Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Một số tật về phát triển vận động thường gặp ở trẻ, cha mẹ nên biết để phát hiện sớm

Trong quá trình phát triển vận động, trẻ có thể có một số rối loạn, nếu không chú ý và bỏ sót dần dần sẽ hình thành khuyết tật khó sửa chữa. Dưới đây là một số tật về phát triển vận động thường gặp ở trẻ.

Tật bàn chân bẹt

Bàn chân bẹt được mô tả là vòm phía trong của gan chân thấp hoặc mất hẳn, với trục của bàn chân sau thường vẹo ngoài. Hay nói cách khác bàn chân bẹt là mặt lòng bàn chân bằng phẳng, không lõm chút nào. Một số trẻ bụ bẫm nhìn cũng dễ bị nhầm lẫn với bàn chân bẹt.

Trên thực tế, hầu hết trẻ sinh ra đều không có vòm bàn chân từ đầu, do mỡ dưới da gan chân trẻ sơ sinh nhiều và mô liên kết còn lỏng lẻo. Vòm bàn chân hình thành dần trong quá trình trẻ lớn lên, đi lại, chạy nhảy và sinh hoạt. Đến khoảng 5 - 6 tuổi, nếu vòm bàn chân vẫn chưa hình thành thì có thể trẻ bị tật bàn chân bẹt.

Chưa có nghiên cứu đầy đủ và chính xác, tuy nhiên nhiều nghiên cứu cho thấy bàn chân bẹt thường gặp ở những trường hợp sau:

- Giới tính: Bé trai có tỉ lệ gặp bàn chân bẹt gấp đôi bé gái

- Trẻ ít vận động, béo phì

- Trẻ bị bệnh lý lỏng lẻo dây chằng (bệnh lỏng lẻo đa khớp)

- Trẻ có ngắn gân gót (gân Achilles)

- Trẻ có bất thường về cấu trúc xương: Xương sên đứng dọc bẩm sinh (Vertical Talus), cầu xương bàn chân (Tarsal Coalition), bàn chân xiên (Skew foot), xương đốt bàn chân khép (Metatarsus adductus)

Đa số trẻ bị bàn chân bẹt là dạng bẹt mềm, một số ít trường hợp bàn chân bẹt có biểu hiện triệu chứng, ví dụ trẻ bị đau khi đi lại nhiều hoặc chạy nhảy.

Nếu trẻ thuộc dạng bàn chân bẹt mềm thì thường không có biểu hiện triệu chứng và không ảnh hưởng đến chức năng của trẻ.

Nếu là dạng bẹt cứng có triệu chứng mà không điều trị sớm có thể gây đau kéo dài, gây viêm khớp hoặc ảnh hưởng đến dáng đi của trẻ.

Khắc phục bằng cách cha mẹ cần theo dõi các mốc phát triển vận động của trẻ, kích thích trẻ vận động để bắt kịp các mốc phát triển vận động. Có thể gặp bác sĩ, nhà vật lý trị liệu nhi để được tư vấn và hướng dẫn thực hành giúp trẻ vận động.

Bàn chân bẹt là một trong những tật về phát triển vận động thường gặp ở trẻ.

Tật chân vòng kiềng

Chân vòng kiềng dạng vòng cung là biểu hiện thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Nguyên nhân là do tư thế gấp chân của trẻ từ trong bào thai, lúc này xương của trẻ còn rất mềm và dẻo. Ngoài ra, còn do chịu lực sớm trên hai chân. Xảy ra khi trẻ bị thừa cân, cho đứng sớm, do ngồi chụm đầu gối sớm, sử dụng xe tập đi không đúng.

Độ cong này của chân cũng khiến trẻ có tư thế đi như chân chim bồ câu, hai bàn chân hướng vào trong. Phần lớn các trường hợp là sự phát triển bình thường của trẻ. Trong một số ít trường hợp có thể do bệnh lý cần điều trị, các bác sĩ có thể xác định dựa vào khám lâm sàng hoặc chỉ định chụp Xquang nếu cần thiết.

Đối với trường hợp này, phụ huynh cần lưu ý: Khi trẻ bắt đầu tập đi, độ cong của chân sẽ tự điều chỉnh dần. Sử dụng các loại giày đặc biệt hay băng nẹp không giúp cho xương thẳng nhanh hay tốt hơn bằng việc để xương điều chỉnh tự nhiên.

Phần lớn trẻ sẽ tự điều chỉnh thành công và có sự phát triển thể chất bình thường. Nếu bạn lo lắng hay nghi ngờ liệu chân con mình có thẳng dần không, bạn nên chụp hình chân trẻ 6 tháng 1 lần thì sẽ nhận ra điều này rõ rệt. Ngược lại, nếu chân trẻ ngày một cong hơn hay cong không cân xứng giữa 2 chân, bạn cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay.

Chân vòng kiềng dạng vòng cung là biểu hiện thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.

Tật đứng đi nhón gót

Nguyên nhân do bất thường về phát triển tinh thần vận động. Điều này xảy ra khi trẻ thiếu điều kiện tiếp xúc với mặt đất, kém điều hòa cảm giác vùng bàn chân, sử dụng xe tập đi không đúng.

Đa số trường hợp đi nhón gót được xếp vào loại "vô căn", nghĩa là nguyên nhân thực chất chưa được biết rõ. Khi khám bệnh, các dấu hiệu lâm sàng và các xét nghiệm kiểm tra thần kinh cơ đều nằm trong giới hạn bình thường.

Một số ít trường hợp, chứng đi nhón gót có thể là dấu hiệu thể hiện cho một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như: Bại não, loạn dưỡng cơ, bất thường tủy sống. Mặc dù ở nhóm trẻ bị tâm thần sẽ có xu hướng thể hiện bệnh nhón gót nhiều hơn trẻ thường, nhưng chưa thấy có sự liên kết nào giữa tình trạng tâm thần và chứng bệnh này.

Nếu không phải do mắc các bệnh lý thì đa số các trẻ bị chứng nhón gót vẫn có thể đi lại bình thường. Tuy nhiên, sau này khi trẻ lớn hơn (cụ thể là lớn hơn 5 tuổi) thì tỉ lệ để trẻ có thể đi lại bình thường sẽ giảm đi rõ rệt. Lúc này, trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt như khó mang giày, chơi thể thao,…

Chính vì vậy, với tật này cách khắc phục là không cho trẻ mang tất chân thường xuyên, để trẻ tiếp xúc càng nhiều loại bề mặt càng tốt. Không để trẻ trong xe tập đi. Sau 2 tuổi nếu tình trạng này tiếp tục tiếp diễn, sẽ gợi ý cho chúng ta biết có một bệnh lý nào đó kèm theo ở trẻ, lúc này cần đưa trẻ đi khám bệnh. Trường hợp cần thiết, nên gặp bác sĩ nhi khoa để tư vấn và khám phục hồi chức năng, kiểm tra và điều chỉnh.

Tật đứng đi nhón gót nguyên nhân là do bất thường về phát triển tinh thần vận động.

Sự phát triển vận động bình thường ở trẻ em

Trẻ từ 1 - 3 tháng tuổi: Biết hóng chuyện, mỉm cười hồn nhiên, nhìn theo vật chuyển động. Lật ngửa sang nghiêng, có thể tự lật sấp được. Nâng cao đầu khi nằm sấp…

Từ 4 - 6 tháng tuổi: Thích cười đùa với mọi người, biết giữ đồ chơi. Có thể lẫy từ ngửa sang sấp và từ sấp sang ngửa. Nâng đầu được lâu hơn khi nằm sấp. Khi kéo lên trẻ có thể giữ vững được đầu thẳng, trườn ra phía trước và xung quanh, giữ người có thể đứng được…

Từ 7 - 9 tháng tuổi: Tự ăn bánh, chơi ú òa, vươn tới đồ chơi ngoài tầm tay. Tự ngồi được vững vàng. Tập bò và bò được thành thạo, có thể vịn đứng dậy khi có thành chắc chắn…

Từ 10 - 12 tháng tuổi: Đáp ứng với những mệnh lệnh, yêu cầu đơn giản như "giơ tay lên", "chào tạm biệt". Gây sự chú ý với người khác bằng cách kéo quần áo, xấu hổ khi có người lạ.

Tập đứng, đứng vững, tập đi, đi lại được vài bước khi có người dắt tay, đến tháng 12 trẻ có thể đi được vài bước…

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Những điều cần biết về chứng chậm phát triển.

BS Lê Minh - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

  • 27/03/2024

    Triệu chứng nhiễm trùng thận

    Nhiễm trùng thận, tiết niệu thường gặp khi vi khuẩn di chuyển từ bộ phận sinh dục, bàng quang, niệu quản rồi tới thận. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng thận.

Xem thêm