Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phân biệt tình trạng nhạy cảm với Gluten và bệnh Celiac

Bênh Celiac và nhạy cảm với gluten là 2 đáp ứng khác nhau với loại proten gluten, được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Tuy nhiên, triệu chứng của cả 2 tình trạng này là tương tự nhau hoặc gần như giống hệt nhau, làm cho việc nhân định bạn mắc bệnh nào là không thể nếu như không sử dụng các xét nghiệm y khoa.

Bệnh Celiac bao gồm những phản ứng tự miễn với gluten

Bệnh Celiac xảy ra khi gluten kích thích hệ miễn dịch của bạn tấn công niêm mạc ruột non.

Kết quả là tổn thương ruột, được gọi là teo vi nhung mao có thể dẫn đến thiếu dinh dưỡng và tình trạng loãng xương. Nó cũng có thể dẫn đến ung thư trong một số các trường hơp hiếm gặp

Tình trạng này là tự miễn tự nhiên, có nghĩa là gluten không gây nên tổn thương trực tiếp, thay vào đó, đáp ứng của hệ miễn dịch với gluten kích thích tế bào bạch cầu tấn công nhầm niêm mạc ruột non. Bệnh Celiac cũng liên quan với những tình trạng tự miễn bao gồm bênh tự miễn tuyến giáp và tiểu đường tuýp 1.

Bệnh Celiac ảnh hưởng đến 1 trong số 133 người, hoặc gần 1% dân số. Tuy nhiên, rất ít người theo ước tính khoảng 5% trong tổng số những người mắc bệnh nhận thức được họ đang bị bệnh.

Nhạy cảm với gluten bắt nguồn từ đáp ứng khác của hệ miễn dịch

Nhạy cảm với gluten, được biết là sự không dung nạp gluten, được biết đến gần đây như một tình trạng đơn thuần do cộng đồng y khoa, và vẫn có nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này.

Không phải tất cả các bác sĩ đều chấp nhận sự tồn tại của nó, và rất hiếm các nghiên cứu được thực hiển để tìm ra nguyên nhân, triệu chứng và ảnh hưởng của tình trạng này.

Một nhóm nghiên cứu tại trường đại học Maryland Center đã thực hiện nghiên cứu bệnh Celiac công nhận một giả thuyết vào năm 2011 cho rằng sự nhạy cảm với gluten bao gồm một đáp ứng khác của hệ miễn dịch so với bệnh Celiac.

Nhóm nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng một người nhạy cảm với gluten trải qua một đáp ứng trực tiếp với gluten- ví dụ cơ thể bạn xem loại protein này như một kẻ xâm nhập và chống lại nó với sự nhiễm trùng cả bên trong lẫn bên ngoài ống tiêu hóa.

Trong khi đó, ở bệnh Celiac hệ miễn dịch không trực tiếp tấn công gluten, thay vào đó, sự tiêu thụ gluten kích thích hệ miễn dịch tấn công chính mô của bạn, là niêm mạc của ruột non.

Điều này không rõ ràng trong việc nhạy cảm với gluten làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng khác, bao gồm bệnh tự miễn-một số nhà nghiên cứu tin rằng chúng có thể xảy ra, và một số khác thì nói không. Nó cũng không rõ rằng khi đó là những tổn thương vật lí những cơ quan và mô khác hay chỉ đơn giản gây nên các triệu chứng mà không gây tổn thương.

Số lượng người nhạy cảm với gluten vẫn chưa được làm rõ. Một ước tính cho rằng tình trạng này ảnh hưởng đến 6-7% dân số, nhưng những nhà nghiên cứu khác cho rằng số lượng có thể cao hơn- có thể là 50% dân số.

Nhận định bạn nhạy cảm với gluten hay mắc bệnh Celiac

Do không phải tất cả các bác sĩ đều đồng ý rằng tình trạng nhạy cảm với gluten tồn tại, do đó không có sự đồng tình nào về việc kiểm tra nó như thế nào. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu công bố vào tháng 2/2013, nhóm nghiên cứu khuyến cáo rằng thuật toán chẩn đoán có thể nhận định bạn mắc tình trạng nào.

Đặc biệt, theo như họ cho rằng thuật toán, bạn và bác sĩ ban đầu có thể loại trừ bệnh Celiac thông qua xét nghiệm máu. Nếu kết quả âm tính thì sau đó bạn sẽ tham gia vào thử thách gluten, đầu tiên là loại bỏ gluten ra khỏi thực đơn và quan sát nếu triệu chứng của bạn biến mất, và sau đó bổ sung gluten vào thực đơn và quan sát nếu các triệu chứng quay trở lại.

Trên lí thuyết, nếu bạn trải qua các triệu chứng khi thực đơn của bạn chứa gluten, nhưng những triệu chứng này biến mất khi bạn loại bỏ gluten khỏi thực đơn, bạn có thể được chẩn đoán là nhạy cảm với gluten.

Bình luận
Tin mới
  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp mùa thu đông: Phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

  • 23/11/2025

    Top 10 loại rau không chứa tinh bột giúp đẩy nhanh tốc độ giảm cân

    Ăn rau là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên không phải loại rau nào cũng giống nhau. Khi muốn giảm cân nhanh hơn hãy ưu tiên các loại rau không chứa tinh bột.

  • 23/11/2025

    Nhận diện sớm các triệu chứng cảnh báo bệnh gan

    Gan là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa, giải độc và duy trì sức khỏe toàn diện của cơ thể.

  • 22/11/2025

    Những chất dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe xương

    Sức khỏe xương chịu ảnh hưởng sâu sắc từ nhiều yếu tố, trong đó dinh dưỡng đóng vai trò trung tâm, cung cấp nguyên vật liệu giúp quá trình hình thành, khoáng hóa và duy trì cấu trúc xương suốt vòng đời.

  • 22/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt cho sức khỏe phổi trong thời tiết giao mùa

    Sự kết hợp giữa thời tiết lạnh, hanh khô và mức độ ô nhiễm không khí cao là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe phổi. Để củng cố hệ hô hấp và giảm thiểu tác động tiêu cực, việc bổ sung dưỡng chất là rất cần thiết. Dưới đây là 7 loại thực phẩm được khuyên dùng để tăng cường sức khỏe cho phổi.

Xem thêm