Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phân biệt tình trạng nhạy cảm với Gluten và bệnh Celiac

Bênh Celiac và nhạy cảm với gluten là 2 đáp ứng khác nhau với loại proten gluten, được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Tuy nhiên, triệu chứng của cả 2 tình trạng này là tương tự nhau hoặc gần như giống hệt nhau, làm cho việc nhân định bạn mắc bệnh nào là không thể nếu như không sử dụng các xét nghiệm y khoa.

Bệnh Celiac bao gồm những phản ứng tự miễn với gluten

Bệnh Celiac xảy ra khi gluten kích thích hệ miễn dịch của bạn tấn công niêm mạc ruột non.

Kết quả là tổn thương ruột, được gọi là teo vi nhung mao có thể dẫn đến thiếu dinh dưỡng và tình trạng loãng xương. Nó cũng có thể dẫn đến ung thư trong một số các trường hơp hiếm gặp

Tình trạng này là tự miễn tự nhiên, có nghĩa là gluten không gây nên tổn thương trực tiếp, thay vào đó, đáp ứng của hệ miễn dịch với gluten kích thích tế bào bạch cầu tấn công nhầm niêm mạc ruột non. Bệnh Celiac cũng liên quan với những tình trạng tự miễn bao gồm bênh tự miễn tuyến giáp và tiểu đường tuýp 1.

Bệnh Celiac ảnh hưởng đến 1 trong số 133 người, hoặc gần 1% dân số. Tuy nhiên, rất ít người theo ước tính khoảng 5% trong tổng số những người mắc bệnh nhận thức được họ đang bị bệnh.

Nhạy cảm với gluten bắt nguồn từ đáp ứng khác của hệ miễn dịch

Nhạy cảm với gluten, được biết là sự không dung nạp gluten, được biết đến gần đây như một tình trạng đơn thuần do cộng đồng y khoa, và vẫn có nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này.

Không phải tất cả các bác sĩ đều chấp nhận sự tồn tại của nó, và rất hiếm các nghiên cứu được thực hiển để tìm ra nguyên nhân, triệu chứng và ảnh hưởng của tình trạng này.

Một nhóm nghiên cứu tại trường đại học Maryland Center đã thực hiện nghiên cứu bệnh Celiac công nhận một giả thuyết vào năm 2011 cho rằng sự nhạy cảm với gluten bao gồm một đáp ứng khác của hệ miễn dịch so với bệnh Celiac.

Nhóm nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng một người nhạy cảm với gluten trải qua một đáp ứng trực tiếp với gluten- ví dụ cơ thể bạn xem loại protein này như một kẻ xâm nhập và chống lại nó với sự nhiễm trùng cả bên trong lẫn bên ngoài ống tiêu hóa.

Trong khi đó, ở bệnh Celiac hệ miễn dịch không trực tiếp tấn công gluten, thay vào đó, sự tiêu thụ gluten kích thích hệ miễn dịch tấn công chính mô của bạn, là niêm mạc của ruột non.

Điều này không rõ ràng trong việc nhạy cảm với gluten làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng khác, bao gồm bệnh tự miễn-một số nhà nghiên cứu tin rằng chúng có thể xảy ra, và một số khác thì nói không. Nó cũng không rõ rằng khi đó là những tổn thương vật lí những cơ quan và mô khác hay chỉ đơn giản gây nên các triệu chứng mà không gây tổn thương.

Số lượng người nhạy cảm với gluten vẫn chưa được làm rõ. Một ước tính cho rằng tình trạng này ảnh hưởng đến 6-7% dân số, nhưng những nhà nghiên cứu khác cho rằng số lượng có thể cao hơn- có thể là 50% dân số.

Nhận định bạn nhạy cảm với gluten hay mắc bệnh Celiac

Do không phải tất cả các bác sĩ đều đồng ý rằng tình trạng nhạy cảm với gluten tồn tại, do đó không có sự đồng tình nào về việc kiểm tra nó như thế nào. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu công bố vào tháng 2/2013, nhóm nghiên cứu khuyến cáo rằng thuật toán chẩn đoán có thể nhận định bạn mắc tình trạng nào.

Đặc biệt, theo như họ cho rằng thuật toán, bạn và bác sĩ ban đầu có thể loại trừ bệnh Celiac thông qua xét nghiệm máu. Nếu kết quả âm tính thì sau đó bạn sẽ tham gia vào thử thách gluten, đầu tiên là loại bỏ gluten ra khỏi thực đơn và quan sát nếu triệu chứng của bạn biến mất, và sau đó bổ sung gluten vào thực đơn và quan sát nếu các triệu chứng quay trở lại.

Trên lí thuyết, nếu bạn trải qua các triệu chứng khi thực đơn của bạn chứa gluten, nhưng những triệu chứng này biến mất khi bạn loại bỏ gluten khỏi thực đơn, bạn có thể được chẩn đoán là nhạy cảm với gluten.

Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm