Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hiểu và chăm sóc não bộ của bạn

Bộ não là một trong những cơ quan quan trọng nhất của chúng ta, là cơ quan chịu trách nhiệm điều khiển tất cả các hoạt động của cơ thể. Không những thế, não bộ còn là nơi lưu trữ và xử lí thông tin, giúp chúng ta có thể thực hiện những hoạt động trí óc đơn giản nhất như làm phép tính cộng, trừ cho đến các hoạt động phức tạp như phân tích hay giải quyết vấn đề. Vậy, bộ não thay đổi như thế nào và làm thế nào để bạn có thể giữ cho não bộ của mình luôn khỏe mạnh?

Não bộ của bạn thay đổi như thế nào?

Não bộ không ngừng làm việc và thay đổi qua các năm. Dưới đây là những tóm tắt cơ bản nhất về sự thay đổi của não bộ chúng ta qua từng độ tuổi.

Từ lúc chào đời cho đến 10 tuổi

Đến năm năm tuổi, não bộ của chúng ta đã có kích cỡ bằng 90% não của người lớn và các tế bào đã phát triển hơn trong việc kết nối với nhau.

Giữa năm và mười tuổi, hiểu biết về ngôn ngữ và không gian phát triển vượt bậc.

10 đến 30 tuổi

Não bộ của chúng ta đạt đến độ trưởng thành năm 20 tuổi, khi mà các vùng phân tích, lên kế hoạch và kiểm soát xung động đã được hoàn chỉnh.

Hoạt động phân tích phức tạp và trí nhớ dài hạn, cùng với khả năng sáng tạo, có thể đạt đến đỉnh cao.

30 đến 40 tuổi

Dù có rất ít dấu hiệu nhận biết, nhưng đến độ tuổi này, kích cỡ não bắt đầu giảm dần do các neuron (tế bào não) bắt đầu teo lại. Quá trình này diễn ra dần dần theo thời gian với tốc độ chậm.

40 đến 50 tuổi

Dấu hiệu đầu tiên của việc teo não bắt đầu xuất hiện với việc trí nhớ ngắn hạn kém dần.

Mất nhiều thời gian hơn để phản ứng với các tác nhân phức tạp như một phép tính khó hay một ván bài.

50 đến 60 tuổi

Khả năng nhận thức, sử dụng ngôn ngữ và từ vựng vẫn tốt.

Không gặp nhiều khó khăn trong việc hiểu một vấn đề hay sáng tạo ra những cái mới. 

Nhiều người vẫn rất nhạy bén với các vấn đề về tài chính cá nhân và gia đình, nhưng từ sau tuổi 60 trở đi thì số lượng này giảm dần. 

Một lời khuyên nhỏ: bạn nên bắt đầu lập một tài khoản tiết kiệm ngay từ bây giờ cho tuổi già của mình. Chuẩn bị sớm không bao giờ là thừa cả. 

60 đến 70 tuổi

Hiểu biết, kinh nghiệm, khả năng phân tích, sáng tạo và giải quyết vấn đề có thể vẫn tốt.

Những thay đổi ở độ tuổi 50 sẽ kéo dài sang tuổi 60. Tốc độ xử lí thông tin có thể sẽ chậm hơn do một số vùng trong não bộ teo dần.

Trên 70 tuổi

Khả năng phân tích, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ và trí nhớ của nhiều người vẫn hoạt động một cách hiệu quả. 

Đối với một số người, các vấn đề về tố bẩm di truyền, lối sống và sức khỏe bắt đầu có tác động thực sự đến lối sống và sức khỏe của họ. Họ bắt đầu có triệu chứng của các bệnh về thần kinh như Alzheimer hay suy giảm trí nhớ (việc này hoàn toàn có thể xảy ra ở những lứa tuổi sớm hơn).

Dù bạn ở độ tuổi nào, bạn cũng nên tìm đến sự tư vấn của bác sĩ nếu bạn có bất cứ một thắc mắc gì, đặc biệt là khi bạn nhận thấy có những thay đổi bất thường. 

Tăng khả năng não bộ của bạn

Nghiên cứu chỉ ra rằng, các hoạt động thường ngày giữ cho cơ thể và trái tim khỏe mạnh cũng có thể có tác dụng cho não bộ của bạn. Dưới đây là một số các hoạt động mà bạn có thể thực hiện hằng ngày.

Vận động

Điều quan trọng không phải là hoạt động gì – bạn có thể đi bộ mỗi tối hay chơi với cháu của mình – miễn sao là bạn đảm bảo mình vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày. Vận động thường xuyên được cho là sẽ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về não.

Ăn lành mạnh

Hãy ăn theo một chế độ ăn khỏe mạnh, ít mỡ rắn, nhiều rau và hoa quả (như dâu tây, blueberries và súp lơ).

Hiểu huyết áp của mình

Huyết áp cao có thể gây ra các tác hại nghiêm trọng đến não bộ của bạn. Kiểm soát huyết áp của bạn có thể giúp làm giảm các nguy cơ cho não bộ.

Hạn chế đồ uống có cồn

Rượu có tác động khác nhau lên từng lứa tuổi. Những người có tuổi có thể bị say khi uống cùng lượng rượu mà họ uống được thời còn trẻ. Điều này dễ khiến cho họ cảm thấy bối rối hay gặp tai nạn.

Ngủ đủ giấc

Thiếu ngủ, hay chất lượng giấc ngủ kém, không những gây ra các hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến trí nhớ và khả năng suy nghĩ. Hãy đảm bảo bạn ngủ đủ 7 đến 8 giờ mỗi tối để có một ngày làm việc hiệu quả.

Phát hiện một tài năng mới

Khi bạn học  những thứ mới, bạn đang kích thích não bộ của mình. Hãy thử đi khiêu vũ, học nói tiếng Pháp hay làm một thứ gì đó hoàn toàn mới. Thách thức não bộ của mình một cách thường xuyên là một việc vừa có ích lại vừa thú vị.

Gọi điện thoại

Nguồn: Brain Health
Nói chuyện thường xuyên với gia đình và bạn bè bạn. Mời họ đi ăn một bữa ăn, hay đi leo núi cùng nhau, hoặc chỉ đơn giản là gặp mặt nhau. Khoa học chứng minh thường xuyên tham gia vào các hoạt động xã hội sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tâm thần, cải thiện khẳ năng ghi nhớ và giúp bạn khỏe mạnh hơn.
Bình luận
Tin mới
  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

Xem thêm