Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sức khỏe đường tiêu hóa và da: 5 bệnh của da liên quan đến ruột

Sức khỏe đường ruột có liên quan đến sức khỏe toàn bộ cơ thể bạn và bao gồm cả sức khỏe da của chúng ta. Khái niệm này không hề mới. Các nghiên cứu đã tiến hành xem xét mối liên quan này từ những năm 1930 và tất nhiên họ đã đúng. Điều đó có nghĩa là nếu bạn từng bị viêm ruột, bạn sẽ gặp những triệu chứng biểu hiện trên da. Nhưng điều này cũng có nghĩa nếu bạn điều trị được nguyên nhân thì bạn cũng loại bỏ được những tình trạng như mụn trứng cá, vẩy nến, tình trạng ửng đỏ của da và nhiều bệnh lý khác.

Làm thế nào mà viêm ruột lại dẫn đến những tình trạng của da?

Ruột có ảnh hưởng đến da bằng cách nào? Đó là thông qua trục ruột-da. Trục ruột -da là một mối liên quan hai chiều. Thông qua mối liên quan này, hệ vi sinh đường ruột gửi các tín hiệu đến da về những yếu tố ảnh hưởng như cấu trúc da, viêm và sản xuất bã nhờn. Nếu bất cứ điều gì gây gián đoạn trong quá trình truyền tín hiệu ở ruột thì da bạn cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Viêm ruột có thể dễ dàng gây ra những gián đoạn. Sức khỏe ruột dựa vào sự khỏe mạnh của hệ vi sinh đường ruột và sự toàn vẹn của đường ruột. Nếu hệ vi sinh đường ruột bị gián đoạn hoặc sự toàn vẹn của thành ruột không còn nguyên vẹn. Một loạt các yếu tố có thể dẫn đến viêm ruột - từ bệnh tự miễn cho đến chế độ ăn cho đến nhiễm trùng - bất kỳ những thứ gì có thể tổn hại đến sự khỏe mạnh của hệ vi sinh và sự toàn vẹn của thành ruột.

Năm vấn đề của da liên quan đến sức khỏe ruột của bạn

Vậy những vấn đề nào của da thường liên quan đến sức khỏe ruột của bạn?

  1. Tình trạng mụn trứng cá

Mụn trứng cá xảy ra khi da sản xuất quá nhiều bã nhờn, chúng làm tắc nghẽn lỗ chân lông và cổ nang lông. Mụn trứng cá đa phần đều là loại mụn không viêm, xuất hiện dưới dạng mụn đầu đen và mụn đầu trắng hoặc mụn bị viêm xuất hiện ở dạng mụn mủ, nang, sần và nốt sần trên da. Các điều trị mụn trứng cá thông thường là thuốc bôi da và những sản phẩm này chủ yếu là giúp giảm sản xuất bã nhờn và điều trị bất cứ tình trạng nhiễm trùng nào (thường là kháng sinh).

Bạn có thể đoán ra, những dạng thuốc bôi da không nhắm đến trúng nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Tuy nhiên, việc điều trị còn nên nhắm vào những nguyên nhân tiềm ẩn ở ruột.

Mụn trứng cá, rối loạn hệ vi sinh đường ruột và hội chứng rò rỉ ruột

Có những trường hợp mụn trứng các là do rối loạn hệ vi sinh đường ruột và hội chứng rò rỉ ruột.

Nếu bạn đang bị mụn trứng cá, bạn có thể đang bị rối loạn hệ vi sinh đường ruột. Hệ vi sinh đường ruột tác động đến chất béo và thành phần của mô mỡ và có thể tác động đến sản xuất bã nhờn cũng như thành phần acid béo trong bã nhờn. Rối loạn bã nhỡn có thể dẫn đến mụn trứng cá và sự thật là có thể giải thích cho việc 54% người bị mụn trứng cá liên qua đến sự thay đổi hệ vi sinh đường ruột, theo như kết quả của một nghiên cứu.

Rò rỉ ruột xảy ra khi thành ruột suy giảm chức năng thành ruột làm cho những chất có không mong đợi hoặc không phù hợp từ ruột rò rỉ vào máu. Sự rò rỉ là nguyên nhân khiến hệ miễn dịch phát động đáp ứng viêm tại chỗ hoặc hệ thống và dẫn đến những bệnh biểu hiện trên da.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi thành ruột bị hư hại, vi khuẩn đường ruột hoặc các chất chuyển hóa của hệ vi sinh đường ruột đi vào dòng máu và tích tụ ở da gây hại cho da bạn. Chúng ta cũng có những bằng chứng chỉ ra sự gia tăng tính thấm của thành ruột là vấn đề gây ra mụn trứng cá ở một cơ số người.

  1. Viêm da dạng herpes

Viêm dạ dạng herpes hay còn gọi là bệnh Duhring là một bệnh lý đặc trưng bởi tinh trạng các cụm, đám bọng nước trên nền da đỏ thường xuất hiện dọc theo chân tóc, cánh tay gần khuỷu tay, đầu gối và mông.

Bệnh celiac cũng là một nguyên nhân gây ra viêm đa dạng herpes. Thực ra, bệnh này được coi là biểu hiện bệnh của bệnh celiac. Điều trị thường có sự tham gia của chế độ ăn không gluten và thuốc kiểm soát triệu chứng.

Viêm da dạng herpes và bệnh celiac

Bệnh celiac đặc trưng bởi đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với những protein và enzyme đặc trưng được tìm thấy trong gluten và không điều trị có thể gây ra tình trạng phá hủy mô, đặc biệt là mô của ruột non. Một số người mắc bệnh celiac, một phần đáp ứng miễn dịch sẽ phá hủy các mô da, dẫn đến các tổn thương đặc trưng của viêm da dạng herpes. Người mắc bệnh celiac cũng có thể làm tăng tần suất mắc các vấn đề khác của da, tổn thương niêm mạc miệng, rụng tóc và bạch biến.

Chế độ ăn không gluten là một vấn đề sống còn đối với bệnh celiac. Thực sự không còn cách nào khác để đảm bảo rằng bạn không bị tổn thương bởi các đáp ứng miễn dịch quá mẫn này.

 

4. Eczema

Eczema là một bệnh tự miễn đặc trưng bởi tình trạng da bị ngứa, đỏ. Eczema phá hủy tế bào da, khiến da bị khô và nổi ban, nhiễm trùng và nhiều vấn đề khác. Nguyên nhân gây ra eczema chưa rõ ràng, điều trị nói chung là tránh nguyên nhân bùng phát như khô da, kích ứng và căng thẳng quá mức.

Mối liên quan giữa bệnh tự miễn, sức khỏe đường ruột và eczema

Sức khỏe đường ruột có liên quan đến hệ miễn dịch. Chất chuyển hóa của lợi khuẩn như acid béo chuỗi ngắn tạo nên sự khỏe mạnh và tăng cường miễn dịch. Rối loạn miễn dịch đường ruột có thể ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch. Hệ vi sinh đường ruột cũng ảnh hưởng đến các bệnh tự miễn. Rò rỉ ruột có thể là nguyên nhân gây bùng phát của các bệnh tự miễn.

Chúng ta vẫn còn rất nhiều điều cần nghiên cứu về bệnh tự miễn nói chung và bệnh eczema nói riêng. Một vài nghiên cứu ủng hộ cho mối liên quan giữa đường ruột và bệnh eczema.

Vẩy nến

Tương tự như eczema, vẩy nến cũng là một bệnh tự miễn của da. Trong vẩy nến, các mảng da sần lên, một số người còn sưng nóng đỏ đâu ở khớp. Và người ta cũng không rõ nguyên nhân của vẩy nến. Điều trị vẩy nên là điều trị triệu chứng và tránh những nguyên nhân gây bùng phát bệnh.

7. Vẩy nên, rối loạn vi sinh đường ruột và rò rỉ ruột

Như đã nói ở trên đường ruột và hệ miễn dịch có liên quan trực tiếp với nhau và vẩy nến cũng thuộc mối liên quan đó. Rối loạn hệ vi sinh cũng liên quan đến sự phát triển vẩy nến. những người mắc vẩy nến dường như mất kiểm soát hệ vi sinh đường ruột và làm tăng mức cytokine tiền viêm là nguyên nhân khiến vi khuẩn di chuyển từ đường ruột vào máu hay còn gọi là hội chứng rò rỉ ruột.

Có thể có một mối liên quan giữa viêm ruột kích thích và/hoặc bệnh Crohn với vẩy nến. Những người bị bệnh Crohn có thể phát triển những bệnh lý ở da trong đó có vẩy nến.

8. Tình trạng ửng đỏ của da

Đây là một tình trạng khá phổ biến gây ra những triệu chứng như:

  • Đỏ mặt thường xuyên, thường thấy ở phần trung tâm của khuôn mặt
  • Vết sưng đỏ giống mụn trứng cá
  • Phì đại mũi
  • Các vấn đề của mắt sưng mắt và mí mắt.

Nguyên nhân gây ra tình trạng này cũng chưa rõ ràng có thể là do sự phối hợp giữa yếu tố gen và yếu tố môi trường. Phụ nữ trên 30 tuổi có màu da sáng có nguy cơ cao mắc tình trạng này hơn (đặc biệt nếu làm da của họ thường xuyên tiếp xúc trục tiếp với mặt trời hoặc có tiền sử gia đình có người mắc).

Điều trị thông thường tập trung vào việc tránh tác nhân gây bùng phát như các thực phẩm cay nóng, nước nóng, đồ uống có cồn, tiếp xúc với nắng hoặc gió, nhiệt độ khắc nghiệt, một số loại thuốc và nhiều nguyên nhân khác. Thuốc bôi để giảm mẩn đỏ,  kháng sinh để tránh mụn trứng cá và tổn thương.

Làm thế nào để cải thiện được sức khỏe đường ruột và các bệnh lý của da

Dù đã từng mắc hay chưa mắc các vấn đề trên, thì bạn cũng cần chuẩn bị cho mình một sức khỏe tốt nhất để phòng bệnh. Dinh dưỡng có thể rất hữu ích trong lời khuyên này. Một số mẹo nhỏ để nâng cao sức khỏe đường ruột và làn da bao gồm:

  • Nạp đủ muối khoáng và vi chất: Niacin, acid béo omega 3, sulfur, vitamin E và kẽm đều là những vi chất giúp chống viêm và cải thiện sức khỏe da.
  • Không thể không ăn những thực phẩm có chứa probiotic: là những thực phẩm lên men như dưa muối, kim chi, sữa chua…
  • Ngủ đủ giấc
  • Tập thể dục thường xuyên
  • Kiếm soát stress
  • Hạn chế độc tố đến từ môi trường sống xung quanh
  • Chế độ ăn lành mạnh, đặc biệt là hãy ăn chế độ ăn không gluten đối với những ai bị bệnh celiac.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 7 điều có thể bạn chưa biết về bệnh đa xơ cứng

 

Ths. Bs. Đào Thị Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Chriskeressser) -
Bình luận
Tin mới
  • 25/04/2024

    10 mẹo để loại bỏ nếp nhăn biểu cảm

    Nếp nhăn biểu cảm là những đường nhăn trên khuôn mặt xuất hiện khi chúng ta cử động cơ mặt. Chúng thường xuất hiện ở những vùng da mỏng manh như trán, giữa hai lông mày và xung quanh mắt và miệng.

  • 25/04/2024

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu hụt protein

    Protein là một chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi cơ thể thiếu hụt protein sẽ xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo..

  • 25/04/2024

    Dùng thuốc an toàn khi đang cho con bú

    Nếu bạn đang cho con bú sữa mẹ, bạn đang cho con bạn một khởi đầu khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu cần dùng thuốc, bạn có thể thắc mắc về việc thuốc có thể ảnh hưởng đến sữa mẹ như thế nào. Bài viết dưới đây là những gì bạn cần biết.

  • 25/04/2024

    Cẩn trọng với thói quen bóc da môi

    Bóc da môi là một thói quen không lành mạnh phổ biến ở nhiều người. Dù là vô tình hay hữu ý, nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự khỏe đẹp của đôi môi.

  • 25/04/2024

    Tập thể dục khi mang thai

    Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thai kỳ có thể giúp bạn khỏe mạnh và cảm thấy tốt nhất. Tập thể dục cũng có thể cải thiện tư thế của bạn và giảm một số khó chịu thường gặp như đau lưng và mệt mỏi. Một số bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ), giảm căng thẳng và tăng cường sức chịu đựng cần thiết cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.

  • 24/04/2024

    Ngủ không quá 5 giờ mỗi đêm khiến da chảy xệ và nhiều nếp nhăn gấp đôi

    Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hoá da. Nghiên cứu cho thấy người ngủ không đủ giấc làm tăng gấp đôi nếp nhăn và sự chảy xệ da so với người có giấc ngủ chất lượng.

  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

Xem thêm