Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng vận mạch tuổi mãn kinh: Kiểm soát thế nào?

Sự thay đổi hormon liên quan đến mãn kinh gây ra một số triệu chứng như bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm, đau đầu chóng mặt và co thắt cơ các chi…

Hội chứng vận mạch tuổi mãn kinh: Kiểm soát thế nào?

Những điều nêu trên được gọi là các triệu chứng vận mạch tuổi mãn kinh hay hội chứng vasomotor.

Hội chứng vận mạch tuổi mãn kinh là gì?

Các bác sĩ không biết nguyên nhân gây ra các triệu chứng vận mạch một cách chính xác, mặc dù chúng là một trong những trường hợp xảy ra phổ biến nhất thời kì mãn kinh. Theo Harvard Health Publications, một phụ nữ mãn kinh có thể mắc các triệu chứng vasomotor trong vòng 5 - 7 năm. Tuy nhiên, ở một số phụ nữ, triệu chứng này có thể kéo dài đến 11 năm hoặc thậm chí cả đời.

Các triệu chứng thời kỳ mãn kinh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ và phần lớn phụ nữ bị các triệu chứng vận mạch. Khi họ trải qua thời kỳ mãn kinh, chẳng hạn như cơn bốc hỏa khiến họ có cảm giác nóng phừng phừng đột ngột vùng ngực, cổ và mặt. Hay một người phụ nữ có thể thức dậy giữa đêm và người ướt đẫm mồ hôi. Hội chứng rối loạn vận mạch có thể gây cảm giác lo lắng và tim đập nhanh…

Nguyên nhân của rối loạn vận mạch tuổi mãn kinh?

Các bác sĩ cho rằng không có nguyên nhân rõ rệt của các triệu chứng vận mạch trong giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên, họ tin rằng việc thiếu một số hormon có thể có tác động. Họ tin rằng việc thiếu hụt hormon làm cho vùng dưới đồi, hoặc một phần của bộ não chịu trách nhiệm về điều chỉnh nhiệt độ và nhạy cảm hơn với sự thay đổi nhiệt độ cơ thể của người phụ nữ.

Các nhà nghiên cứu không rõ tại sao một số phụ nữ lại mắc bệnh này, còn một số khác thì không, hoặc tại sao những cơn nóng giận lại có mức độ nghiêm trọng khác nhau.

Theo thời gian, triệu chứng này bắt đầu giảm đi và cuối cùng biến mất hoàn toàn. Chỉ có một vài phụ nữ gặp phải những cơn bốc hỏa trong suốt quãng đời còn lại.

Tập thể dục khi còn trẻ tránh nguy cơ vận mạch khi mãn kinh.

Tập thể dục khi còn trẻ tránh nguy cơ vận mạch khi mãn kinh.

Biến chứng của rối loạn vận mạch

Các triệu chứng rối loạn vận mạch tuổi mãn kinh có thể dẫn đến chứng mất ngủ kéo dài. Một số phụ nữ trải qua các triệu chứng rối loạn vận mạch mãn kinh có triệu chứng mất ngủ mãn tính, khó ngủ hoặc ngủ chập chờn. Phụ nữ có triệu chứng rối loạn vận mạch cũng có nguy cơ cao hơn với bệnh tim, loãng xương. Xơ vữa động mạch sớm sẽ làm cứng các động mạch có thể  tăng nguy cơ đau tim.

Các yếu tố nguy cơ

Mặc dù không phải tất cả phụ nữ mãn kinh đều có các triệu chứng vận mạch, nhưng đa phần phụ nữ phải chịu đựng nó. Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

Hút thuốc: Những phụ nữ hút thuốc có nguy cơ cao phải chịu đựng nhiều hơn những cơn bốc hỏa so với những phụ nữ không hút thuốc.

Béo phì: Những phụ nữ thừa cân thường có nguy cơ cao mắc và kéo dài cơn bốc hỏa tuổi mãn kinh.

Yếu tố sắc tộc: Phụ nữ Mỹ gốc Phi có tỷ lệ bốc hỏa cao hơn phụ nữ châu Âu. Tuy nhiên, phụ nữ Trung Quốc và châu Á có ít triệu chứng vận mạch hơn so với các đối tác châu Âu.

Theo một bài báo đăng trên tạp chí Menopause, những phụ nữ tiền sử mang thai có tăng huyết áp, chứng tiền sản giật, có nhiều khả năng gặp các triệu chứng vận mạch trong thời kỳ mãn kinh.

Điều trị như thế nào?

Các bác sĩ có thể kê toa bổ sung estrogen cho phụ nữ có các triệu chứng vận mạch liên quan đến mãn kinh. Tuy nhiên, việc dùng estrogen nhân tạo có liên quan đến các nguy cơ khác, bao gồm cả nguy cơ phát triển ung thư vú và ung thư nội mạc tử cung. Đôi khi rủi ro còn lớn hơn lợi ích nếu một người phụ nữ dùng estrogen trong suốt 10 năm sau kì kinh cuối cùng của mình.

Phụ nữ dùng estrogen trước 60 tuổi có thể đạt được kết quả tốt hơn và ít rủi ro hơn phụ nữ trên 60 tuổi. Nếu một phụ nữ chọn dùng phương pháp bổ sung hormon thì nên dùng liều thấp nhất và hiệu quả nhất trong thời gian ngắn nhất có thể.

Một số phụ nữ không muốn dùng estrogen hoặc không thể dung nạp nó, bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác như: paroxetine, venlafaxine hoặc fluoxetine (chống trầm cảm) hay gabapentin (thuốc chống động kinh), clonidin, (thuốc dùng trị tăng huyết áp). Tuy nhiên, những loại thuốc này không được cho là có hiệu quả như dùng liệu pháp estrogen.

Cách kiểm soát hội chứng vận mạch

Thay đổi lối sống là một trong những cách thức tốt nhất phụ nữ nên làm.

Tránh uống rượu và các yếu tố kích hoạt khác gây ra những cơn bốc hỏa có thể giúp làm giảm các triệu chứng mãn kinh.

Ngoài thuốc theo toa, có nhiều cách thay đổi lối sống mà phụ nữ có thể thực hiện để giảm các triệu chứng mãn kinh của mình như: Tránh các loại thực phẩm có thể gây ra những chứng bốc hỏa, đau đầu chẳng hạn như thực phẩm nhiều gia vị, rượu và những món ăn nóng cho cơ thể, bao gồm cả cà phê hoặc trà. Bỏ thuốc lá vì hút thuốc lá có liên quan đến hoạt động tiêu giảm estrogen, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của người mãn kinh.

Mặc quần áo mát mẻ, dễ chịu tạo cảm giác thư thái.

Mang theo chai nước mát giúp làm dịu cơ thể khi có triệu chứng bốc hỏa.

Tránh tập thể dục ngay trước khi đi ngủ có thể gây tăng nhiệt độ cơ thể dẫn đến khó ngủ. Tập thể dục bui sớm cho kết quả tốt hơn.

Tập thở theo nhịp chậm, sâu khi cảm thấy có triệu chứng vận mạch tuổi mãn kinh. Theo các chuyên gia, điều quan trọng là phụ nữ ở tuổi trung niên phải duy trì sức khỏe tốt từ sớm để ngăn ngừa các triệu chứng vận mạch.

Có rất nhiều phương pháp điều trị không cần đơn thuốc để làm giảm tác động của các triệu chứng vận mạch tuổi mãn kinh, như bổ sung hoặc ăn các thực phẩm giàu chất isoflavone sinh học. Những chất này có chứa các thành phần có cấu trúc tương tự như estrogens và được cho là có tác dụng thay thế estrogen cho cơ thể. Đậu nành và hàu sữa được đánh giá là thực phẩm giàu isoflavone.

Tuy nhiên, ngủ nhiều hơn và không lo lắng, tránh áp lực công việc, giảm stress có thể giúp phụ nữ có cuộc sống đầy đủ hơn, thú vị hơn sau khi mãn kinh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tác dụng phụ của mãn kinh lên đời sống tình dục

Mai Hương - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

Xem thêm