Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những khám phá mới về não bộ

Mặc dù là cơ quan thiết yếu đối với sự tồn tại của chúng ta, não bộ vẫn là một bí ẩn giống như một hành tinh từ một thiên hà xa xôi.

Các nhà khoa học thần kinh trên khắp thế giới mới đây đã khám phá những điều mới mẻ về não bộ con người.

Não bộ không chỉ phản ánh sự riêng biệt của mỗi con người, mà còn là thế giới chúng ta trải nghiệm. Não phản ánh những câu chuyện khi chúng ta đang ngủ; gửi tín hiệu báo động và thúc đẩy cơ thể chạy hoặc chiến đấu khi cảm thấy nguy hiểm... Bộ não giúp chúng ta thích nghi với môi trường để chúng ta không khó chịu bởi những thay đổi đột ngột bởi thời gian, thời tiết... và quan trọng hơn, là lưu trữ những ký ức vui buồn trong suốt cuộc đời mỗi chúng ta.

nhung-kham-pha-moi-ve-nao-bo-1

nhung-kham-pha-moi-ve-nao-bo-2

Còn rất nhiều điều bí ẩn về não người và các tế bào thần kinh mà chúng ta chưa khám phá hết được.

Não vẫn hoạt động tốt khi bị mất một phần

Một bệnh nhi bị mất một phần ba bán cầu não phải cách đây 4 năm. Ca phẫu thuật loại bỏ não này là cần thiết để giúp giảm các cơn động kinh suy nhược ở bệnh nhân. Phần não bị cắt bỏ bao gồm bên phải thùy chẩm (trung tâm xử lý thị giác của não) và hầu hết thùy thái dương bên phải, trung tâm xử lý âm thanh của não. Bệnh nhân 11 tuổi này không thể nhìn thấy phía bên trái của mình như những người bình thường, nhưng não của cậu bé lại hoạt động tốt như những người khác cùng tuổi trong việc xử lý nhận thức và thị giác, ngay cả khi không có phần quan trọng đó của bộ não. Đó là bởi vì cả hai bên não đều có khả năng xử lý hầu hết các chức năng của tầm nhìn. Nhưng bên phải chiếm ưu thế trong việc phát hiện khuôn mặt, trong khi bên trái chiếm ưu thế trong việc xử lý ngôn ngữ. Nghiên cứu cho thấy não phát triển khá linh hoạt, trong trường hợp không có trung tâm xử lý tầm nhìn bên phải, trung tâm bên trái sẽ phát triển như một cách để bù đắp.

Căng thẳng có thể khiến não bị thu nhỏ

Đó là kết quả của một nghiên cứu được công bố mới đây. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã xem xét hơn 2.000 người khỏe mạnh ở độ tuổi trung niên và phát hiện ra rằng những người có nồng độ hormon căng thẳng cortisol cao có khối lượng não nhỏ hơn một chút so với những người có lượng hormon bình thường. Những người có nồng độ cortisol cao hơn cũng thực hiện các bài kiểm tra trí nhớ kém hơn so với những người có mức độ hormon bình thường.

Căng thẳng là bình thường đối với cơ thể. Trong những lúc căng thẳng, nồng độ cortisol tăng lên cùng với các hormon khác, adrenalin. Những hormon này phối hợp với nhau để đưa cơ thể vào phản ứng chiến đấu. Nhưng một khi căng thẳng kết thúc, nồng độ cortisol sẽ giảm. Điều này không thường xuyên xảy ra trong não. Một số người, đặc biệt là trong cuộc sống hiện đại, có thể có mức độ cortisol tăng cao trong thời gian dài. Giảm căng thẳng - chẳng hạn như bằng cách ngủ ngon hơn, tập thể dục, tham gia các kỹ thuật thư giãn và dùng thuốc giảm cortisol - có thể mang lại lợi ích...

Thuốc ảo giác có thể thay đổi cấu trúc của các tế bào não

Theo một nghiên cứu mới đây, thuốc ảo giác có thể làm thay đổi cấu trúc tế bào não. Kết quả nghiên cứu giúp mở ra hy vọng cho những loại thuốc có thể giúp những người bị rối loạn tâm trạng nhất định. Đó là bởi vì ở những người bị trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn tâm trạng khác, các tế bào thần kinh ở vỏ não trước trán, một phần não có chức năng kiểm soát cảm xúc, có xu hướng co lại. Và các nhánh mà các nơron sử dụng để truyền tín hiệu với các nơron khác - có xu hướng co rút lại. Nhưng khi các nhà khoa học bổ sung các loại thuốc gây ảo giác bao gồm LSD và MDMA vào các đĩa petri có tế bào thần kinh chuột, họ phát hiện ra rằng số lượng kết nối và các nhánh trong các tế bào thần kinh tăng lên.

Một bộ não thứ hai trong ruột?

Hàng triệu tế bào não sống trong ruột già và do các tế bào này hoạt động mà không có bất kỳ chỉ dẫn nào từ não hoặc cột sống, đôi khi các nhà khoa học gọi chúng là “bộ não thứ hai”. Nhưng khối này cũng có một tên khoa học khác là hệ thống thần kinh ruột. Một nghiên cứu mới được thực hiện trên chuột cho thấy hệ thống này khá thông minh; nó có thể bắn ra các tế bào thần kinh đồng bộ để kích thích cơ bắp và phối hợp hoạt động của chúng để có thể làm những việc như di chuyển phân ra khỏi cơ thể...

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tập thể dục giúp não khỏe mạnh khi về già

Minh Ngọc - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm