Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phân biệt tình trạng nhạy cảm với Gluten và bệnh Celiac

Bênh Celiac và nhạy cảm với gluten là 2 đáp ứng khác nhau với loại proten gluten, được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Tuy nhiên, triệu chứng của cả 2 tình trạng này là tương tự nhau hoặc gần như giống hệt nhau, làm cho việc nhân định bạn mắc bệnh nào là không thể nếu như không sử dụng các xét nghiệm y khoa.

Bệnh Celiac bao gồm những phản ứng tự miễn với gluten

Bệnh Celiac xảy ra khi gluten kích thích hệ miễn dịch của bạn tấn công niêm mạc ruột non.

Kết quả là tổn thương ruột, được gọi là teo vi nhung mao có thể dẫn đến thiếu dinh dưỡng và tình trạng loãng xương. Nó cũng có thể dẫn đến ung thư trong một số các trường hơp hiếm gặp

Tình trạng này là tự miễn tự nhiên, có nghĩa là gluten không gây nên tổn thương trực tiếp, thay vào đó, đáp ứng của hệ miễn dịch với gluten kích thích tế bào bạch cầu tấn công nhầm niêm mạc ruột non. Bệnh Celiac cũng liên quan với những tình trạng tự miễn bao gồm bênh tự miễn tuyến giáp và tiểu đường tuýp 1.

Bệnh Celiac ảnh hưởng đến 1 trong số 133 người, hoặc gần 1% dân số. Tuy nhiên, rất ít người theo ước tính khoảng 5% trong tổng số những người mắc bệnh nhận thức được họ đang bị bệnh.

Nhạy cảm với gluten bắt nguồn từ đáp ứng khác của hệ miễn dịch

Nhạy cảm với gluten, được biết là sự không dung nạp gluten, được biết đến gần đây như một tình trạng đơn thuần do cộng đồng y khoa, và vẫn có nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này.

Không phải tất cả các bác sĩ đều chấp nhận sự tồn tại của nó, và rất hiếm các nghiên cứu được thực hiển để tìm ra nguyên nhân, triệu chứng và ảnh hưởng của tình trạng này.

Một nhóm nghiên cứu tại trường đại học Maryland Center đã thực hiện nghiên cứu bệnh Celiac công nhận một giả thuyết vào năm 2011 cho rằng sự nhạy cảm với gluten bao gồm một đáp ứng khác của hệ miễn dịch so với bệnh Celiac.

Nhóm nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng một người nhạy cảm với gluten trải qua một đáp ứng trực tiếp với gluten- ví dụ cơ thể bạn xem loại protein này như một kẻ xâm nhập và chống lại nó với sự nhiễm trùng cả bên trong lẫn bên ngoài ống tiêu hóa.

Trong khi đó, ở bệnh Celiac hệ miễn dịch không trực tiếp tấn công gluten, thay vào đó, sự tiêu thụ gluten kích thích hệ miễn dịch tấn công chính mô của bạn, là niêm mạc của ruột non.

Điều này không rõ ràng trong việc nhạy cảm với gluten làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng khác, bao gồm bệnh tự miễn-một số nhà nghiên cứu tin rằng chúng có thể xảy ra, và một số khác thì nói không. Nó cũng không rõ rằng khi đó là những tổn thương vật lí những cơ quan và mô khác hay chỉ đơn giản gây nên các triệu chứng mà không gây tổn thương.

Số lượng người nhạy cảm với gluten vẫn chưa được làm rõ. Một ước tính cho rằng tình trạng này ảnh hưởng đến 6-7% dân số, nhưng những nhà nghiên cứu khác cho rằng số lượng có thể cao hơn- có thể là 50% dân số.

Nhận định bạn nhạy cảm với gluten hay mắc bệnh Celiac

Do không phải tất cả các bác sĩ đều đồng ý rằng tình trạng nhạy cảm với gluten tồn tại, do đó không có sự đồng tình nào về việc kiểm tra nó như thế nào. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu công bố vào tháng 2/2013, nhóm nghiên cứu khuyến cáo rằng thuật toán chẩn đoán có thể nhận định bạn mắc tình trạng nào.

Đặc biệt, theo như họ cho rằng thuật toán, bạn và bác sĩ ban đầu có thể loại trừ bệnh Celiac thông qua xét nghiệm máu. Nếu kết quả âm tính thì sau đó bạn sẽ tham gia vào thử thách gluten, đầu tiên là loại bỏ gluten ra khỏi thực đơn và quan sát nếu triệu chứng của bạn biến mất, và sau đó bổ sung gluten vào thực đơn và quan sát nếu các triệu chứng quay trở lại.

Trên lí thuyết, nếu bạn trải qua các triệu chứng khi thực đơn của bạn chứa gluten, nhưng những triệu chứng này biến mất khi bạn loại bỏ gluten khỏi thực đơn, bạn có thể được chẩn đoán là nhạy cảm với gluten.

Bình luận
Tin mới
  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

Xem thêm