Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

7 điều có thể bạn chưa biết về bệnh đa xơ cứng

Đa xơ cứng có vẻ là một căn bệnh khá lạ lẫm đối với bạn trừ khi bạn đang mắc bệnh hay có người thân mắc bệnh. Bạn có thể đã nghe đâu đó rằng căn bệnh này gây tổn thương đến não bộ và suy nhược thần kinh và bạn cũng đã từng trông thấy những người mắc bệnh này bị nằm liệt giường hay phải ngồi xe lăn.

7 điều có thể bạn chưa biết về bệnh đa xơ cứng

Đa xơ cứng là một căn bệnh khá bí ẩn và phức tạp nhưng bài viết này sẽ giải đáp cho bạn một số thông tin cơ bản về nó.

Cơ chế bệnh sinh vẫn chưa được làm rõ

Đa xơ cứng là một bệnh tự miễn tấn công vào hệ thần kinh trung ương, gây ảnh hưởng đến não, tủy sống, dây thần kinh thị giác và các chi. Theo ước tính có khoảng 400,000 người Mỹ đang mắc căn bệnh này.

Nguyên nhân gây bệnh hiện vẫn chưa được làm rõ, tuy nhiên gien di truyền có thể đóng vai trò quan trọng: Bạn sẽ có từ 3 – 4% nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng nếu cha mẹ bạn cũng mắc bệnh. Và nếu bạn có anh chị em sinh đôi cũng mắc bệnh đa xơ cứng thì khả năng bạn cũng sẽ mắc bệnh tăng lên tới 30%. Những người sinh sống ở khu vực Bắc Âu là nhóm đối tượng rất dễ bị mắc bệnh.

Một yếu tố nguy cơ khác đó là bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn. Nghiên cứu đã chứng minh rằng những người đã từng bị nhiễm virus Epstein-Barr (gây bệnh tăng bạch cầu đơn nhân) sẽ có nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng cao hơn. Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Multiple Sclerosis, nguy cơ cao nhất thuộc về những người dưới 26 tuổi có mang kháng thể đối với virus Epstein-Barr.

Bạn vẫn có thể mắc bệnh ngay cả trong giai đoạn khỏe mạnh nhất

Đa xơ cứng là nguyên nhân hàng đầu gây khuyết tật hệ thần kinh ở những người trẻ tuổi. Theo giáo sư Tanuja Chitnis thuộc Bệnh viện Brigham and Women và Đại học y Harvard, độ tuổi trung bình khởi phát bệnh là từ 25-30, do vậy rất có khả năng răng có một mối liên hệ nào đó giữa giai đoạn đỉnh cao của sinh sản, hormon và hệ miễn dịch. Điều thú vị là 70% những phụ nữ mắc bệnh đa xơ cứng thường ít gặp phải những triệu chứng cấp tính trong quá trình mang thai, mặc dù sau khi sinh con bệnh thường có xu hướng tái phát.

Phụ nữ cũng có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi so với nam giới nhưng nếu mắc bệnh thì nam giới thường có biểu hiện nặng hơn.

Các triệu chứng bệnh rất đa dạng

Các triệu chứng của bệnh đa xơ cứng thường khác nhau đối với mỗi người. Đối với một số người, bệnh gây tổn thương dây thần kinh thị giác và gây nhìn mờ, nhìn đôi. Đôi khi bệnh lại ảnh hưởng tới các chi và gây suy yếu hai chi dưới.

Một số bệnh nhân trải qua các triệu chứng cấp tính của bệnh đa xơ cứng, được điều trị và lại cảm thấy khỏe lại bình thường (ít ra là trong một khoảng thời gian). Một số khác các triệu chứng lại tiến triển theo chiều hướng xấu đi rất nhanh.

Đây không phải là căn bệnh gây tử vong

Bản thân bệnh đa xơ cứng không thể gây nguy hiểm đến tính mạng của bạn. Hầu hết các bệnh nhân đều có tuổi thọ bình thường và thậm chí chết vì một nguyên nhân khác không liên quan (ví dụ như bệnh tim mạch hay ung thư). Tuy nhiên căn bệnh này cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống, có thể dẫn tới chứng trầm cảm; tỷ lệ tự tử cũng tăng cao trong nhóm người mắc bệnh đa xơ cứng.

Các triệu chứng có xu hướng thuyên giảm rồi lại tái phát trong suốt nhiều năm

Đa xơ cứng được chia làm 4 loại, tuy nhiên tới 85% bệnh nhân thuộc thể bệnh tái phát-thuyên giảm. Những đợt cấp của bệnh thường kéo dài trong khoảng vài ngày tới vài tuần và tiếp đó là một giai đoạn bệnh thuyên giảm hoàn toàn.

Căn bệnh này cũng thường nặng lên theo tuổi tác bởi khi chúng ta già đi hệ thần kinh trung ương sẽ mất đi khả năng tự sửa chữa những tổn thương. Nhiều người bệnh thuộc thể tái phát-thuyên giảm đã tiến triển thành một dạng bệnh nặng hơn sau 10 – 20 năm.

Mắc căn bệnh này không đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải ngồi xe lăn

Bệnh đa xơ cứng thường có ảnh hưởng đến vấn đề di chuyển nhưng điều đó không có nghĩa là bạn sẽ trở thành tàn tật sau khi mắc bệnh. Khoảng 2/3 bệnh nhân không cần thiết phải sử dụng xe lăn sau 20 năm mắc bệnh kể từ lần chẩn đoán đầu tiên. Đôi khi bệnh nhân có thể phải sử dụng gậy hoặc nạng khi di chuyển, chỉ những bệnh nhân bị suy nhược nghiêm trọng hay có vấn đề về khả năng giữ thăng bằng mới cần phải sử dụng xe lăn hoặc xe điện.

Hiện chưa có biện pháp chữa khỏi bệnh hoàn toàn

Đa xơ cứng là căn bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng hiện tại vẫn có rất nhiều loại thuốc uống, dịch truyền và thuốc dạng tiêm có thể giúp giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng tới 50%.

Cung cấp đủ vitamin D cho cơ thể cũng có hiệu quả bảo vệ cơ thể trước bệnh đa xơ cứng (bệnh có xu hướng phổ biến hơn ở Canada và các khu vực ở Bắc Mỹ hơn so với các bang phía Nam) và giúp kiểm soát tốt các triệu chứng. Ngoài ra, nghiên cứu còn chứng minh rằng những bệnh nhân mắc đa xơ cứng cung cấp khoảng 500 mg CoQ10/ngày sẽ giảm đáng kể các triệu chứng viêm nhiễm trong vòng 12 tuần.

Theo các chuyên gia, việc điều trị khỏi hoàn toàn bệnh đa xơ cứng không còn là một giấc mơ quá xa vời: Các nghiên cứu về bệnh đa xơ cứng hiện đang được đầu tư với ngân sách rất lớn và đã đạt được rất nhiều tiến bộ to lớn trong điều trị trong vòng 20 năm qua. Các nhà khoa học đang bắt đầu tìm hiểu bệnh đa xơ cứng tiến triển thế nào, các nơ ron bị hủy hoại ra sao và làm cách nào để bảo vệ chúng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 bệnh dễ nhầm với bệnh đa xơ cứng (MS)

Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm