Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hiểu đúng về ĐẠI DỊCH !

Sự lây lan tại thời điểm hiện tại của COVID-19 trên toàn cầu khiến nhiều người quan tâm đặc biệt về căn bệnh mới này. Một trong số đó là câu hỏi: vậy ĐẠI DỊCH chính xác là gì?

Sự lây lan của chủng virus corona mới có tên SARS-CoV-2 được chính thức khẳng định là ĐẠI DỊCH bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào ngày 11 tháng 3 năm 2020, khi mà căn bệnh này đã lây lan ra toàn cầu.

ĐẠI DỊCH là gì?

Theo định nghĩa của WHO, ĐẠI DỊCH được xác định khi đã lan sang ít nhất ba quốc gia không trong cùng một khu vực theo phân bố khu vực của WHO.

Khi một căn bệnh mới xuất hiện được cảnh báo, hầu hết chúng ta đều thiếu hoặc không có miễn dịch tự nhiên để chống lại nó. Điều này có thể gây ra sự lây lan đột ngột, đôi khi là nhanh chóng giữa người với người, trên khắp cộng đồng và có thể trên toàn thế giới. Cùng với đó, không có miễn dịch tự nhiên để chống lại bệnh tật đồng nghĩa với nhiều người có thể bị bệnh khi dịch bệnh lây lan.

WHO là cơ quan chịu trách nhiệm công bố sự xuất hiện của một đại dịch mới, dựa trên mức độ lây lan của bệnh được đánh phù hợp với 6 giai đoạn sau:

# Giai đoạn 1. Virus lưu hành trong quần thể động vật và không có ghi nhận về việc virus có thể truyền từ động vật sang người. Đây không được coi là một mối đe dọa và có rất ít nguy cơ để xảy ra đại dịch.

# Giai đoạn 2. Một loại virus mới, lưu hành trên động vật trong một quần thể động vật đã được ghi nhận là truyền từ động vật sang người. Loại virus mới này được coi là mối đe dọa và báo hiệu nguy cơ tiềm ẩn của đại dịch.

# Giai đoạn 3. Virus trên động vật đã gây bệnh trong một nhóm nhỏ con người thông qua đường lây truyền từ động vật truyền sang người. Tuy nhiên, khả năng lây truyền từ người sang người quá thấp để gây ra sự bùng phát trong cộng đồng. Điều này có nghĩa là virus gây nguy hiểm cho con người nhưng không có khả năng gây ra đại dịch.

# Giai đoạn 4. Đã có sự lây truyền virus từ người sang người với số lượng đáng kể, dẫn đến sự bùng phát của cộng đồng. Kiểu lây truyền giữa người và người báo hiệu nguy cơ cao về một đại dịch đang phát triển.

# Giai đoạn 5. Đã có sự lây truyền của virus mới tại ít nhất hai quốc gia trong châu lục theo phân bố khu vực của WHO. Mặc dù chỉ có hai quốc gia bị ảnh hưởng bởi loại virus mới vào thời điểm này, tuy nhiên nguy cơ về một đại dịch toàn cầu là không thể tránh khỏi.

# Giai đoạn 6. Đã có sự lây truyền virus mới tại ít nhất một quốc gia khác trong nhiều hơn một châu lục theo phân bố khu vực của WHO. Đây được gọi là giai đoạn ĐẠI DỊCH và báo hiệu rằng một ĐẠI DỊCH TOÀN CẦU hiện đang xảy ra.

Như bạn có thể thấy ở trên, đại dịch không nhất thiết phải được xác định bởi tốc độ phát triển cũng như lây nhiễm của chúng mà là do sự lây lan của bệnh. Tuy nhiên, hiểu được tốc độ phát triển của đại dịch vẫn có thể giúp các chức năng chuẩn bị sẵn sàng cho một sự bùng phát. Nhiều dịch bệnh bùng phát theo mô hình cấp số nhân. Điều này có nghĩa là chúng lây lan với tốc độ chóng mặt, và trong một khoảng thời gian cụ thể chỉ tính bằng ngày, tuần hoặc tháng.

Hãy lấy ví dụ về việc lái xe và nhấn bàn đạp ga. Ban đầu, bạn nhấn ga và bắt đầu di chuyển từ vị trí đứng im. Bạn càng nhất ga mạnh, bạn càng đi nhanh hơn - đó là sự tăng trưởng theo cấp số nhân. Nhiều dịch bệnh như đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 dường như theo mô hình phát triển này.

Đối với một số bệnh cũng lây lan theo cấp số nhân nhưng với tốc độ chậm hơn, bạn có thể tưởng tượng nó giống như một chiếc xe duy trì tốc độ về phía trước - nó không tăng tốc độ trên quãng đường mà nó di chuyển.

Một ví dụ cụ thể về sự phát triển của đại dịch, là sự phát triển của dịch Ebola năm 2014. Theo một nghiên cứu cho thấy dịch Ebola năm 2014 dường như phát triển bệnh chậm hơn nhiều ở cấp địa phương ở một số quốc gia, mặc dù ở các nước khác cho thấy sự lan nhanh hơn hoặc theo cấp số nhân. Điều này giúp cho các cơ quan Y tế công cộng biết bệnh lây lan nhanh như thế nào, và có thể giúp họ xác định được những bước tiếp theo mà chúng ta cần hành động để làm chậm sự lây lan của nó.

Nhìn chung, ĐẠI DỊCH là thuật ngữ được sử dụng để xác định sự lây lan của bệnh. Đại dịch được xác định khi đã lan sang ít nhất ba quốc gia không trong cùng một châu lục theo phân bố khu vực của WHO.

Khi một căn bệnh mới xuất hiện, nó có khả năng trở thành đại dịch hay không phụ thuộc vào khả năng lây lan trên toàn thế giới. Đã có nhiều đại dịch bùng phát trong lịch sử gần đây, bao gồm đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, đại dịch SARS năm 2003 và hiện tại là đại dịch COVID-19.

Điều quan trọng nhất mà tất cả chúng ta có thể làm để chuẩn bị trước một đại dịch có thể xảy ra là tất cả chúng ta đều phải hành động và tuân theo từng bước thích hợp để có thể làm chậm và ngăn chặn sự lây lan của nó.

Tham khảo thêm thông tin tại: 8 điều bạn cần biết về đại dịch cúm

 

Bình luận
Tin mới
  • 06/04/2025

    Chế độ ăn uống giúp cải thiện tình trạng không dung nạp lactose

    Không dung nạp lactose ảnh hưởng nhiều đến khả năng tiêu hoá và hấp thụ dinh dưỡng. Do đó việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp cải thiện triệu chứng khó chịu.

  • 06/04/2025

    Phân biệt bệnh đái tháo đường và đái tháo nhạt

    Bệnh đái tháo đường và đái tháo nhạt có chung chữ “đái tháo ” trong tên gọi và một số triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên, hai căn bệnh này hoàn toàn không liên quan đến nhau. Chúng gây ra các tác hại khác nhau đối với sức khỏe con người và phương pháp điều trị cũng khác nhau. Cùng tìm hiểu sự khác biệt của 2 bệnh lý này qua bài viết sau!

  • 05/04/2025

    10 lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho bệnh sởi

    Người mắc bệnh sởi cần một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch và nhanh chóng phục hồi.

  • 05/04/2025

    Đi tiểu thường xuyên vào ban đêm có phải là dấu hiệu của bệnh tiểu đường không?

    Nếu bạn thường xuyên thức dậy vào ban đêm để đi tiểu, bạn có thể tự hỏi liệu có vấn đề gì không. Hầu hết người trưởng thành không cần đi vệ sinh nhiều hơn một lần trong 6-8 giờ ngủ. Nếu bạn đi tiểu nhiều lần trong đêm, có thể bạn đã mắc chứng tiểu đêm hoặc cũng có thể là dấu hiệu báo hiệu một vấn đề như bệnh tiểu đường.

  • 04/04/2025

    Ăn sáng bằng trái cây để giảm cân, lợi hại thế nào?

    Bữa sáng bằng trái cây được nhiều người lựa chọn khi muốn giảm cân vì giàu vitamin, chất xơ và ít calo. Tuy nhiên, chỉ ăn trái cây vào buổi sáng có thực sự tốt cho sức khỏe và hỗ trợ giảm cân hiệu quả?

  • 04/04/2025

    Làm thế nào để cải thiện lưu thông máu của bạn?

    Khi chân tay không nhận đủ máu, tay hoặc chân của bạn có thể cảm thấy lạnh hoặc tê. Nếu bạn có làn da sáng, chân của bạn có thể chuyển sang màu xanh. Lưu thông máu kém cũng có thể làm khô da, khiến móng tay giòn và khiến tóc rụng, đặc biệt là ở chân và bàn chân. Một số nam giới có thể gặp khó khăn trong việc cương cứng hoặc duy trì sự cương cứng. Và nếu bạn bị tiểu đường, vết trầy xước, vết loét hoặc vết thương của bạn có xu hướng lành chậm hơn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn một số mẹo để cải thiện lưu thông máu.

  • 03/04/2025

    Ăn gì cho đẹp da, khắc phục da sần sùi do vảy nến?

    Người bị vảy nến nên bổ sung các loại thực phẩm chống viêm, giàu vitamin đồng thời hạn chế những thực phẩm có khả năng khiến bệnh phát triển, góp phần kiểm soát tốt bệnh và giúp làn da đẹp mịn màng hơn.

  • 03/04/2025

    Cùng bé vươn cao, chạm đỉnh dễ dàng - Mừng sinh nhật VIAM Clinic 7 tuổi

    Bạn có bao giờ lo lắng khi thấy con chậm lớn, thấp còi hơn bạn bè cùng trang lứa? Hay những bữa ăn đầy ắp yêu thương lại trở thành "cuộc chiến" với bé biếng ăn, gầy gò? Đừng lo, bởi suốt 7 năm qua, Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM đã đồng hành cùng hàng nghìn gia đình, giúp các bé không chỉ tăng chiều cao mà còn khỏe mạnh, tự tin trong cuộc sống.

Xem thêm