Sống chung với bệnh hen suyễn mùa lạnh: Mẹo kiểm soát cơn hen hiệu quả

Vào mùa lạnh, không khí hanh khô và sự thay đổi nhiệt độ có thể  khiến bệnh trở nặng và khó kiểm soát. Trong bài viết sau đây, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cùng các bạn tìm hiểu các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát cơn hen hiệu quả, giúp người bệnh "sống chung" với bệnh một cách an toàn , đặc biệt là trong mùa đông lạnh giá.

Nguyên nhân gây hen suyễn mùa lạnh

Hen suyễn mùa lạnh thường do sự kết hợp của các yếu tố sau:

• Không khí lạnh: Không khí lạnh và khô có thể kích thích co thắt phế quản, gây ra các triệu chứng hen suyễn.
• Nhiễm trùng đường hô hấp: Các bệnh nhiễm trùng như cảm lạnh, cúm, viêm xoang... thường gặp vào mùa lạnh và có thể làm nặng thêm tình trạng hen suyễn.
• Dị ứng: Các tác nhân gây dị ứng như mạt bụi, nấm mốc, phấn hoa... có thể tồn tại nhiều trong nhà vào mùa lạnh do ít thông thoáng, từ đó gây ra các cơn hen suyễn.
• Lối sống: Một số thói quen sinh hoạt như hút thuốc lá, ít vận động, chế độ ăn uống không hợp lý cũng có thể làm tăng nguy cơ khởi phát cơn hen.

Đọc thêm tại bài viết:   10 lời khuyên giúp trẻ kiểm soát bệnh hen suyễn

Các triệu chứng hen suyễn mùa lạnh thường tương tự như hen suyễn nói chung, bao gồm:

• Ho khan: Ho dai dẳng, đặc biệt là vào ban đêm hoặc sáng sớm.
• Khó thở: Cảm giác khó thở, hụt hơi, thở khò khè, đặc biệt là khi gắng sức hoặc tiếp xúc với không khí lạnh.
• Tức ngực: Cảm giác nặng nề, khó chịu ở ngực.
• Mệt mỏi: Cơ thể suy nhược, thiếu năng lượng.

Chẩn đoán hen suyễn mùa lạnh

Để chẩn đoán hen suyễn mùa lạnh, bác sĩ sẽ dựa trên các yếu tố sau:

• Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, tiền sử hen suyễn, dị ứng của người bệnh và gia đình.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ nghe phổi để phát hiện các dấu hiệu bất thường như ran rít, thở khò khè.
• Xét nghiệm chức năng hô hấp: Đo chức năng phổi để đánh giá mức độ tắc nghẽn đường thở.
• Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm dị ứng, xét nghiệm máu... có thể được chỉ định để tìm nguyên nhân gây hen suyễn.

Mẹo kiểm soát cơn hen hiệu quả mùa lạnh

1. Tránh các tác nhân gây hen

• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ và ngực.
• Hạn chế tiếp xúc với không khí lạnh, gió, bụi bẩn.
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng, giảm thiểu nấm mốc, mạt bụi.
• Tránh các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, khói thuốc lá...
• Tiêm phòng cúm và các bệnh đường hô hấp theo khuyến cáo của bác sĩ.

2. Chế độ ăn uống lành mạnh

• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.
• Uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm.
• Hạn chế đồ ăn cay nóng, đồ uống có cồn, caffeine.

3. Vận động hợp lý

• Tập thể dục thường xuyên, vừa sức, lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe.
• Luyện tập các bài tập thở, yoga, thiền để tăng cường chức năng hô hấp.

Đọc thêm tại bài viết:  Tập thể dục khi mang thai có thể bảo vệ trẻ khỏi bệnh hen suyễn

4. Tuân thủ phác đồ điều trị

• Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý tăng giảm liều hoặc ngừng thuốc.
• Thường xuyên tái khám để theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị.

5. Kiểm soát stress

• Căng thẳng, lo âu có thể làm nặng thêm triệu chứng hen suyễn.
• Thực hành các phương pháp thư giãn như nghe nhạc, đọc sách, yoga, thiền...

6. Theo dõi và xử lý cơn hen kịp thời

• Nhận biết các dấu hiệu báo trước cơn hen.
• Sử dụng thuốc cắt cơn hen theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Đến ngay cơ sở y tế nếu cơn hen nặng hoặc không đáp ứng với thuốc.

Lời khuyên từ chuyên gia

Hen suyễn mùa lạnh là một thách thức đối với người bệnh, tuy nhiên, với những biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hợp lý, người bệnh hoàn toàn có thể sống chung với bệnh một cách an toàn và khỏe mạnh. Việc nắm rõ các thông tin về bệnh, tuân thủ phác đồ điều trị, kết hợp với lối sống lành mạnh sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt các triệu chứng, hạn chế các đợt cấp và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn.