Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tại sao nước tiểu của bạn có màu sẫm?

Nếu bạn lo lắng vì nước tiểu có màu sẫm hơn bình thường, hãy đọc ngay bài viết dưới đây để tìm ra lí do nhé:

Nước tiểu thường có màu gì?

Nước tiểu thông thường có màu vàng rơm đến vàng. Nước tiểu sẫm màu hơn có thể có nhiều màu khác nhau, nhưng thường là nâu, vàng đậm hoặc màu hạt dẻ.

Nước tiểu được sản xuất trong thận. Khi bạn uống nước hoặc ăn thức ăn, nước sẽ đi từ hệ tiêu hóa, vào hệ tuần hoàn và vào thận. Tại thận, nước từ thực phẩm sẽ được lọc để loại bỏ các chất thải và chất lỏng thừa qua nước tiểu. Niệu quản là ống nối thận với bàng quang. Bàng quang thải nước tiểu qua niệu đạo và ra ngoài.

Lý tưởng nhất là nước tiểu của bạn có màu vàng nhạt. Điều này cho thấy bạn đang uống đủ nước. Nước tiểu tự nhiên có một số sắc tố màu vàng được gọi là urobilin hoặc urochrome. Nước tiểu càng sẫm màu thì càng có xu hướng cô đặc.

Nước tiểu sẫm màu thường gặp nhất là do mất nước. Tuy nhiên, nó có thể là một dấu hiệu cho thấy nước tiểu có chứa các chất thải dư thừa, bất thường hoặc tiềm ẩn các mối nguy hiểm đang lưu thông trong cơ thể. Ví dụ, nước tiểu màu nâu sẫm có thể cho thấy bệnh gan do sự hiện diện của mật trong nước tiểu.

Nước tiểu có máu, hoặc có màu đỏ, là dấu hiệu của các vấn đề tiềm ẩn khác, bao gồm cả tổn thương trực tiếp đến thận. Nếu bạn có những triệu chứng này, điều quan trọng là phải đi khám.

Các chẩn đoán liên quan

Các tình trạng liên quan đến nước tiểu sẫm màu bao gồm:

  • viêm gan
  • tiêu cơ vân
  • xơ gan
  • viêm cầu thận
  • mất nước
  • tổn thương
  • tắc mật
  • sỏi mật
  • sỏi bàng quang
  • ung thư bàng quang
  • vàng da
  • bệnh gan
  • ung thư thận
  • ung thư tuyến tụy
  • bệnh sốt rét
  • bệnh thalassemia
  • rối loạn chuyển hóa porphyrias
  • tác dụng phụ của thuốc làm loãng máu
  • sỏi bàng quang hoặc thận

Tập thể dục quá sức cũng có thể góp phần làm cho nước tiểu sẫm màu. Tập thể dục cường độ cao có thể gây chấn thương cơ khiến cơ thể thải ra quá nhiều chất cặn bã. Kết quả dẫn đến việc nước tiểu có màu hồng hoặc màu nâu đen.

Đôi khi rất khó để phân biệt giữa nước tiểu sẫm màu do mất nước hoặc do các nguyên nhân khác. Nước tiểu sẫm màu do mất nước thường có màu hổ phách hoặc màu mật ong.

Nước tiểu sẫm màu do các nguyên nhân khác có thể có màu nâu hoặc đỏ. Một số người có nước tiểu gần giống như xi-rô. Đây là trường hợp do bị bệnh gan hoặc thận.

Nếu mất nước, bạn có thể có thêm các triệu chứng khác ngoài nước tiểu sẫm màu. Ví dụ như:

  • chóng mặt hoặc choáng váng
  • khô miệng
  • da khô
  • đau đầu
  • khát nước
  • táo bón

Nếu bạn uống thêm nước và nước tiểu của bạn trở nên nhạt hơn, thì có thể mất nước là nguyên nhân gây ra tình trạng nước tiểu sẫm màu của bạn.

Các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến nước tiểu

Đôi khi nước tiểu sẫm màu không liên quan gì đến quá trình hydrat hóa hoặc sức khỏe tổng thể. Thay vào đó, nó liên quan đến thứ bạn đã ăn hoặc uống hoặc loại thuốc bạn đã dùng.

Nếu nước tiểu của bạn có màu sẫm, hãy nghĩ lại những gì bạn đã ăn. Nếu bạn đã ăn củ cải đường, quả mọng, đại hoàng hoặc đậu răng ngựa, tất cả những thứ này đều có thể khiến nước tiểu của bạn có màu sẫm.

Một số loại thuốc có thể gây ra nước tiểu sẫm màu. Thông thường bác sĩ sẽ cho bạn biết trước rằng đây là một tác dụng phụ có thể xảy ra. Một số ví dụ về các loại thuốc được biết đến với phản ứng phụ là làm nước tiểu sẫm màu bao gồm:

  • thuốc nhuận tràng có chứa lá phan tả diệp (senna)
  • thuốc hóa trị
  • rifampin
  • warfarin (thuốc làm loãng máu)
  • phenazopyridine

Khi nào nên gọi cho bác sĩ của bạn?

Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu bạn thấy có máu trong nước tiểu của mình hoặc thấy tình trạng nước tiểu sẫm màu không biến mất sau khi uống nước. Điều rất quan trọng là biết nguyên nhân chính xác của các triệu chứng của bạn.

Nếu bạn có nước tiểu sẫm màu kèm theo đau dữ dội, đặc biệt là ở lưng, bạn có thể bị sỏi thận hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu.

Nếu bạn không thể gặp bác sĩ ngay lập tức hoặc nếu các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc kèm theo buồn nôn, nôn mửa và sốt cao, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

Dự phòng

Nếu màu nước tiểu của bạn là do các loại thuốc bạn dùng, bạn nên tiếp tục dùng chúng dựa trên kết quả của bạn. Luôn nói chuyện với bác sĩ nếu bạn lo lắng về màu sắc nước tiểu của mình liên quan đến các loại thuốc bạn dùng. Bạn cũng có thể tránh các loại thực phẩm được biết là gây ra nước tiểu sẫm màu.

Nếu nước tiểu sẫm màu của bạn là do lượng nước không đủ, bạn nên bắt đầu uống nhiều nước hơn. Lý tưởng nhất là bạn nên đi tiểu ít nhất 3 cốc nước tiểu mỗi ngày và đi tiểu từ 4 đến 6 lần.

Hãy thử uống thêm một cốc nước sau khi thức dậy. Bạn có thể mua một thùng lớn để chứa nước và luôn mang theo một chai nước bên mình để đảm bảo rằng bạn luôn đủ nước. Tuy nhiên, nếu nước tiểu của bạn nhạt đến mức gần như trong, đây có thể là dấu hiệu bạn đang uống quá nhiều nước.

Bất kỳ thay đổi nào về màu sắc của nước tiểu không phải do ăn một số loại thực phẩm hoặc dùng một số loại thuốc nhất định phải được thông báo cho bác sỹ. Và liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn thấy máu trong nước tiểu của bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đoán bệnh qua màu nước tiểu 

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/05/2025

    Cải thiện thói quen ăn sáng để khởi đầu ngày mới tốt hơn

    Bữa sáng là bữa ăn giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể bắt đầu ngày mới. Khắc phục những sai lầm phổ biến sau giúp bạn duy trì thói quen ăn sáng khoa học và lành mạnh.

  • 20/05/2025

    6 mẹo chữa nghẹt mũi tại nhà hiệu quả nhất

    Nghẹt mũi là một dấu hiệu khó chịu, rất thường gặp khi chúng ta bị cảm cúm, nhiễm lạnh. Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh cảm lạnh thông thường, nhưng có rất nhiều mẹo tại nhà có thể làm giảm tình trạng nghẹt mũi do chứng cảm lạnh gây nên. Bài viết này sẽ phân tích các biện pháp khắc phục tình trạng nghẹt mũi tại nhà tốt nhất cùng với những điều cần tránh.

  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

Xem thêm