Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mùa đông và những nguy cơ lão hóa da do ánh nắng mặt trời

Bạn nên tập thói quen chăm sóc da từ sớm để làn da luôn luôn săn chắc và sáng mịn. Không nên đợi đến khi làn da có những dấu hiệu lão hóa rồi mới lo tìm cách điều trị.

Lão hóa da do ánh nắng mặt trời (Photoaging sun) là kết quả của việc da bị tổn thương do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài, đặc biệt là với tia UVA và UVB. Hậu quả nghiêm trọng nhất có thể dẫn đến ung thư da. Hầu hết những thay đổi, lão hóa của cơ thể sẽ xảy ra nhanh hơn dưới tác động của ánh nắng mặt trời. Và không chỉ mùa hè cơ thể mới tiếp xúc với ánh nắng, ngay cả mùa đông chúng ta cũng cần quan tâm đến làn da của mình một cách cẩn thận.

Cấu tạo của da bao gồm ba lớp: biểu bì, hạ bì và mô dưới da. Lớp hạ bì chứa các protein bao gồm collagen, elastin và các sợi quan trọng khác ảnh hưởng đến sức mạnh và độ đàn hồi của da, đồng thời chịu trách nhiệm sự mịn màng, trẻ trung của làn da. Tia cực tím sẽ gây hại cho các protein quan trọng này, dẫn đến sự lão hóa da.

Dấu hiệu và triệu chứng

Không khó khăn gì để nhận ra các dấu hiệu của tình trạng lão hóa da. Thậm chí chỉ xem một bức ảnh, bạn cũng có thể nhận ra được người trong ảnh có tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời hay không.

Các dấu hiệu lão hóa da có thể nhận thấy bao gồm:

  • Xuất hiện nếp nhăn
  • Da chảy xệ, không có tính đàn hồi, kết cấu da yếu
  • Xuất hiện các chấm đồi mồi hoặc đốm sắc tố trên da
  • Xuất hiện các mạch máu mạng nhện dưới da
  • Da vàng hoặc rám nắng
  • Dễ bầm tím

Nguyên nhân

Bức xạ cực tím được tạo thành từ tia UVA và UVB. Nhìn chung, tia UVB gây cháy da, tia UVA gây lão hóa. Tuy nhiên, sự tác động qua lại của hai tia này mới gây nên những tổn thương đáng kể cho da.

Tia UVA có bước sóng dài hơn, thâm nhập sâu vào lớp hạ bì của da. Các tia này làm tổn thương collagen trong da, tăng sản xuất elastin. Lượng elastin bất thường này dẫn đến việc sản sinh ra các enzim được gọi là metalloproteinases giúp sửa chữa collagen bị tổn thương. Tuy nhiên, các enzyme này thường gây hại nhiều hơn cho collagen bằng cách phục hồi không đúng cách cho da. Khi da tiếp xúc với tia UVA hàng ngày, quá trình này tiếp tục lặp lại, dẫn đến nếp nhăn của da.

Tiếp xúc với tia UVA cũng gây ra các nếp nhăn quanh mắt, miệng, trán cũng như các đốm đồi mồi trên da. Đồi mồi là các điểm sắc tố do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Chúng không chỉ xuất hiện trên mặt mà còn trên phần còn lại của cơ thể, bao gồm cả bàn tay, cánh tay, ngực và lưng.

Phòng ngừa

Lão hóa da có thể ngăn chặn được bằng rất nhiều phương pháp. Thoa kem chống nắng chứa ít nhất SPF 30 mỗi ngày (chỉ sử dụng các sản phẩm có tác dụng chống tia UVA) cho những vùng tiếp xúc với ánh mặt trời như mặt, cổ, ngực, tay, cánh tay, chân. Sử dụng kem chống nắng hàng ngày có thể làm giảm các dấu hiệu hiện tại, cũng như nguy cơ phát triển của ung thư da.

Do thiếu hụt vitamin D rất phổ biến ở các nước phát triển, vì vậy một số tổ chức da liễu đề xuất nếu phơi nắng 1 lượng nhỏ có thể không cần sử dụng kem chống nắng. 10-15 phút phơi da dưới ánh nắng mặt trời là thời gian thích hợp để cơ thể có thể hấp thụ một liều lượng vitamin tốt cho cơ thể. Sau đó bạn có thể sử dụng kem chống nắng cho cả ngày.

Với sự ra đời của kem chống nắng, chúng ta thường quên rằng có những cách đơn giản để giảm tổn thương da do phơi nắng. Bởi không có loại kem nào là hoàn hảo, vì vậy bạn hãy nhớ những quy tắc sau để bảo vệ cho làn da:

  • Tránh phơi nắng khi ánh nắng mạnh nhất (thường từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều).
  • Sử dụng ô và bóng râm
  • Đội mũ vành rộng để bảo vệ khuôn mặt của bạn
  • Mặc quần áo bảo hộ, ví dụ, quần áo rộng rãi có yếu tố SPF
  • Cuối cùng, đừng quên đôi mắt của bạn. Ra ngoài nắng mà không có kính râm có thể đẩy nhanh thoái hóa điểm vàng, nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa theo độ tuổi.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Bạn đã nhận đủ lượng vitamin D chưa?

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo verywell
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

Xem thêm