Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phải phòng và trị loãng xương sớm, vì sao?

Loãng xương là bệnh diễn ra âm thầm mà không có triệu chứng, tuy nhiên, với người tuổi càng cao...

Loãng xương là bệnh diễn ra âm thầm mà không có triệu chứng, tuy nhiên, với người tuổi càng cao, đặc biệt với phụ nữ cần đến tư vấn bác sĩ khi có các biểu hiện mãn kinh sớm hoặc có cha mẹ bị gãy xương khớp háng do loãng xương. Chính vì thế, việc dự phòng các yếu tố nguy cơ gây loãng xương sớm là rất quan trọng để ngừa hậu quả sau này.

Các yếu tố nguy cơ

Các yếu tố không thể thay đổi

Giới tính: phụ nữ có nguy cơ mắc loãng xương nhiều hơn nam giới. Tuổi: tuổi càng cao, nguy cơ loãng xương càng tăng. Chủng tộc: người da trắng và người châu Á có nguy cơ loãng xương cao hơn các chủng tộc khác. Tiền sử gia đình: người có cha mẹ bị gãy xương do loãng xương có nguy cơ bị loãng xương cao hơn so với những gia đình khác. Khung cơ thể: người có khung xương nhỏ có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn so với người cao lớn.

Tập luyện thường xuyên giúp giảm nguy cơ loãng và gãy xương. Ảnh: TM

Nồng độ hormon: loãng xương có thể xảy ra ở người bệnh có quá nhiều hoặc quá ít một số loại hormon. Chẳng hạn như hormon giới tính, sự giảm nồng độ hormon estrogen khi mãn kinh là yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến loãng xương ở phụ nữ, hay ở một số trường hợp khác như khi phụ nữ điều trị một số bệnh lý ung thư cũng có thể làm giảm lượng hormon estrogen. Nam giới có sự giảm nồng độ hormon testosteron theo tuổi. Giảm nồng độ hormon testosteron ở nam giới còn có thể xảy ra trong quá trình điều trị bệnh lý ung thư tiền liệt tuyến.

Tình trạng tuyến giáp: tăng hormon tuyến giáp làm tăng nguy cơ hủy xương. Tăng hormon tuyến giáp có thể xảy ra ở người bệnh bị cường giáp hoặc uống quá liều hormon tuyến giáp khi điều trị bệnh lý suy giáp.

Các tuyến khác: loãng xương còn liên quan đến các bệnh lý cường hoạt động của tuyến cận giáp và tuyến thượng thận.

Chế độ ăn: loãng xương có thể xảy ra ở những đối tượng có chế độ ăn ít canxi, chế độ ăn không cung cấp đủ canxi trong một thời gian dài dẫn đến loãng xương.

Rối loạn ăn uống: người mắc phải chứng biếng ăn có nguy cơ cao bị loãng xương. Lượng thức ăn cung cấp không đủ dẫn đến thiếu năng lượng, protein và canxi. Những trường hợp này hay gặp ở những phụ nữ bị chứng biếng ăn có thể mãn kinh sớm và nam giới bị chứng biếng ăn có thể làm giảm nồng độ hormon sinh dục.

Sau phẫu thuật đường tiêu hóa: sau phẫu thuật cắt dạ dày, phẫu thuật cắt đoạn ruột hoặc phẫu thuật nối tắt dạ dày - ruột làm giảm diện tích bề mặt ruột có thể hấp thụ chất dinh dưỡng bao gồm cả canxi, đây cũng là những đối tượng có nguy cơ bị loãng xương.

Thuốc steroid và các thuốc khác: sử dụng thuốc corticosteroid kéo dài cũng ảnh hưởng đến quá trình tạo xương. Ngoài ra, loãng xương còn có thể xảy ra khi dùng các thuốc điều trị bệnh co giật, trào ngược dạ dày, ung thư và chống thải ghép.

Lối sống: lối sống ít vận động làm cho con người có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn nhiều lần những người thích vận động.

Lạm dụng rượu: làm tăng nguy cơ bị loãng xương ở người trưởng thành.

Hút thuốc lá: mối liên hệ giữa hút thuốc lá và nguy cơ loãng xương còn chưa thực sự rõ ràng nhưng có những bằng chứng cho thấy hút thuốc lá làm cho xương trở nên yếu đi.

Biến chứng của loãng xương

Gãy xương, đặc biệt là gãy xương cột sống và gãy xương khớp háng là những biến chứng quan trọng nhất của loãng xương. Gãy xương khớp háng thường là hậu quả sau ngã, có thể dẫn đến tàn phế, thậm chí là tử vong sau mổ, đặc biệt ở những người già.

Trong một số trường hợp có thể bị gãy xương cột sống mặc dù không bị chấn thương. Thân đốt sống bị yếu do loãng xương có thể dẫn đến lún xẹp thân đốt sống, gây đau, gù, biến dạng cột sống.

Phòng bệnh

3 yếu tố cần thiết giúp cho khung xương khỏe mạnh bao gồm:

Cung cấp đủ lượng canxi mỗi ngày: Qua nguồn thức ăn cung cấp nhiều canxi bao gồm: sữa và các sản phẩm sữa chứa ít chất béo, rau xanh, hải sản, các sản phẩm từ đậu nành, ngũ cốc và hoa quả tươi. Nếu không cung cấp đủ lượng canxi cần thiết từ chế độ ăn giàu vi chất hàng ngày thì cần uống thuốc bổ sung canxi theo chỉ định của bác sĩ vì uống quá nhiều canxi trong một thời gian dài có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa canxi và gây nên sỏi thận.

Cung cấp đủ lượng vitamin D mỗi ngày: vitamin D rất cần thiết cho khả năng hấp thụ canxi. Nên khởi đầu bằng cách cung cấp 600-800 đơn vị vitamin D mỗi ngày bằng cách cung cấp qua thức ăn hoặc thực phẩm chức năng.

Tập luyện: tập luyện mỗi ngày giúp bạn có khung xương chắc khỏe và cơ thể khỏe mạnh. Tập luyện nên phối hợp các bài tập sức cơ và các bài tập có tì đè. Các bài tập sức cơ sẽ làm tăng sức mạnh của cơ và xương. Có thể tập từng nhóm cơ - xương của chi thể. Các bài tập có tì đè - ví dụ: đi bộ, chạy bộ, leo núi, trượt tuyết và các môn thể thao có đối kháng làm tăng sức mạnh cơ xương.

BS. Đỗ Minh (Bệnh viện Việt Đức) - Theo Sức khỏe và Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm