Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khắc phục cơn đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa – hay còn gọi là đau dây thần kinh hông to, đau thần kinh ngồi - là một bệnh khá phổ biến và đứng sau các cơn đau thắt lưng. Nhiều người phàn nàn về tình trạng này gây nhiều phiền toái cho các hoạt động hàng ngày. Vậy làm cách nào để khắc phục những cơn đau thần kinh tọa?

Đau thần kinh tọa là gì?

Đau thần kinh tọa là cơn đau do dây thần kinh tọa truyền tín hiệu từ não bộ xuống tủy sống, đến vùng chân gây ra. Cơn đau của đau thần kinh tọa thường lan xuống một bên cơ thể, từ vùng lưng dưới xuống chân, thường là dưới đầu gối. Nguyên nhân phổ biến nhất là do đĩa đệm bị phồng (hay còn gọi là thoát vị) ở vùng lưng dưới.

Đĩa đệm có cấu trúc giống như các bánh xe nằm giữa các đốt xương của cột sống. Nếu vành bên ngoài của đĩa đệm bị rách - thường là do áp lực thường xuyên lên vùng lưng dưới, các chất bên trong giống như thạch có thể chảy ra ngoài và chèn ép hoặc làm viêm dây thần kinh gần đó. Đau thần kinh tọa phổ biến nhất ở những người từ 30 đến 50 tuổi.

Làm thế nào để biết nếu đó là đau thần kinh tọa?

Chìa khóa để chẩn đoán đau thần kinh tọa là khai thác bệnh sử một cách kỹ lưỡng và khám tập trung vào vùng đau. Các triệu chứng đau thần kinh tọa thường nặng hơn khi ngồi hoặc ho và có thể kèm theo tê hoặc ngứa ran ở chân. Việc khám sức khỏe có thể xác định cơn đau có liên quan đến dây thần kinh tọa hay không, và giúp tìm các vị trí yếu hoặc giảm phản xạ ở chân để xác định tình trạng bắt buộc phải điều trị tại các tuyến chuyên khoa.

Điều trị đau thần kinh tọa

Nhiều người gặp phải cơn đau thần kinh tọa và nghĩ rằng càng đau nặng thì càng nhiều khả năng bệnh trở nên tồi tệ hơn. Tuy nhiên, điều này không đúng. Một điều đặc biệt là cơ thể có thể tái hấp thu các chất bên trong đĩa đệm bị thoát ra và gây ra các triệu chứng, ngay cả đối với những người bị đau dữ dội. Vì vậy, quá trình điều trị sẽ tập trung vào việc kiểm soát cơn đau và giữ cơ thể hoạt động nhiều nhất có thể. Các mẹo nhỏ trong điều trị cơn đau bao gồm:

  • Khi cơn đau dữ dội, nằm xuống trong thời gian ngắn có thể rất hiệu quả, nhưng nằm lâu thì lại không hề tốt. Tại thời điểm cơn đau giảm bớt, bệnh nhân cần đứng dậy và bắt đầu đi bộ trong quãng ngắn. Việc ngồi nhiều làm tăng áp lực lên đĩa đệm ở lưng dưới, do vậy bạn nên tránh ngồi hoặc lái xe quá lâu.
  • Một số phương pháp điều trị như vật lý trị liệu, xoa bóp, châm cứu và nắn chỉnh thần kinh cột sống, nhưng các bằng chứng cho thấy rằng các phương pháp này có thể giúp giảm tình trạng đau thắt lưng điển hình, song lại ít hữu ích đối với đau thần kinh tọa.
  • Thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen và paracetemol có thể mang đến hiệu quả. Nếu không, bạn có thể sử dụng trong thời gian ngắn các loại thuốc giảm đau được kê đơn mạnh hơn.

Một điều đáng kỳ vọng là đối với hầu hết (khoảng ¾) người gặp phải tình trạng này, các triệu chứng sẽ cải thiện trong vài tuần. Hiếm khi các vấn đề nghiêm trọng xảy ra, chẳng hạn như chân bị tụt xuống và cần đánh giá tình trạng này để có thể xem xét phẫu thuật. Đối với những người không cải thiện tình trạng này sau 6 tuần, phẫu thuật là một lựa chọn đáng xem xét. Phẫu thuật bao gồm việc loại bỏ chất thoát ra khỏi đĩa đệm và gây ảnh hưởng đến dây thần kinh. Nói chung đây là một thủ thuật rất an toàn và ít khi gặp phải các biến chứng xảy ra. Theo thống kê, chỉ có khoảng 5% đến 10% những người phẫu thuật sẽ có thể bị đau nặng hơn sau khi thực hiện thủ thuật.

Thông thường, phương pháp tiêm cột sống bằng thuốc steroid được tiêm vào vùng bị đau có thể được áp dụng. Phương pháp này có thể cân nhắc đối với những trường hợp không kiểm soát được cơn đau hoặc những người có các triệu chứng đau dai dẳng nhưng muốn tránh phẫu thuật. Tiêm có thể giúp giảm đau trong thời gian ngắn. Giống như các thủ thuật khác, tiêm thuốc cũng có những rủi ro dù khả năng xảy ra là thấp, và nó dường như không giúp giảm khả năng cần phẫu thuật trong tương lai.

Đau không đồng nghĩa với tác hại

Đối với hầu hết các bệnh nhân bị đau thần kinh tọa, bạn nên đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ đầy đủ. Bệnh nhân thường gặp phải tình trạng lo lắng hay sợ nói chung do tình trạng đau mà họ chưa bao giờ gặp phải. Tuy nhiên, tổn thương không có nghĩa là có hại, và các phương pháp điều trị sẽ hướng đến việc kiểm soát cơn đau và giữ cho cơ thể hoạt động ổn định trong khi cơ chế tự khắc phục sẽ là mấu chốt giải quyết vấn đề.

Với những trường hợp không cải thiện, chụp MRI trước khi chuyển sang phẫu thuật hoặc tiêm thuốc có thể là lựa chọn tốt cho bệnh nhân để tăng tốc độ hồi phục. Nhìn chung, bác sĩ sẽ trấn an và đảm bảo rằng những người không có mong muốn phẫu thuật có thể trì hoãn phẫu thuật đến sáu tháng mà không gặp rủi ro về các vấn đề lâu dài.

Thay đổi lối sống để hạn chế gặp phải tình trạng đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa là một tình trạng khó chịu, và nó có thể khiến các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Có nhiều cách để làm giảm các triệu chứng của đau thần kinh tọa. Trong hầu hết các trường hợp, cơn đau có thể giảm bớt và biến mất sau vài tuần. Nếu các triệu chứng không cải thiện, bác sĩ có thể giúp đưa ra các phương pháp điều trị cụ thể và phù hợp hơn.

Thay đổi lối sống chính là phương pháp tốt nhất để tránh gặp phải tình trạng này. Một số lưu ý để tránh gặp phải tình trạng đau thần kinh tọa như tập thể dục thường xuyên để duy trì sức mạnh ở các cơ vùng lưng, duy trì một tư thế ngồi tốt., tránh cúi xuống để nâng vật nặng mà thay vào đó thực hiện thao tác ngồi xổm xuống để lấy đồ, duy trì tư thế tốt khi đứng trong thời gian dài và sử dụng giày hỗ trợ. Một điều quan trọng không hề kém chính là duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh cũng như giải quyết các vấn đề béo phì và đái tháo đường - những yếu tố nguy cơ gây đau thần kinh tọa.

Tham khảo thêm thông tin tại: Đau lưng ở nơi làm việc: phòng ngừa đau và chấn thương

 

Theo Tổng hợp từ health.harvard.edu
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

Xem thêm