sĩ để có tiên lượng tốt nhất.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 5 loại ung thư có tiên lượng tốt

Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo Healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 25/04/2024

    Tập thể dục khi mang thai

    Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thai kỳ có thể giúp bạn khỏe mạnh và cảm thấy tốt nhất. Tập thể dục cũng có thể cải thiện tư thế của bạn và giảm một số khó chịu thường gặp như đau lưng và mệt mỏi. Một số bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ), giảm căng thẳng và tăng cường sức chịu đựng cần thiết cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.

  • 24/04/2024

    Ngủ không quá 5 giờ mỗi đêm khiến da chảy xệ và nhiều nếp nhăn gấp đôi

    Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hoá da. Nghiên cứu cho thấy người ngủ không đủ giấc làm tăng gấp đôi nếp nhăn và sự chảy xệ da so với người có giấc ngủ chất lượng.

  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

  • 24/04/2024

    Tránh ăn gì khi bị viêm kết mạc để nhanh khỏi?

    Tuy chế độ ăn không giúp chữa khỏi viêm kết mạc (đau mắt đỏ) nhưng việc hạn chế ăn một số loại thực phẩm, đồ uống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh hơn.

  • 24/04/2024

    Triệu chứng của ung thư buồng trứng

    Hiện nay, ngày càng nhiều phụ nữ bị mắc phải căn bệnh ung thư buồng trứng, vậy triệu chứng của bệnh là gì, hãy cũng tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

  • 23/04/2024

    Các phương pháp giảm đau nửa đầu mạn tính

    Chứng đau nửa đầu mạn tính có thể phòng ngừa và được điều trị một cách triệt để. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc và cũng như các phương pháp điều trị thích hợp giúp làm giảm các cơn đau nửa đầu mạn tính.

  • 23/04/2024

    Căng thẳng quá mức gây suy giảm nhiều chất dinh dưỡng trong cơ thể

    Căng thẳng mạn tính và kéo dài không chỉ ảnh hưởng sức khoẻ tinh thần mà còn khiến cơ thể có nguy cơ cạn kiệt nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch và sự phục hồi thể chất.

Xem thêm