Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kiểm soát khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối cuộc đời

Bài viết này sẽ giải thích cho bạn khó thở là gì, nguyên nhân gây khó thở cũng như các điều trị/can thiệp dùng thuốc hoặc không dùng thuốc có thể giúp bệnh nhân dễ thở hơn.

Kiểm soát khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối cuộc đời

Khó thở là gì?

Khó thở là tình trạng thở dốc, hụt hơi hoặc mất nhiều sức mới có thể thở được, thường xảy ra bất ngờ. Những người bị khó thở thường miêu tả cơn khó thở bằng các từ ngữ như ngực căng tức, cố hít thở hoặc cảm thấy không thở được.

Trong một số trường hợp, nhịp thở của bệnh nhân sẽ tăng lên và ngực của họ có thể co thắt do bệnh nhân cố gắng lấy đủ không khí khi thở. 

Nguyên nhân gây khó thở?

Có nhiều nguyên nhân gây khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối. Thông thường, nguyên nhân liên quan trực tiếp đến tình trạng bệnh của bệnh nhân - đặc biệt nếu bệnh nhân có mắc các bệnh liên quan đến hệ hô hấp, ví dụ như ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Khó thở có thể xảy ra do nguyên nhân thứ phát, ví dụ viêm phổi hoặc hóa trị. Thông thường, nhiều yếu tố sẽ cùng góp phần dẫn đến tình trạng khó thở ở bệnh nhân giai đoạn cuối.

Ước tính khoảng 55-70% ở bệnh nhân giai đoạn cuối của cuộc đời thấy khó thở và một số bệnh nhân thấy tình trạng khó thở còn khiến họ cảm thấy khó chịu và lo lắng hơn là những cơn đau về mặt thể chất.

Sự lo lắng có thể gây nên biểu hiện về nhận thức, cảm xúc, thái độ và thể chất có thể làm tăng thêm tình trạng khó thở, do đó cần kiểm soát sự lo lắng của bệnh nhân.

Can thiệp y khoa với tình trạng khó thở

Do mục tiêu chăm sóc giảm nhẹ là cung cấp sự thoải mái cho bệnh nhân giai đoạn cuối. Trong những trường hợp này, nếu người thân của bạn bị khó thở, bạn nên liên hệ với bác sĩ điều trị ngay lập tức. Bác sĩ hoặc y tá sẽ hướng dẫn bạn cách tốt nhất để tạo sự thoải mái cho người bệnh. 

Điều trị/can thiệp y khoa với trong giai đoạn cuối thường tập trung vào cảm giác khó thở của bệnh nhân, ví dụ:

  • Oxy: cung cấp oxy thường là điều trị ban đầu
  • Thuốc: Nếu nguyên nhân gây khó thở là bệnh mạn tính, như COPD, thuốc được sử dụng cho bệnh này có thể được đánh giá lại và điều chỉnh nếu cần thiết.

Morphine thường được sử dụng để giảm khó thở, giảm nhịp thở, tăng độ sâu của hơi thở- tất cả đều có thể giảm mức độ lo lắng của bệnh nhân. Trong khi thuốc chống lo lắng giảm cảm giác lo lắng của bệnh nhân và tăng mức độ thoải mái, tuy nhiên chúng cũng có thể khiến khó thở nặng hơn.

Can thiệp khó thở không liên quan đến y khoa

Can thiêp không liên quan đến y khoa rất quan trọng trong điều trị khó thở và có thể được thực hiện kết hợp với điều trị y khoa hoặc trong khi bạn chờ sự trợ giúp y tế. Một số điều bạn có thể thực hiện bao gồm:

  • Làm mát phòng và đảm bảo bệnh nhân  mặc quần áo mỏng
  • Tăng độ ẩm cho phòng
  • Sử dụng quạt để thổi không khí trực tiếp vào mặt bệnh nhân, tạo cảm giác dễ chịu
  • Mở cửa sổ để cung cấp thêm không khí
  • Cho bệnh nhân ngồi thẳng trên giường và thở sâu
  • Thử kĩ thuật thư giãn như nghe nhạc, mát xa hoặc xoa bóp cho bệnh nhân. 
  • Khuyến khích động viên bệnh nhân để bệnh nhân yên tâm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giai đoạn cuối của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm