Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác hại của tia UV với mắt và cách bảo vệ

Người ta thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da nhưng thường quên bảo vệ mắt trước ánh nắng mặt trời.

Người ta thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da nhưng thường quên bảo vệ mắt trước ánh nắng mặt trời. Ngày hè đồng nghĩa với việc có thêm thời gian vui chơi ngoài trời nhưng cũng đồng nghĩa với việc mắt phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn. Khoa học cũng chứng minh rằng phơi nhiễm thái quá với ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành và phát triển đục thể thủy tinh và một số loại ung thư của mắt.

Tác hại của tia UV

Với làn da, tia UV có thể gây ra ung thư da, với đôi mắt, nguy cơ do tia UV cũng tương tự. Ánh nắng mặt trời phản xạ từ cát trắng và nước có thể gây ra viêm giác mạc do ánh sáng, tương tự như là bệnh mù do đi trượt tuyết.

Ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành một số loại ung thư mắt.

 

BS nhãn khoa Michael Kutryb ở Edgewater, FLA - chuyên gia bằng chứng lâm sàng của AAO (Hội Nhãn khoa Mỹ) cho biết: Việc phát xạ tia UV từ ánh sáng mặt trời trong tự nhiên hoặc nhân tạo đều có thể gây ra một số bệnh lý tại mắt, trên phần bề mặt nhãn cầu như giác mạc, thể thủy tinh… Không may là còn rất nhiều người không ý thức được sự nguy hiểm của tia UV. Khi bị tia UV chiếu vào, mắt có thể bị một số nguy cơ sau:

Mộng hay giả mộng là tình trạng tăng sản của kết mạc nhãn cầu vùng rìa, thường là ở phía mũi, có khi cả ở phía thái dương. Thực ra kết mạc phía thái dương phơi nhiễm với nắng nhiều hơn nhưng tia sáng sau đó lại phản xạ sang tháp kết mạc phía mũi. Điều này giải thích mộng hay ở góc trong, đục thủy tinh thể nếu do tia UV gây ra cũng thường ở vùng ngoại vi mà chủ yếu là phía mũi dưới. Các tia chiếu vuông góc với giác mạc tất nhiên sẽ không gây hại cho nhãn cầu. Viêm giác mạc hay viêm kết giác mạc do phơi nắng là do mắt bị quá phơi nhiễm với tia UV. Các đầu tận của thần kinh trên giác mạc bị tổn thương trước. Sau đó là lớp nội mô có thể bị biến đổi cấu trúc kiểu dị sản và lắng đọng các tinh thể.

Đục thể thủy tinh: Nếu do tia UV thường là dạng đục vỏ hay nhân trung tâm, thường thấy ở nữ nhiều hơn, có thể là do thói quen thích tắm nắng của chị em.

Võng mạc có thể bị tổn hại nếu tính lọc của giác mạc và thủy tinh thể không còn nguyên vẹn. Tỷ lệ thoái hóa hoàng điểm ở những người trên 70 tuổi ở nhóm đã lấy thủy tinh thể cao hơn hẳn nhóm còn thủy tinh thể khiến người ta nghi ngờ rằng tia UV có thể còn gây ra thoái hóa hoàng điểm.

Đeo kính ngăn tia UV làm bạn có thể vui chơi thoải mái trong mùa hè, giảm bớt các bệnh lý gây mù lòa và một số loại ung thư. Người ta cũng khuyên nên đeo kính chống tia UV khi tuổi còn trẻ nếu có nguy cơ phải phơi nhiễm thời gian dài với tia UV.

Làm gì để bảo vệ mắt trước ánh sáng mặt trời?

Theo hướng dẫn quốc gia về an toàn với ánh sáng mặt trời  của AAO, chỉ có 50% người mua kính quan tâm đến chỉ số ngăn chặn tia UV trước khi ra quyết định mua. Vậy làm thế nào để bảo vệ mắt trước ánh mặt trời? AAO đưa ra một số lời khuyên:

Mang kính râm có gắn mác loại trừ 100% tia UV: nên dùng kính ngăn được cả tia UV A và B, kính gắn mác UV400 hoặc 100% UV protection.

• Chọn gọng kính có vành rộng sao cho ánh sáng không thể đi vào mắt bạn từ phía bên.

• Nếu bạn dùng kính tiếp xúc loại chống tia UV vẫn nên đeo thêm kính râm bổ trợ.

Đội mũ đi kèm với đeo kính: mũ rộng vành là tốt nhất.

Đừng lơ là với trẻ em: tốt nhất là không để trẻ chơi nắng vào buổi trưa, bị chiếu nắng trực tiếp, luôn cho trẻ đeo kính - đội mũ bất cứ khi nào phải ra nắng.

Nên nhớ là bóng mây không cản được tia UV: tia xạ trong ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua mây mù, gây hại cho chúng ta quanh năm chứ không phải chỉ riêng mùa hè.

Cảnh giác với tia UV đậm độ cao: ánh sáng mặt trời có đậm độ tia UV cao nhất vào buổi trưa và đầu giờ chiều, tia UV cũng tăng mạnh cùng với độ cao địa lý, rất mạnh khi phản xạ từ nước và băng tuyết. Bằng việc nắm vững một số nguyên tắc cơ bản, bạn và gia đình có thể yên tâm tắm nắng, chơi đùa ngoài trời sau khi đã bảo vệ chu đáo đôi mắt.

Nếu tất cả các biện pháp ngăn ngừa đã thực hiện mà bạn vẫn bị bỏng rát mắt, chảy nước mắt dàn dụa, giảm thị lực sau khi tắm nắng quá mức, hãy tự sơ cứu như sau:

- Chườm lạnh quanh mắt, đắp khăn lạnh hoặc nhỏ nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý liên tục

- Đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt gần nhất.

BS. Hoàng Cương - Theo Sức khỏe & Đời sống/AAO
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm