Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kiểm tra sức khỏe hàng năm nên bao gồm những gì?

Hãy tìm hiểu danh mục những phương diện sức khỏe cần khám định kì, cũng như hiểu biết thêm về ý nghĩa của dự phòng đối với sức khỏe.

Cảnh báo đối với khẩu phần

Thực phẩm cũng là thuốc chữa bệnh, điều này khó bàn cãi. Nếu ăn uống không đúng cách, thì có cố gắng nhiều đến mấy cũng thu lại kết quả không khả quan. Hãy tham khảo những con số sau:

  • Đường: 25 gram mỗi ngày. Nếu vượt quá số lượng, nồng độ insulin sẽ biến đổi, kích thích phản ứng viêm và tăng cân.  
  • Rượu bia: Dưới 120ml  mỗi ngày đối với nam hoặc dưới 3 cốc tiêu chuẩn hàng tuần với nữ.
  • Muối: 1500 mg mỗi ngày. Muối ảnh hưởng đến huyết áp, cân nặng và nồng độ insulin.
  • Đi ăn ngoài: Tối đa ba bữa một tuần. Thức ăn ở nhà hàng nhiều muối và chất bảo quản, sẽ ảnh hưởng đến cân nặng, huyết áp và insulin.

Thiếu dinh dưỡng
Thiếu vi chất dinh dưỡng có thể dẫn tới những vấn đề nghiêm trọng – tác động đến tâm trạng, hormone, cân nặng và năng lượng. Những vi chất sau nên được kiểm tra hằng năm. Mỗi vi chất dều có vai trò quan trọng với sức khỏe, vì vậy hãy kiểm soát chúng thật tốt và chú ý tới ngưỡng “bình thường”.

  • B12
  • Axit Folic
  • Vitamin D
  • Sắt trong huyết thanh
  • Ferritin
  • Magie

Cholesterol
Cholesterol vẫn quan trọng đối với sức khỏe, nhưng không nên ít quá hoặc nhiều quá. Nồng độ cholesterol thấp sẽ làm giảm hormon ở nữ và gián đoạn dẫn truyền thần kinh ở tất cả mọi người, bao gồm trẻ em. Nồng độ cholesterol cao, đặc biệt  triglycerit cao, là một yếu tố nguy cơ dẫn đến sức khỏe tim mạch kém và đột quỵ. Cholesterol kích thước bé thì nguy hiểm hơn, thông thường là cholesterol loại B (LDL B) có nguy cơ gây xơ vữa động mạch và bệnh tim cau hơn cholesterol kích thước lớn hơn trong đó có LDL A. Mặc dù loại và kích cỡ cholesterol có xu hướng di truyền, bạn có thể thay đổi thành phần cholesterol trong cơ thể thông qua chế độ ăn, tập thể dục và cải thiện hệ tiêu hóa.

Huyết áp
Sàng lọc huyết áp cũng quan trọng không kém. Cao huyết áp mãn tính có thể làm tổn hại tim và khiến bạn yếu hơn. Đau đầu, ù tai và chóng mặt chỉ là số ít trong những triệu chứng của cao huyết áp. Huyết áp thấp cũng  là một dấu hiệu cảnh báo. Huyết áp thấp và cân bằng điện giải hoặc đường huyết không ổn định khiến bệnh nhân thường xuyên mệt mỏi và khó chịu. Chủ động giữ cho huyết áp tối đa trong khoảng 120 và 130 (huyết áp  tâm thu) và 80 đến 90 (huyết áp tâm trương hoặc huyết áp tối thiểu).

Đường huyết
Đường huyết nên được kiểm tra hàng năm để đánh giá nguy cơ tiền tiểu đường và tiểu đường, sẽ giúp phản ảnh đường huyết của bạn. Bạn có thể xét nghiệm định lượng đường huyết nhanh hoặc đo nồng độ hemoglobin A1C. Chỉ số trong định lượng dường huyết nhanh nên ít hơn 100, trong khi hemoglobin A1C nên dưới 5.6.

Viêm

Viêm là gốc rễ của nhiều bệnh tật. Mặc dù vậy, chúng ta lại không kiểm tra vấn đề này thường xuyên. Bằng việc theo dõi các chỉ số, chúng ta có thể hiểu và tìm ra tác nhân kích thích viêm, trước khi chúng gây ra bệnh mãn tính. Bạn nên quan tâm đến protein phản ứng C (CRP), homocysteine, và tốc độ máu lắng (ESR). Nồng độ CRP nên dưới 1 trong khi homocysteine và ESR nên dưới 10.

Nồng độ hormon
Nồng đọ hormon rất quan trọng với cả nam và nữ. Hãy quan tâm đến chỉ số của testoerone, estrogen, hormon tuyến giáp, insulin và progesterone (phụ thuộc vào giới). Một lần nữa, theo dõi các chỉ số này giúp bạn biết chuẩn “bình thường” của mình, so với chuẩn bình thường của người khác.

Chụp Xquang ngực
Chụp Xquang ngực được coi như một trong những phương pháp dự phòng ung thư vú. Các hướng dẫn gần đây khuyễn nghị chụp Xquang ngực ở phụ nữ  hàng năm, nhưng hai năm một lần với phụ nữ trên 55 tuổi trừ khi họ có tiền sử gia đinh ung thư vú. Bản thân quan sát và tự khám ngực có thể dự đoán được, nhưng chụp thermograms và siêu âm ngực là những cách hỗ trợ để giám sát và bảo vệ sức khỏe.  

Khám vùng chậu
Xét nghiệm nuôi cấy HPV, sàng lọc HPV và khám vùng chậu thực hiện ba năm một lần đối với phụ nữ. Những xét nghiệm này ban đầu được khuyến nghị để phòng chống ung thư cổ tử cung. Nếu có thể thì bạn nên thực hiện những xét nghiệm đó hằng năm. Đối với phụ nữ trên 65, có thể không cần làm xét nghiệm nuôi cấy HPV và khám vùng chậu tùy thuộc vào tiền sử bệnh và kết quả xét nghiệm trước đó.

Bên cạnh đó, cũng nên khám: 

Chụp xạ xương/ sàng lọc loãng xương
Trước nay sàng lọc loãng xương thường thực hiện ở độ tuổi 65 với xét nghiệm mật độ khoáng xương. Nếu có thể thì bạn nên bắt đầu xét nghiệm này sớm hơn. Có thêm nhiều chỉ số khác có thể giúp phát hiện loãng xương sớm hơn, bao gồm chỉ số huyết học và nước tiểu. NTX trong nước tiểu (N-telopeptide), boron và strontium là một vài ví dụ. Siêu âm và Xquang định lượng cũng đóng một vai trò trong việc hiểu về nguy cơ loãng xương.

Nội soi đại tràng
Sàng lọc ung thư ruột có thể cứu sống bệnh nhân và nội soi đại tràng nên được khuyến nghị ở tuổi 50. Xét nghiệm sàng lọc mới hơn bao gồm Colguard, là một bộ xét nghiệm phân tại nhà.

Xét nghiệm di truyền học
Sàng lọc di truyền học và các chỉ thị di truyền đang phát triển mạnh thời gian gần đây, là yếu tố để dự đoán sức khỏe. Hiểu biết về gen của bạn có thể giúp các nhân hóa kế hoạch điều trị tốt hơn và dự đoán mô hình sức khỏe của bạn. Hãy thảo luận với bác sĩ để đưa ra lựa chọn sàng lọc di truyền giúp có phương hướng dự phòng thích hợp.

Bên cạnh các xét nghiệm trên, những xét nghiệm sau cũng nên thực hiện hàng năm nếu có thể:

  • Khám da: quan sát sự thay đổi với nốt ruồi, vết mẩn mới hoặc mất sắc tố.
  • Khám mắt: Đánh giá sự thay đổi thị lực.
  • Khám chức năng nghe: Đặc biệt khi có thay đổi về thính giác.
  • Khám răng: Khám hằng năm để tìm xem có sâu răng, nhiễm khuẩn, thay đổi ở men răng không. Sức khỏe răng miệng có liên quan đến sức khỏe tim mạnh, tuyến giáp và não bộ!

Đối với người hút thuốc
Tất cả những người hút thuốc cần sàng lọc ung thư phổi bao gồm chụp cộng hưởng từ cho đến 80 tuổi.

Bình luận
Tin mới
Xem thêm