Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Glycomark – xét nghiệm mới trong theo dõi kiểm soát đường huyết

Glycomark là một xét nghiệm định lượng phân tử 1,5-anhydroglucitol (gọi tắt là 1,5 AG) trong máu, được phát hiện vào năm 1880 và sau đó được một công ty Nhật Bản phát triển trở thành một loại xét nghiệm.

1,5-AG là một loại đường tự nhiên tìm thấy trong hầu hết các thực phẩm. Cơ thể không tự sản xuất 1,5-AG, vì vậy mà nó hầu như không thay đổi. Ở người bình thường, 1,5-AG và glucose đi tới thận, hầu hết được tái hấp thu hoàn toàn khi dưới ngưỡng 180 mg/dL. Do đó chúng trở lại vào trong máu và không xuất hiện trong nước tiểu.

Cơ thể duy trì gần như ổn định 1,5-AG, bởi vì khi có một lượng 1,5-AG ăn vào thì có một lượng gần như tương đương được bài tiết qua nước tiểu. Glucose và 1,5-AG cạnh tranh nhau để được tái hấp thu. Điều này đồng nghĩa với khi glucose máu tăng thì 1,5-AG máu giảm và khi 1,5-AG tăng thì glucose máu giảm.

Đo 1,5-AG trong máu được sử dụng ở những bệnh nhân đái tháo đường, có tiền sử glucose máu cao, để xác định sự biến đổi glucose máu ngay cả khi các xét nghiệm HbA1C và glucose máu bình thường.

Các nhà khoa học nhận thấy rằng, ở những người tiểu đường nồng độ 1,5-AG giảm trong máu và thậm chí giảm hơn khi nồng độ đường máu ở những người này đang ở mức cao.

Cuối những năm 1970, HbA1C được giới thiệu là một xét nghiệm giúp theo dõi kiểm soát đường huyết ở những bệnh nhân đái tháo đường, và nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán và kiểm soát đường huyết. HbA1C cho phép ta biết được nồng độ đường máu trung bình 3 tháng trước đó của ta là bao nhiêu? Như chúng ta đã biết, giá trị trung bình có thể không phản ánh đúng, bị đánh lạc hướng bởi giá trị cao và giá trị thấp, cho ra kết quả trung bình ở mức giữa.

1,5-AG lần đầu tiên được chú ý tới tại Mỹ, sau khi một nghiên cứu được công bố trên tạp trí Diabetes Care 2006, đã chỉ ra tính ứng dụng của 1,5-AG trên một người có độ biến động đường máu lớn trong 2 tuần trước đó. Và xét nghiệm này được sử dụng rộng rãi ở Châu Á, và trở thành một chỉ số quan trọng trong kiểm soát đường máu.

Khác với % HbA1C, Glycomark có giá trị càng cao càng tốt. Mục tiêu Glycomark cần đạt ở người đái tháo đường là > 10 µg/mL. Các chuyên gia chỉ ra thêm rằng:

  • Với Glycomark = 10 µg/mL tương đương với lượng đường máu sau bữa ăn trung bình hàng ngày trong 1-2 tuần khoảng 185 mg/dL.
  • Với Glycomark = 12 µg/mL tương đương với lượng đường máu sau bữa ăn trung bình hàng ngày trong 1-2 tuần khoảng 180 mg/dL.
  • Và ở mức thấp Glycomark < 2 µg/mL có nghĩa là lượng đường máu trung bình hàng ngày đã vượt trên 290 mg/dL. Vì vậy, Glycomark giảm đồng nghĩa với glucose máu tăng.

Tại sao bạn cần quan tâm tới Glycomark?

Glycomark thực sự hữu ích trong việc đánh giá hiệu quả điều trị, xem cơ thể có đáp ứng với thuốc hay không, bởi nó cho thấy sự thay đổi trong khoảng 2 tuần khi thuốc bắt đầu được sử dụng. Nó cũng là công cụ cần thiết giúp bác sỹ phân loại bệnh nhân của mình, bởi ngay cả khi HbA1C trong tầm kiểm soát thì một số bệnh nhân có nhiều đỉnh cao và đỉnh thấp cũng không phải là tốt.

Đối với những người tiểu đường type 1 phụ thuộc insulin, không có sự giảm đường huyết bất thường nào, thì giá trị Glycomark không lớn. Tuy nhiên, nó vẫn có thể ứng dụng vào việc đánh giá lượng đường huyết sau ăn khi sử dụng một loại thuốc mới.

Và hiện nay, có một số nghiên cứu sử dụng giá trị kết hợp giữa Glycomark và HbA1c để dự báo bệnh đái tháo đường ở những người có nguy cơ.

Một số lưu ý cần nhớ về xét nghiệm Glycomark

  • Với những bệnh nhân suy thận, kết quả xét nghiệm không phản ánh chính xác
  • Giá trị bình thường thay đổi giữa các dân tộc khác nhau, ví dụ như người Châu Á, thói quen dùng đậu nành ảnh hưởng tới phép đo
  • Khoảng giá trị bình thường ở các phòng xét nghiệm khác nhau là khác nhau

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Xét nghiệm HbA1c cho bệnh nhân tiểu đường

 

Lê Văn Công - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline, Dovemed)
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm