Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ và cả người lớn, vậy nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì và triệu chứng của bệnh ra sao, cùng tìm hiểu nhé.

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì?

Có một số loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khi xâm nhập vào hệ tiêu hóa gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, các bệnh tiêu chảy là 1 trong 9 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em trên toàn thế giới. Nhiễm khuẩn tiêu hóa gây ảnh hưởng đến 2.195 trẻ em mỗi ngày - nhiều hơn cả AIDS, sốt rét và sởi cộng lại.

Các triệu chứng của nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa có thể kéo dài liên tục đến 14 ngày, tuy nhiên chúng thường chỉ kéo dài vài ngày. Đặc điểm chủ yếu của bệnh là đau quặn bụng và khó chịu, sau đó là tiêu chảy. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Sốt
  • Ăn không ngon miệng
  • Đau cơ
  • Mất nước
  • Đau đầu
  • Trong phân có chất nhầy hoặc máu
  • Cân nặng giảm

Nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường tiêu hóa

Vi khuẩn

E.coli. Vi khuẩn E.coli được tìm thấy trong ruột của người và động vật. Hầu hết các chủng E.coli đều vô hại, nhưng một số chủng chẳng hạn như E. coli O157: H7 tiết ra một loại độc tố có thể gây đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy ra máu. Khuẩn E. coli lây lan qua nguồn nước bị ô nhiễm hoặc trong thực phẩm có nhiễm phân động vật. E. coli cũng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người.

Salmonella. Nhiễm khuẩn Salmonella thường do ăn thịt gia cầm, thịt gia súc và trứng còn sống hoặc nấu chưa chín. Phần lớn các trường hợp nhiễm khuẩn salmonella có thể được phân loại là viêm dạ dày ruột.

Virus

Norovirus. Norovirus là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh nhiễm khuẩn do thực phẩm trên toàn thế giới. Virus này đặc biệt có khả năng lây lan giữa những người cùng ở trong không gian hạn chế. Mặc dù trong hầu hết các trường hợp, virus lây lan qua thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm, tuy nhiên chúng cũng có thể lây truyền từ người sang người.

Rotavirus. Theo các chuyên gia, virus rota là nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày ruột do virus ở trẻ em trên toàn thế giới. Trẻ thường bị nhiễm bệnh khi chạm vào đồ vật bị nhiễm virus và sau đó đưa ngón tay vào miệng. Một số quốc gia đã có vaccine ngừa virus rota.

Ký sinh trùng

Giardiasis. Giardia là một loại ký sinh trùng dễ dàng lây lan qua sự tiếp xúc của con người và nguồn nước bị ô nhiễm. Nó có khả năng chống lại chất tẩy rửa clorua trong nước và có thể lây lan trong các bể bơi công cộng. Nhiễm khuẩn có thể xảy ra khi uống nước và tắm ở các hồ và suối bị ô nhiễm.

Cryptosporidiosis. Bệnh nấm Cryptosporidium là một nguyên nhân hàng đầu gây bệnh qua đường nước, đây là một loại ký sinh trùng cực nhỏ gây ra bệnh cryptosporidiosis. Chúng có một lớp vỏ bên ngoài giúp nó tồn tại bên ngoài vật chủ và chịu được sự khử trùng bằng clorua.

 

Khi nào cần đến khám bác sĩ?

Đối với người lớn

Hãy đi khám ngay nếu bạn có các biểu hiện sau:

  • Sốt trên 40 ° C
  • Không có khả năng giữ dịch trong 24 giờ
  • Nôn mửa trong hơn 48 giờ
  • Nôn ra máu
  • Có dấu hiệu mất nước: khát quá mức, khô miệng, ít hoặc không có nước tiểu (hoặc nước tiểu màu vàng đậm), cơ thể cực kỳ suy nhược, choáng váng hoặc chóng mặt
  • Đại tiện ra máu

Trẻ nhỏ

Đưa trẻ tới gặp bác sĩ ngay khi trẻ có biểu hiện sau:

  • Bị sốt trên 39 ° C
  • Trẻ thấy khó chịu hoặc đau đớn
  • Hôn mê
  • Cáu kỉnh
  • Trẻ tiêu chảy ra máu
  • Dấu hiệu mất nước

Để biết trẻ có bị mất nước hay không, bạn có thể theo dõi lượng nước mà trẻ uống và đi tiểu và so sánh với lượng thông thường của trẻ.

Trẻ sơ sinh

Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa ngay lập tức nếu như:

  • Trẻ đã bị nôn mửa trong vài giờ (không chỉ là khạc nhổ bình thường)
  • Trẻ bị khô miệng
  • Không có tã ướt trong sáu giờ
  • Khóc không ra nước mắt
  • Bị tiêu chảy nặng
  • Có máu trong phân
  • Trẻ không phản ứng lại
  • Buồn ngủ bất thường
  • Trên đỉnh đầu của trẻ có một điểm mềm trũng

Điều trị nhiễm khuẩn tiêu hóa

Trong hầu hết các trường hợp, các biện pháp tự chăm sóc tại nhà là cách điều trị được khuyến khích. Thuốc kháng sinh sẽ không giúp ích cho trường hợp nhiễm khuẩn tiêu hóa do virus hoặc ký sinh trùng.

Mặc dù thuốc kháng sinh có thể giúp điều trị các trường hợp nhiễm vi khuẩn phức tạp, nhưng trong những trường hợp không phức tạp, thuốc kháng sinh thực sự có thể làm kéo dài tình trạng bệnh và tăng nguy cơ tái phát.

Ngoài ra trong một số bệnh nhiễm trùng, kháng sinh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Do đó bạn nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để được cho lời khuyên có nên dùng kháng sinh hay không.

Bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ do có thể làm cho bệnh tiêu chảy trầm trọng hơn. Bác sĩ cũng có thể giới thiệu cho bạn các loại thuốc không kê đơn giúp trung hòa axit dạ dày hoặc điều trị các triệu chứng buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy.

Điều trị tại nhà quan trọng nhất đối với nhiễm khuẩn tiêu hóa là giữ nước cho cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tại sao trẻ em dễ bị tiêu chảy vào mùa hè?

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

Xem thêm