Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây hạ huyết áp khi đứng và cách ngăn ngừa

Hiện tượng chóng mặt là do huyết áp của bạn giảm nhanh khi đứng lên. Chúng thường kéo dài từ vài giây đến vài phút. Đứng lên nhanh cũng có thể gây ra choáng váng tạm thời, ù tai và mờ mắt.

Hầu hết mọi người thường gặp phải tình trạng này. Hạ huyết áp khi đứng lên thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị thì đó có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Trong bài viết này sẽ đề cập đến các nguyên nhân khiến bạn hạ huyết áp khi đứng và các cách có thể ngăn chặn chúng.

Huyết áp thấp tư thế là gì?

Chóng mặt là hiện tượng huyết áp giảm đột ngột khi bạn đứng lên từ tư thế nằm hoặc ngồi. Hiện tượng này trong y học gọi là hạ huyết áp thể đứng hoặc hạ huyết áp tư thế. Theo Hiệp Hội Thần Kinh Tự Chủ Hoa Kỳ và Viện Thần Kinh Hoa Kỳ, hạ huyết áp tư thế là tình trạng huyết áp tâm thu giảm ít nhất 20mmHg hoặc huyết áp tâm trương giảm ít nhất 10mmHg khi ở tư thế đứng trong 2 đến 5 phút. Khi bạn đứng lên quá nhanh, do ảnh hưởng của trọng lực, máu trong cơ thể sẽ bị dồn về phía các tĩnh mạch vùng thấp của cơ thể và được giữ lại ở đó. Lúc này, sự hồi lưu tĩnh mạch bị giảm kéo theo giảm lượng máu và oxy đến tim và não. Do đó bệnh nhân có thể bị chóng mặt và choáng váng. Ngoài ra bạn cũng có thể gặp các triệu chứng sau khi đứng lên nhanh:

  • Mờ mắt
  • Mệt mỏi
  • Buồn nôn
  • Tim đập nhanh
  • Đau đầu
  • Ngất

Nguyên nhân của huyết áp thấp tư thế là gì?

Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng hạ huyết áp tư thế. Nhưng chúng đặc biệt phổ biến ở những người trên 65 tuổi, có tới 18,2% người trong độ tuổi này bị hạ huyết áp tư thế.

Các điều sau đây có thể dẫn đến tình trạng hạ huyết áp tư thế:

  • Lão hóa
  • Mất nước
  • Thiếu máu (số lượng tế bào hồng cầu thấp)
  • Mất máu
  • Thai kỳ
  • Vấn đề van tim
  • Bệnh tiểu đường
  • Tình trạng tuyến giáp
  • Thời tiết nóng
  • Dùng thuốc lợi tiểu, chất gây nghiện hoặc thuốc an thần
  • Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc hạ huyết áp
  • Kết hợp rượu và thuốc
  • Nghỉ ngơi lâu trên giường
  • Rối loạn ăn uống

Cách phòng ngừa hạ huyết áp tư thế xảy ra?

Những thay đổi lối sống dưới đây có thể giúp bạn giảm thiểu tần suất bị hạ huyết áp tư thế. Tuy nhiên, nếu bạn bị hạ huyết áp là do tình trạng bệnh lý có từ trước thì nên đến gặp bác sĩ. Các bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng và tìm ra các lựa chọn điều trị tốt nhất.

Uống đủ nước: Mất nước có thể dẫn đến choáng váng ngay cả ở những người khỏe mạnh. Khi bạn bị mất nước, tổng lượng máu có thể giảm xuống làm cho huyết áp tổng thể cũng giảm theo. Mất nước có thể gây ra suy nhược, chóng mặt và mệt mỏi cùng với các tình trạng khác.

Đứng lên từ từ: Nếu bạn thường xuyên bị chóng mặt, bạn hãy đứng lên chậm hơn từ tư thế ngồi và nằm. Điều này giúp cơ thể có thêm thời gian để phản xạ, thích nghi với những thay đổi của huyết áp.

Tránh môi trường nóng: Đổ mồ hôi nhiều có thể khiến bạn mất nước và chất điện giải, đồng thời làm tăng nguy cơ hạ huyết áp tư thế. Bổ sung nước thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa hiện tượng chóng mặt và các triệu chứng khác.

Hạn chế uống rượu: Rượu là một chất lợi tiểu, nó khiến bạn mất nước. Uống nhiều nước và chất điện giải sau khi uống rượu có thể giúp giảm thiểu tình trạng mất nước.

Khi nào nên gặp bác sĩ?

Nếu bạn bị hạ huyết áp tư thế do mất nước hoặc ngồi lâu, chúng có thể không nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị chóng mặt, bạn nên nói chuyện với bác sĩ để xem liệu tình trạng này có phải do sức khỏe hay không. Bạn cũng nên nói chuyện với bác sĩ nếu bị đi loạng choạng, ngã, ngất xỉu hoặc bị song thị.

Những yếu tố khiến bạn có nguy cơ mắc hạ huyết áp tư thế?

Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng hạ huyết áp tư thế. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ này.

Thuốc: Dùng thuốc làm giảm huyết áp có thể làm tăng nguy cơ bị chóng mặt và choáng váng. Các loại thuốc có thể gây ra tình trạng này bao gồm:

  • Thuốc chẹn alpha
  • Thuốc chẹn beta
  • Thuốc chặn canxi
  • Nitrat
  • Men chuyển đổi angiotensin (ACE)

Nghỉ ngơi lâu trên giường: Nếu bạn nằm trên giường trong một thời gian dài, bạn có thể mệt mỏi và choáng khi thức dậy. Từ từ rời khỏi giường sẽ giúp giữ huyết áp của bạn ổn định hơn.

Sự lão hóa: Khi bạn già đi, các phản xạ kiểm soát ổn định huyết áp của cơ thể bắt đầu hoạt động kém hiệu quả hơn. Mặc dù không thể ngừng việc cơ thể lão hóa, nhưng một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và một lối sống lành mạnh có thể giúp bạn duy trì một hệ thống tim mạch khỏe mạnh.

Thai kỳ: Hạ huyết áp tư thế thường gặp ở phụ nữ mang thai. Thay đổi nội tiết tố làm cho các mạch máu giãn ra và có thể khiến huyết áp giảm xuống. Nhiều phụ nữ nhận thấy huyết áp của họ giảm trong 24 tuần đầu của thai kỳ.

Bệnh tật: Các tình trạng tim mạch khác nhau có thể làm tăng nguy cơ huyết áp thấp và phát triển các cơn chóng mặt. Bao gồm các vấn đề về van tim và đau tim, bệnh Parkinson, bệnh tiểu đường và các bệnh khác làm tổn thương dây thần kinh cũng có thể gây ra chứng hạ huyết áp tư thế.

Hầu hết mọi người đều gặp phải tình trạng hạ huyết áp tư thế, đặc biệt với những người trên 65 tuổi. Hạ huyết áp tư thế thường do cơ thể bị mất nước. Bổ sung đầy đủ nước, đặc biệt là khi tập thể dục có thể giúp bạn ngăn ngừa tình trạng này. Theo các chuyên gia, đàn ông trưởng thành trung bình cần 15,5 cốc nước mỗi ngày và phụ nữ trung bình cần 11,5 cốc mỗi ngày. Nếu bạn sống trong khí hậu nóng, bạn cần uống nhiều nước hơn. Nếu bạn choáng váng hoặc ngất xỉu, bạn nên đến gặp bác sĩ để điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Hạ huyết áp khi thay đổi tư thế đột ngột

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm