Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ và cả người lớn, vậy nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì và triệu chứng của bệnh ra sao, cùng tìm hiểu nhé.

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì?

Có một số loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khi xâm nhập vào hệ tiêu hóa gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, các bệnh tiêu chảy là 1 trong 9 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em trên toàn thế giới. Nhiễm khuẩn tiêu hóa gây ảnh hưởng đến 2.195 trẻ em mỗi ngày - nhiều hơn cả AIDS, sốt rét và sởi cộng lại.

Các triệu chứng của nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa có thể kéo dài liên tục đến 14 ngày, tuy nhiên chúng thường chỉ kéo dài vài ngày. Đặc điểm chủ yếu của bệnh là đau quặn bụng và khó chịu, sau đó là tiêu chảy. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Sốt
  • Ăn không ngon miệng
  • Đau cơ
  • Mất nước
  • Đau đầu
  • Trong phân có chất nhầy hoặc máu
  • Cân nặng giảm

Nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường tiêu hóa

Vi khuẩn

E.coli. Vi khuẩn E.coli được tìm thấy trong ruột của người và động vật. Hầu hết các chủng E.coli đều vô hại, nhưng một số chủng chẳng hạn như E. coli O157: H7 tiết ra một loại độc tố có thể gây đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy ra máu. Khuẩn E. coli lây lan qua nguồn nước bị ô nhiễm hoặc trong thực phẩm có nhiễm phân động vật. E. coli cũng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người.

Salmonella. Nhiễm khuẩn Salmonella thường do ăn thịt gia cầm, thịt gia súc và trứng còn sống hoặc nấu chưa chín. Phần lớn các trường hợp nhiễm khuẩn salmonella có thể được phân loại là viêm dạ dày ruột.

Virus

Norovirus. Norovirus là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh nhiễm khuẩn do thực phẩm trên toàn thế giới. Virus này đặc biệt có khả năng lây lan giữa những người cùng ở trong không gian hạn chế. Mặc dù trong hầu hết các trường hợp, virus lây lan qua thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm, tuy nhiên chúng cũng có thể lây truyền từ người sang người.

Rotavirus. Theo các chuyên gia, virus rota là nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày ruột do virus ở trẻ em trên toàn thế giới. Trẻ thường bị nhiễm bệnh khi chạm vào đồ vật bị nhiễm virus và sau đó đưa ngón tay vào miệng. Một số quốc gia đã có vaccine ngừa virus rota.

Ký sinh trùng

Giardiasis. Giardia là một loại ký sinh trùng dễ dàng lây lan qua sự tiếp xúc của con người và nguồn nước bị ô nhiễm. Nó có khả năng chống lại chất tẩy rửa clorua trong nước và có thể lây lan trong các bể bơi công cộng. Nhiễm khuẩn có thể xảy ra khi uống nước và tắm ở các hồ và suối bị ô nhiễm.

Cryptosporidiosis. Bệnh nấm Cryptosporidium là một nguyên nhân hàng đầu gây bệnh qua đường nước, đây là một loại ký sinh trùng cực nhỏ gây ra bệnh cryptosporidiosis. Chúng có một lớp vỏ bên ngoài giúp nó tồn tại bên ngoài vật chủ và chịu được sự khử trùng bằng clorua.

 

Khi nào cần đến khám bác sĩ?

Đối với người lớn

Hãy đi khám ngay nếu bạn có các biểu hiện sau:

  • Sốt trên 40 ° C
  • Không có khả năng giữ dịch trong 24 giờ
  • Nôn mửa trong hơn 48 giờ
  • Nôn ra máu
  • Có dấu hiệu mất nước: khát quá mức, khô miệng, ít hoặc không có nước tiểu (hoặc nước tiểu màu vàng đậm), cơ thể cực kỳ suy nhược, choáng váng hoặc chóng mặt
  • Đại tiện ra máu

Trẻ nhỏ

Đưa trẻ tới gặp bác sĩ ngay khi trẻ có biểu hiện sau:

  • Bị sốt trên 39 ° C
  • Trẻ thấy khó chịu hoặc đau đớn
  • Hôn mê
  • Cáu kỉnh
  • Trẻ tiêu chảy ra máu
  • Dấu hiệu mất nước

Để biết trẻ có bị mất nước hay không, bạn có thể theo dõi lượng nước mà trẻ uống và đi tiểu và so sánh với lượng thông thường của trẻ.

Trẻ sơ sinh

Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa ngay lập tức nếu như:

  • Trẻ đã bị nôn mửa trong vài giờ (không chỉ là khạc nhổ bình thường)
  • Trẻ bị khô miệng
  • Không có tã ướt trong sáu giờ
  • Khóc không ra nước mắt
  • Bị tiêu chảy nặng
  • Có máu trong phân
  • Trẻ không phản ứng lại
  • Buồn ngủ bất thường
  • Trên đỉnh đầu của trẻ có một điểm mềm trũng

Điều trị nhiễm khuẩn tiêu hóa

Trong hầu hết các trường hợp, các biện pháp tự chăm sóc tại nhà là cách điều trị được khuyến khích. Thuốc kháng sinh sẽ không giúp ích cho trường hợp nhiễm khuẩn tiêu hóa do virus hoặc ký sinh trùng.

Mặc dù thuốc kháng sinh có thể giúp điều trị các trường hợp nhiễm vi khuẩn phức tạp, nhưng trong những trường hợp không phức tạp, thuốc kháng sinh thực sự có thể làm kéo dài tình trạng bệnh và tăng nguy cơ tái phát.

Ngoài ra trong một số bệnh nhiễm trùng, kháng sinh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Do đó bạn nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để được cho lời khuyên có nên dùng kháng sinh hay không.

Bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ do có thể làm cho bệnh tiêu chảy trầm trọng hơn. Bác sĩ cũng có thể giới thiệu cho bạn các loại thuốc không kê đơn giúp trung hòa axit dạ dày hoặc điều trị các triệu chứng buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy.

Điều trị tại nhà quan trọng nhất đối với nhiễm khuẩn tiêu hóa là giữ nước cho cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tại sao trẻ em dễ bị tiêu chảy vào mùa hè?

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

Xem thêm