Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác hại của tia UV với mắt và cách bảo vệ

Người ta thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da nhưng thường quên bảo vệ mắt trước ánh nắng mặt trời.

Người ta thường chỉ chăm chút bảo vệ làn da nhưng thường quên bảo vệ mắt trước ánh nắng mặt trời. Ngày hè đồng nghĩa với việc có thêm thời gian vui chơi ngoài trời nhưng cũng đồng nghĩa với việc mắt phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn. Khoa học cũng chứng minh rằng phơi nhiễm thái quá với ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành và phát triển đục thể thủy tinh và một số loại ung thư của mắt.

Tác hại của tia UV

Với làn da, tia UV có thể gây ra ung thư da, với đôi mắt, nguy cơ do tia UV cũng tương tự. Ánh nắng mặt trời phản xạ từ cát trắng và nước có thể gây ra viêm giác mạc do ánh sáng, tương tự như là bệnh mù do đi trượt tuyết.

Ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ hình thành một số loại ung thư mắt.

 

BS nhãn khoa Michael Kutryb ở Edgewater, FLA - chuyên gia bằng chứng lâm sàng của AAO (Hội Nhãn khoa Mỹ) cho biết: Việc phát xạ tia UV từ ánh sáng mặt trời trong tự nhiên hoặc nhân tạo đều có thể gây ra một số bệnh lý tại mắt, trên phần bề mặt nhãn cầu như giác mạc, thể thủy tinh… Không may là còn rất nhiều người không ý thức được sự nguy hiểm của tia UV. Khi bị tia UV chiếu vào, mắt có thể bị một số nguy cơ sau:

Mộng hay giả mộng là tình trạng tăng sản của kết mạc nhãn cầu vùng rìa, thường là ở phía mũi, có khi cả ở phía thái dương. Thực ra kết mạc phía thái dương phơi nhiễm với nắng nhiều hơn nhưng tia sáng sau đó lại phản xạ sang tháp kết mạc phía mũi. Điều này giải thích mộng hay ở góc trong, đục thủy tinh thể nếu do tia UV gây ra cũng thường ở vùng ngoại vi mà chủ yếu là phía mũi dưới. Các tia chiếu vuông góc với giác mạc tất nhiên sẽ không gây hại cho nhãn cầu. Viêm giác mạc hay viêm kết giác mạc do phơi nắng là do mắt bị quá phơi nhiễm với tia UV. Các đầu tận của thần kinh trên giác mạc bị tổn thương trước. Sau đó là lớp nội mô có thể bị biến đổi cấu trúc kiểu dị sản và lắng đọng các tinh thể.

Đục thể thủy tinh: Nếu do tia UV thường là dạng đục vỏ hay nhân trung tâm, thường thấy ở nữ nhiều hơn, có thể là do thói quen thích tắm nắng của chị em.

Võng mạc có thể bị tổn hại nếu tính lọc của giác mạc và thủy tinh thể không còn nguyên vẹn. Tỷ lệ thoái hóa hoàng điểm ở những người trên 70 tuổi ở nhóm đã lấy thủy tinh thể cao hơn hẳn nhóm còn thủy tinh thể khiến người ta nghi ngờ rằng tia UV có thể còn gây ra thoái hóa hoàng điểm.

Đeo kính ngăn tia UV làm bạn có thể vui chơi thoải mái trong mùa hè, giảm bớt các bệnh lý gây mù lòa và một số loại ung thư. Người ta cũng khuyên nên đeo kính chống tia UV khi tuổi còn trẻ nếu có nguy cơ phải phơi nhiễm thời gian dài với tia UV.

Làm gì để bảo vệ mắt trước ánh sáng mặt trời?

Theo hướng dẫn quốc gia về an toàn với ánh sáng mặt trời  của AAO, chỉ có 50% người mua kính quan tâm đến chỉ số ngăn chặn tia UV trước khi ra quyết định mua. Vậy làm thế nào để bảo vệ mắt trước ánh mặt trời? AAO đưa ra một số lời khuyên:

Mang kính râm có gắn mác loại trừ 100% tia UV: nên dùng kính ngăn được cả tia UV A và B, kính gắn mác UV400 hoặc 100% UV protection.

• Chọn gọng kính có vành rộng sao cho ánh sáng không thể đi vào mắt bạn từ phía bên.

• Nếu bạn dùng kính tiếp xúc loại chống tia UV vẫn nên đeo thêm kính râm bổ trợ.

Đội mũ đi kèm với đeo kính: mũ rộng vành là tốt nhất.

Đừng lơ là với trẻ em: tốt nhất là không để trẻ chơi nắng vào buổi trưa, bị chiếu nắng trực tiếp, luôn cho trẻ đeo kính - đội mũ bất cứ khi nào phải ra nắng.

Nên nhớ là bóng mây không cản được tia UV: tia xạ trong ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua mây mù, gây hại cho chúng ta quanh năm chứ không phải chỉ riêng mùa hè.

Cảnh giác với tia UV đậm độ cao: ánh sáng mặt trời có đậm độ tia UV cao nhất vào buổi trưa và đầu giờ chiều, tia UV cũng tăng mạnh cùng với độ cao địa lý, rất mạnh khi phản xạ từ nước và băng tuyết. Bằng việc nắm vững một số nguyên tắc cơ bản, bạn và gia đình có thể yên tâm tắm nắng, chơi đùa ngoài trời sau khi đã bảo vệ chu đáo đôi mắt.

Nếu tất cả các biện pháp ngăn ngừa đã thực hiện mà bạn vẫn bị bỏng rát mắt, chảy nước mắt dàn dụa, giảm thị lực sau khi tắm nắng quá mức, hãy tự sơ cứu như sau:

- Chườm lạnh quanh mắt, đắp khăn lạnh hoặc nhỏ nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý liên tục

- Đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt gần nhất.

BS. Hoàng Cương - Theo Sức khỏe & Đời sống/AAO
Bình luận
Tin mới
  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

  • 08/12/2025

    Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

    Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.

  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

Xem thêm