Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Glycomark – xét nghiệm mới trong theo dõi kiểm soát đường huyết

Glycomark là một xét nghiệm định lượng phân tử 1,5-anhydroglucitol (gọi tắt là 1,5 AG) trong máu, được phát hiện vào năm 1880 và sau đó được một công ty Nhật Bản phát triển trở thành một loại xét nghiệm.

1,5-AG là một loại đường tự nhiên tìm thấy trong hầu hết các thực phẩm. Cơ thể không tự sản xuất 1,5-AG, vì vậy mà nó hầu như không thay đổi. Ở người bình thường, 1,5-AG và glucose đi tới thận, hầu hết được tái hấp thu hoàn toàn khi dưới ngưỡng 180 mg/dL. Do đó chúng trở lại vào trong máu và không xuất hiện trong nước tiểu.

Cơ thể duy trì gần như ổn định 1,5-AG, bởi vì khi có một lượng 1,5-AG ăn vào thì có một lượng gần như tương đương được bài tiết qua nước tiểu. Glucose và 1,5-AG cạnh tranh nhau để được tái hấp thu. Điều này đồng nghĩa với khi glucose máu tăng thì 1,5-AG máu giảm và khi 1,5-AG tăng thì glucose máu giảm.

Đo 1,5-AG trong máu được sử dụng ở những bệnh nhân đái tháo đường, có tiền sử glucose máu cao, để xác định sự biến đổi glucose máu ngay cả khi các xét nghiệm HbA1C và glucose máu bình thường.

Các nhà khoa học nhận thấy rằng, ở những người tiểu đường nồng độ 1,5-AG giảm trong máu và thậm chí giảm hơn khi nồng độ đường máu ở những người này đang ở mức cao.

Cuối những năm 1970, HbA1C được giới thiệu là một xét nghiệm giúp theo dõi kiểm soát đường huyết ở những bệnh nhân đái tháo đường, và nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán và kiểm soát đường huyết. HbA1C cho phép ta biết được nồng độ đường máu trung bình 3 tháng trước đó của ta là bao nhiêu? Như chúng ta đã biết, giá trị trung bình có thể không phản ánh đúng, bị đánh lạc hướng bởi giá trị cao và giá trị thấp, cho ra kết quả trung bình ở mức giữa.

1,5-AG lần đầu tiên được chú ý tới tại Mỹ, sau khi một nghiên cứu được công bố trên tạp trí Diabetes Care 2006, đã chỉ ra tính ứng dụng của 1,5-AG trên một người có độ biến động đường máu lớn trong 2 tuần trước đó. Và xét nghiệm này được sử dụng rộng rãi ở Châu Á, và trở thành một chỉ số quan trọng trong kiểm soát đường máu.

Khác với % HbA1C, Glycomark có giá trị càng cao càng tốt. Mục tiêu Glycomark cần đạt ở người đái tháo đường là > 10 µg/mL. Các chuyên gia chỉ ra thêm rằng:

  • Với Glycomark = 10 µg/mL tương đương với lượng đường máu sau bữa ăn trung bình hàng ngày trong 1-2 tuần khoảng 185 mg/dL.
  • Với Glycomark = 12 µg/mL tương đương với lượng đường máu sau bữa ăn trung bình hàng ngày trong 1-2 tuần khoảng 180 mg/dL.
  • Và ở mức thấp Glycomark < 2 µg/mL có nghĩa là lượng đường máu trung bình hàng ngày đã vượt trên 290 mg/dL. Vì vậy, Glycomark giảm đồng nghĩa với glucose máu tăng.

Tại sao bạn cần quan tâm tới Glycomark?

Glycomark thực sự hữu ích trong việc đánh giá hiệu quả điều trị, xem cơ thể có đáp ứng với thuốc hay không, bởi nó cho thấy sự thay đổi trong khoảng 2 tuần khi thuốc bắt đầu được sử dụng. Nó cũng là công cụ cần thiết giúp bác sỹ phân loại bệnh nhân của mình, bởi ngay cả khi HbA1C trong tầm kiểm soát thì một số bệnh nhân có nhiều đỉnh cao và đỉnh thấp cũng không phải là tốt.

Đối với những người tiểu đường type 1 phụ thuộc insulin, không có sự giảm đường huyết bất thường nào, thì giá trị Glycomark không lớn. Tuy nhiên, nó vẫn có thể ứng dụng vào việc đánh giá lượng đường huyết sau ăn khi sử dụng một loại thuốc mới.

Và hiện nay, có một số nghiên cứu sử dụng giá trị kết hợp giữa Glycomark và HbA1c để dự báo bệnh đái tháo đường ở những người có nguy cơ.

Một số lưu ý cần nhớ về xét nghiệm Glycomark

  • Với những bệnh nhân suy thận, kết quả xét nghiệm không phản ánh chính xác
  • Giá trị bình thường thay đổi giữa các dân tộc khác nhau, ví dụ như người Châu Á, thói quen dùng đậu nành ảnh hưởng tới phép đo
  • Khoảng giá trị bình thường ở các phòng xét nghiệm khác nhau là khác nhau

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Xét nghiệm HbA1c cho bệnh nhân tiểu đường

 

Lê Văn Công - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline, Dovemed)
Bình luận
Tin mới
  • 20/05/2025

    Cải thiện thói quen ăn sáng để khởi đầu ngày mới tốt hơn

    Bữa sáng là bữa ăn giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể bắt đầu ngày mới. Khắc phục những sai lầm phổ biến sau giúp bạn duy trì thói quen ăn sáng khoa học và lành mạnh.

  • 20/05/2025

    6 mẹo chữa nghẹt mũi tại nhà hiệu quả nhất

    Nghẹt mũi là một dấu hiệu khó chịu, rất thường gặp khi chúng ta bị cảm cúm, nhiễm lạnh. Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh cảm lạnh thông thường, nhưng có rất nhiều mẹo tại nhà có thể làm giảm tình trạng nghẹt mũi do chứng cảm lạnh gây nên. Bài viết này sẽ phân tích các biện pháp khắc phục tình trạng nghẹt mũi tại nhà tốt nhất cùng với những điều cần tránh.

  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

Xem thêm