Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về các loại ung thư

Ung thư là một thuật ngữ chung để chỉ một nhóm lớn các bệnh gây ra khi các tế bào bất thường phân chia nhanh chóng và lây lan sang các mô và cơ quan khác. Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.

Sự phát triển và di căn của ung thư

Trong một cơ thể khỏe mạnh, hàng nghìn tỷ tế bào được tạo ra phát triển và phân chia,  cơ thể cần chúng để hoạt động hàng ngày. Các tế bào khỏe mạnh có một chu kỳ sống cụ thể, sinh sản và chết đi theo cách được xác định bởi loại tế bào. Các tế bào mới thay thế cho các tế bào cũ hoặc bị hư hỏng khi chúng chết đi. Ung thư làm gián đoạn quá trình này và dẫn đến sự phát triển bất thường trong các tế bào. Nguyên nhân là do những thay đổi hoặc đột biến trong DNA.

DNA tồn tại trong các gen riêng lẻ của mọi tế bào. Nó có các hướng dẫn cho tế bào biết những chức năng cần thực hiện cũng như cách phát triển và phân chia. Đột biến xảy ra thường xuyên trong DNA, nhưng thông thường các tế bào sẽ sửa chữa những sai lầm này. Khi một sai lầm không được sửa chữa, một tế bào có thể trở thành ung thư. Những tế bào thừa này có thể phân chia không kiểm soát được, gây ra sự hình thành khối u. Các khối u có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, tùy thuộc vào vị trí chúng phát triển trong cơ thể. Nhưng không phải tất cả các khối u đều là ung thư. Các khối u lành tính không phải là ung thư và không lây lan sang các mô lân cận. Đôi khi, chúng có thể phát triển lớn và gây ra vấn đề khi chúng đè lên các cơ quan và mô lân cận. Các khối u ác tính là ung thư và có thể xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể. Một số tế bào ung thư cũng có thể di chuyển theo đường máu hoặc hệ thống bạch huyết đến các vùng xa của cơ thể. Quá trình này được gọi là di căn. Ung thư đã di căn được coi là tiến triển hơn những ung thư chưa di căn. Ung thư di căn có xu hướng khó điều trị hơn và dễ gây tử vong hơn.

Các loại ung thư

Ung thư được đặt tên theo khu vực mà chúng bắt đầu và loại tế bào mà chúng được tạo ra, ngay cả khi chúng lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Ví dụ, một bệnh ung thư bắt đầu ở phổi và di căn đến gan vẫn được gọi là ung thư phổi. Ngoài ra còn có một số thuật ngữ lâm sàng được sử dụng cho một số loại ung thư chung:

  • Ung thư biểu mô là bệnh ung thư bắt đầu ở da hoặc các mô lót các cơ quan khác
  • Ung thư mô liên kết (Sarcoma) là một bệnh ung thư của các mô liên kết như xương, cơ, sụn và mạch máu
  • Bệnh bạch cầu là một bệnh ung thư của tủy xương, tạo ra các tế bào máu
  • Lymphoma và u tủy là bệnh ung thư của hệ thống miễn dịch

Các yếu tố rủi ro và cách xử lý

Nguyên nhân trực tiếp của ung thư là những thay đổi (hoặc đột biến) đối với DNA trong tế bào của bạn. Các đột biến gen có thể được di truyền. Chúng cũng có thể xuất hiện sau khi sinh do tác động của môi trường, bao gồm:

  • tiếp xúc với hóa chất gây ung thư, được gọi là chất gây ung thư
  • tiếp xúc với bức xạ
  • tiếp xúc với ánh nắng mặt trời không được bảo vệ
  • một số loại virus, chẳng hạn như virus u nhú ở người (HPV)
  • hút thuốc
  • lựa chọn lối sống, chẳng hạn như loại chế độ ăn uống và mức độ hoạt động thể chất

Nguy cơ ung thư có xu hướng gia tăng theo độ tuổi. Một số tình trạng sức khỏe hiện có gây ra viêm nhiễm cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Một ví dụ là viêm loét đại tràng, một bệnh viêm ruột mãn tính.

Biết các yếu tố góp phần gây ra ung thư có thể giúp bạn sống một lối sống làm giảm nguy cơ ung thư. Theo các chuyên gia, đây là 7 cách tốt nhất để ngăn ngừa ung thư:

  • Ngừng sử dụng thuốc lá và tránh hút thuốc lá thụ động
  • Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng
  • Hạn chế ăn các loại thịt chế biến sẵn
  • Cân nhắc áp dụng "chế độ ăn Địa Trung Hải" chủ yếu tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, protein nạc và chất béo lành mạnh
  • Tránh uống rượu, hoặc uống có chừng mực. Uống vừa phải được định nghĩa là một ly mỗi ngày đối với phụ nữ ở mọi lứa tuổi và nam giới trên 65 tuổi, và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới từ 65 tuổi trở xuống
  • Giữ cân nặng hợp lý và luôn năng động bằng cách vận động cơ thể ít nhất 30 phút mỗi ngày
  • Luôn được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời
  • Che chắn bằng quần áo, kính râm và mũ, và thoa kem chống nắng thường xuyên
  • Tránh ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đây là lúc tia nắng mặt trời ở mức mạnh nhất
  • Ở trong bóng râm càng nhiều càng tốt khi bạn ở ngoài trời
  • Tiêm vaccine chống lại các bệnh nhiễm virus có thể dẫn đến ung thư, chẳng hạn như viêm gan B và HPV.
  • Không tham gia vào các hành vi nguy cơ. Thực hành tình dục an toàn và không dùng chung kim tiêm khi sử dụng ma túy hoặc thuốc kê đơn. Chỉ xăm hình tại các tiệm có giấy phép.
  • Hãy đi khám bác sĩ thường xuyên để họ có thể tầm soát các loại ung thư khác nhau. Điều này làm tăng khả năng chẩn đoán các bệnh ung thư càng sớm càng tốt.

Điều trị ung thư có các mục tiêu khác nhau, tùy thuộc vào loại ung thư và mức độ tiến triển của nó. Các mục tiêu này bao gồm:

  • Tìm cách chữa trị: Điều này không thể xảy ra đối với tất cả các trường hợp và bệnh ung thư.
  • Cung cấp phương pháp điều trị chính: Tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể bạn.
  • Cung cấp phương pháp điều trị bổ trợ: Tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau quá trình điều trị chính để giảm nguy cơ ung thư tái phát.
  • Điều trị giảm nhẹ: Giảm các triệu chứng sức khỏe liên quan đến ung thư, chẳng hạn như khó thở và đau.

Các loại điều trị ung thư phổ biến

  • Phẫu thuật

Phẫu thuật loại bỏ càng nhiều ung thư càng tốt.

  • Hóa trị liệu

Sử dụng các loại thuốc gây độc cho tế bào để tiêu diệt các tế bào ung thư đang phân chia nhanh chóng.

  • Xạ trị

Sử dụng chùm bức xạ tập trung, mạnh mẽ bên trong (liệu pháp trị liệu) hoặc bên ngoài (bức xạ chùm bên ngoài) cơ thể của bạn để tiêu diệt tế bào ung thư.

  • Cấy ghép tế bào gốc (tủy xương)

Sửa chữa tủy xương bị bệnh bằng các tế bào gốc khỏe mạnh. Tế bào gốc là những tế bào chưa biệt hóa có thể có nhiều chức năng khác nhau. Những ca cấy ghép này cho phép các bác sĩ sử dụng liều cao hơn của hóa trị liệu để điều trị ung thư.

  • Liệu pháp miễn dịch (Liệu pháp sinh học)

Sử dụng các kháng thể để giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn nhận ra bệnh ung thư để có thể chống lại căn bệnh này.

  • Liệu pháp hormone

Loại bỏ hoặc ngăn chặn các hormone gây ung thư nhất định để ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển.

  • Liệu pháp Thuốc nhắm mục tiêu

Sử dụng thuốc để can thiệp vào một số phân tử giúp tế bào ung thư phát triển và tồn tại.

  • Liều thuốc thay thế

Được sử dụng để giảm các triệu chứng của bệnh ung thư và các tác dụng phụ của điều trị ung thư, chẳng hạn như buồn nôn, mệt mỏi và đau đớn. Thuốc thay thế bao gồm: châm cứu, thôi miên, mát xa, yoga, thiền, kỹ thuật thư giãn,...

Ung thư là căn bệnh cực kỳ nguy hiểm, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các quốc gia, vì vậy hãy tuân thủ một chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống khoa học để tránh mắc phải căn bệnh này. Nếu có bệnh, bạn hãy tuân thủ theo điều trị của bác sĩ để có tiên lượng tốt nhất.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 5 loại ung thư có tiên lượng tốt

Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo Healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

Xem thêm