Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kiểm soát khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối cuộc đời

Bài viết này sẽ giải thích cho bạn khó thở là gì, nguyên nhân gây khó thở cũng như các điều trị/can thiệp dùng thuốc hoặc không dùng thuốc có thể giúp bệnh nhân dễ thở hơn.

Kiểm soát khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối cuộc đời

Khó thở là gì?

Khó thở là tình trạng thở dốc, hụt hơi hoặc mất nhiều sức mới có thể thở được, thường xảy ra bất ngờ. Những người bị khó thở thường miêu tả cơn khó thở bằng các từ ngữ như ngực căng tức, cố hít thở hoặc cảm thấy không thở được.

Trong một số trường hợp, nhịp thở của bệnh nhân sẽ tăng lên và ngực của họ có thể co thắt do bệnh nhân cố gắng lấy đủ không khí khi thở. 

Nguyên nhân gây khó thở?

Có nhiều nguyên nhân gây khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối. Thông thường, nguyên nhân liên quan trực tiếp đến tình trạng bệnh của bệnh nhân - đặc biệt nếu bệnh nhân có mắc các bệnh liên quan đến hệ hô hấp, ví dụ như ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Khó thở có thể xảy ra do nguyên nhân thứ phát, ví dụ viêm phổi hoặc hóa trị. Thông thường, nhiều yếu tố sẽ cùng góp phần dẫn đến tình trạng khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối.

Ước tính khoảng 55-70% ở bệnh nhân giai đoạn cuối của cuộc đời thấy khó thở và một số bệnh nhân thấy tình trạng khó thở còn khiến họ cảm thấy khó chịu và lo lắng hơn là những cơn đau về mặt thể chất.

Sự lo lắng có thể gây nên biểu hiện về nhận thức, cảm xúc, thái độ và thể chất có thể làm tăng thêm tình trạng khó thở, do đó cần kiểm soát sự lo lắng của bệnh nhân.

Can thiệp y khoa với tình trạng khó thở

Do mục tiêu chăm sóc giảm nhẹ là cung cấp sự thoải mái cho bệnh nhân giai đoạn cuối. Trong những trường hợp này, nếu người thân của bạn bị khó thở, bạn nên liên hệ với bác sĩ điều trị ngay lập tức. Bác sĩ hoặc y tá sẽ hướng dẫn bạn cách tốt nhất để tạo sự thoải mái cho người bệnh. 

Điều trị/can thiệp y khoa với trong giai đoạn cuối thường tập trung vào cảm giác khó thở của bệnh nhân, ví dụ:

  • Oxy: cung cấp oxy thường là điều trị ban đầu
  • Thuốc: Nếu nguyên nhân gây khó thở là bệnh mạn tính, như COPD, thuốc được sử dụng cho bệnh này có thể được đánh giá lại và điều chỉnh nếu cần thiết.

Morphine thường được sử dụng để giảm khó thở, giảm nhịp thở, tăng độ sâu của hơi thở- tất cả đều có thể giảm mức độ lo lắng của bệnh nhân. Trong khi thuốc chống lo lắng giảm cảm giác lo lắng của bệnh nhân và tăng mức độ thoải mái, tuy nhiên chúng cũng có thể khiến khó thở nặng hơn.

Can thiệp khó thở không liên quan đến y khoa

Can thiêp không liên quan đến y khoa rất quan trọng trong điều trị khó thở và có thể được thực hiện kết hợp với điều trị y khoa hoặc trong khi bạn chờ sự trợ giúp y tế. Một số điều bạn có thể thực hiện bao gồm:

  • Làm mát phòng và đảm bảo bệnh nhân  mặc quần áo mỏng
  • Tăng độ ẩm cho phòng
  • Sử dụng quạt để thổi không khí trực tiếp vào mặt bệnh nhân, tạo cảm giác dễ chịu
  • Mở cửa sổ để cung cấp thêm không khí
  • Cho bệnh nhân ngồi thẳng trên giường và thở sâu
  • Thử kĩ thuật thư giãn như nghe nhạc, mát xa hoặc xoa bóp cho bệnh nhân. 
  • Khuyến khích động viên bệnh nhân để bệnh nhân yên tâm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giai đoạn cuối của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm