Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ và cả người lớn, vậy nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì và triệu chứng của bệnh ra sao, cùng tìm hiểu nhé.

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì?

Có một số loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khi xâm nhập vào hệ tiêu hóa gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, các bệnh tiêu chảy là 1 trong 9 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em trên toàn thế giới. Nhiễm khuẩn tiêu hóa gây ảnh hưởng đến 2.195 trẻ em mỗi ngày - nhiều hơn cả AIDS, sốt rét và sởi cộng lại.

Các triệu chứng của nhiễm khuẩn tiêu hóa

Nhiễm khuẩn tiêu hóa có thể kéo dài liên tục đến 14 ngày, tuy nhiên chúng thường chỉ kéo dài vài ngày. Đặc điểm chủ yếu của bệnh là đau quặn bụng và khó chịu, sau đó là tiêu chảy. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Sốt
  • Ăn không ngon miệng
  • Đau cơ
  • Mất nước
  • Đau đầu
  • Trong phân có chất nhầy hoặc máu
  • Cân nặng giảm

Nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường tiêu hóa

Vi khuẩn

E.coli. Vi khuẩn E.coli được tìm thấy trong ruột của người và động vật. Hầu hết các chủng E.coli đều vô hại, nhưng một số chủng chẳng hạn như E. coli O157: H7 tiết ra một loại độc tố có thể gây đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy ra máu. Khuẩn E. coli lây lan qua nguồn nước bị ô nhiễm hoặc trong thực phẩm có nhiễm phân động vật. E. coli cũng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người.

Salmonella. Nhiễm khuẩn Salmonella thường do ăn thịt gia cầm, thịt gia súc và trứng còn sống hoặc nấu chưa chín. Phần lớn các trường hợp nhiễm khuẩn salmonella có thể được phân loại là viêm dạ dày ruột.

Virus

Norovirus. Norovirus là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh nhiễm khuẩn do thực phẩm trên toàn thế giới. Virus này đặc biệt có khả năng lây lan giữa những người cùng ở trong không gian hạn chế. Mặc dù trong hầu hết các trường hợp, virus lây lan qua thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm, tuy nhiên chúng cũng có thể lây truyền từ người sang người.

Rotavirus. Theo các chuyên gia, virus rota là nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày ruột do virus ở trẻ em trên toàn thế giới. Trẻ thường bị nhiễm bệnh khi chạm vào đồ vật bị nhiễm virus và sau đó đưa ngón tay vào miệng. Một số quốc gia đã có vaccine ngừa virus rota.

Ký sinh trùng

Giardiasis. Giardia là một loại ký sinh trùng dễ dàng lây lan qua sự tiếp xúc của con người và nguồn nước bị ô nhiễm. Nó có khả năng chống lại chất tẩy rửa clorua trong nước và có thể lây lan trong các bể bơi công cộng. Nhiễm khuẩn có thể xảy ra khi uống nước và tắm ở các hồ và suối bị ô nhiễm.

Cryptosporidiosis. Bệnh nấm Cryptosporidium là một nguyên nhân hàng đầu gây bệnh qua đường nước, đây là một loại ký sinh trùng cực nhỏ gây ra bệnh cryptosporidiosis. Chúng có một lớp vỏ bên ngoài giúp nó tồn tại bên ngoài vật chủ và chịu được sự khử trùng bằng clorua.

 

Khi nào cần đến khám bác sĩ?

Đối với người lớn

Hãy đi khám ngay nếu bạn có các biểu hiện sau:

  • Sốt trên 40 ° C
  • Không có khả năng giữ dịch trong 24 giờ
  • Nôn mửa trong hơn 48 giờ
  • Nôn ra máu
  • Có dấu hiệu mất nước: khát quá mức, khô miệng, ít hoặc không có nước tiểu (hoặc nước tiểu màu vàng đậm), cơ thể cực kỳ suy nhược, choáng váng hoặc chóng mặt
  • Đại tiện ra máu

Trẻ nhỏ

Đưa trẻ tới gặp bác sĩ ngay khi trẻ có biểu hiện sau:

  • Bị sốt trên 39 ° C
  • Trẻ thấy khó chịu hoặc đau đớn
  • Hôn mê
  • Cáu kỉnh
  • Trẻ tiêu chảy ra máu
  • Dấu hiệu mất nước

Để biết trẻ có bị mất nước hay không, bạn có thể theo dõi lượng nước mà trẻ uống và đi tiểu và so sánh với lượng thông thường của trẻ.

Trẻ sơ sinh

Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa ngay lập tức nếu như:

  • Trẻ đã bị nôn mửa trong vài giờ (không chỉ là khạc nhổ bình thường)
  • Trẻ bị khô miệng
  • Không có tã ướt trong sáu giờ
  • Khóc không ra nước mắt
  • Bị tiêu chảy nặng
  • Có máu trong phân
  • Trẻ không phản ứng lại
  • Buồn ngủ bất thường
  • Trên đỉnh đầu của trẻ có một điểm mềm trũng

Điều trị nhiễm khuẩn tiêu hóa

Trong hầu hết các trường hợp, các biện pháp tự chăm sóc tại nhà là cách điều trị được khuyến khích. Thuốc kháng sinh sẽ không giúp ích cho trường hợp nhiễm khuẩn tiêu hóa do virus hoặc ký sinh trùng.

Mặc dù thuốc kháng sinh có thể giúp điều trị các trường hợp nhiễm vi khuẩn phức tạp, nhưng trong những trường hợp không phức tạp, thuốc kháng sinh thực sự có thể làm kéo dài tình trạng bệnh và tăng nguy cơ tái phát.

Ngoài ra trong một số bệnh nhiễm trùng, kháng sinh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Do đó bạn nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để được cho lời khuyên có nên dùng kháng sinh hay không.

Bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ do có thể làm cho bệnh tiêu chảy trầm trọng hơn. Bác sĩ cũng có thể giới thiệu cho bạn các loại thuốc không kê đơn giúp trung hòa axit dạ dày hoặc điều trị các triệu chứng buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy.

Điều trị tại nhà quan trọng nhất đối với nhiễm khuẩn tiêu hóa là giữ nước cho cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tại sao trẻ em dễ bị tiêu chảy vào mùa hè?

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm