Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đột quỵ do nhiệt: Triệu chứng và điều trị

Đột quỵ do nhiệt thường xảy ra do sự tiến triển của một số bệnh nhẹ hơn như chuột rút do nhiệt, ngất do nhiệt và kiệt sức do nhiệt. Nhưng nó có thể tấn công ngay cả khi bạn không có dấu hiệu tổn thương do nhiệt trước đó.

Đột quỵ do nhiệt là kết quả của việc tiếp xúc kéo dài với nhiệt độ cao, thường kết hợp với mất nước dẫn đến hệ thống kiểm soát nhiệt độ của cơ thể bị hỏng. Dạng nhẹ hay gặp hơn là say nắng, nhiệt độ cơ thể lớn hơn 40 độ C, với các biến chứng thần kinh liên quan xảy ra sau khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Các triệu chứng phổ biến khác bao gồm buồn nôn, co giật, lú lẫn, mất phương hướng và đôi khi mất ý thức hoặc hôn mê.

Các triệu chứng của đột quỵ do nhiệt là gì?

  • Triệu chứng say nắng, có thể ngất xỉu
  • Đau đầu nhói
  • Chóng mặt và choáng váng
  • Thiếu mồ hôi dù trời nóng
  • Da đỏ, nóng và khô
  • Yếu cơ hoặc chuột rút
  • Buồn nôn và ói mửa
  • Nhịp tim nhanh, có thể mạnh hoặc yếu
  • Thở nhanh và nông
  • Thay đổi hành vi như nhầm lẫn, mất phương hướng hoặc choáng váng
  • Co giật
  • Bất tỉnh

Các yếu tố nguy cơ gây ra đột quỵ do nhiệt là gì?

Người cao tuổi, sống trong các căn hộ hoặc nhà không có điều hòa hoặc luồng không khí tốt. Những người uống đủ nước, mắc các bệnh mãn tính hoặc uống quá nhiều rượu.

Đột quỵ do nhiệt có liên quan chặt chẽ đến chỉ số nhiệt, kết hợp ảnh hưởng của độ ẩm tương đối và nhiệt độ không khí. Độ ẩm tương đối từ 60% trở lên sẽ cản trở sự thoát hơi nước của mồ hôi, cản trở khả năng tự làm mát của cơ thể.

Nguy cơ mắc bệnh liên quan đến nhiệt tăng lên.Trong các đợt nắng nóng phải chú ý đến chỉ số nhiệt được báo cáo và cũng cần nhớ rằng việc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời lâu có thể làm tăng chỉ số nhiệt được báo cáo lên 15 độ.

Nếu sống ở khu vực chật hẹp, ít thông gió, dễ bị say nắng trong đợt nắng nóng kéo dài. Cũng cần chú ý "hiệu ứng đảo nhiệt", nhựa đường và bê tông lưu trữ nhiệt vào ban ngày và chỉ giải phóng dần dần vào ban đêm, dẫn đến nhiệt độ ban đêm cao hơn.

Các yếu tố nguy cơ khác liên quan đến bệnh liên quan đến nhiệt bao gồm:

  • Tuổi. Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 4 tuổi cũng như người lớn trên 65 tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương vì họ kém thích nghi với nhiệt độ.
  • Tình trạng sức khỏe. Bệnh tim, phổi hoặc thận, béo phì hoặc thiếu cân, huyết áp cao, tiểu đường, bệnh tâm thần, hồng cầu hình liềm, nghiện rượu, cháy nắng và bất kỳ tình trạng sốt nào sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến nhiệt. 
  • Thuốc. Bao gồm thuốc kháng histamine, thuốc giảm cân, thuốc lợi tiểu, thuốc an thần, thuốc an thần, thuốc kích thích, thuốc chống động kinh (thuốc chống co giật), thuốc điều trị bệnh tim và huyết áp như thuốc chẹn beta và thuốc co mạch, cũng như thuốc điều trị các bệnh tâm thần như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống loạn thần. Các loại thuốc bất hợp pháp như cocaine và methamphetamine cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ đột quỵ do nhiệt.

Làm thế nào có thể ngăn ngừa đột quỵ nhiệt?

Khi chỉ số nhiệt cao, tốt nhất bạn nên ở trong môi trường có máy lạnh. Nếu phải ra ngoài trời, bạn có thể ngăn ngừa say nắng bằng cách thực hiện các bước sau:

  • Mặc quần áo nhẹ, sáng màu, rộng rãi và đội mũ rộng vành.
  • Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) từ 30 trở lên.
  • Uống thêm chất lỏng. Để ngăn ngừa tình trạng mất nước, thông thường nên uống ít nhất 8 ly nước, nước ép trái cây hoặc nước rau củ mỗi ngày. Bởi vì bệnh liên quan đến nhiệt cũng có thể là kết quả của sự suy giảm muối, nên nên thay thế đồ uống thể thao giàu chất điện giải bằng nước trong thời gian nhiệt độ và độ ẩm quá cao.
  • Thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung khi tập thể dục hoặc làm việc ngoài trời. Khuyến nghị chung là nên uống 500- 700 ml nước hai giờ trước khi tập thể dục và cân nhắc bổ sung thêm 240 ml nước hoặc đồ uống thể thao ngay trước khi tập thể dục. Trong khi tập thể dục, bạn nên uống thêm 200 ml nước sau mỗi 20 phút, ngay cả khi bạn không cảm thấy khát.
Tham khảo thêm tại bài viết: Hiểu rõ hơn về say nắng, say nóng
  • Lên lịch lại hoặc hủy bỏ hoạt động ngoài trời. Nếu có thể, hãy chuyển thời gian ở ngoài trời sang thời điểm mát mẻ nhất trong ngày, vào sáng sớm hoặc sau khi mặt trời lặn.

Các chiến lược khác để ngăn ngừa say nắng bao gồm:

  • Theo dõi màu sắc của nước tiểu của bạn. Nước tiểu sẫm màu hơn là dấu hiệu mất nước. Hãy chắc chắn uống đủ chất lỏng để duy trì nước tiểu có màu sáng.
  • Đo cân nặng của bạn trước và sau khi hoạt động thể chất. Theo dõi lượng nước đã mất có thể giúp bạn xác định lượng chất lỏng bạn cần uống.
  • Tránh các chất lỏng có chứa caffeine hoặc rượu vì cả hai chất này có thể khiến bạn mất nhiều chất lỏng hơn và làm trầm trọng thêm bệnh liên quan đến nhiệt. Ngoài ra, không nên uống viên muối trừ khi bác sĩ bảo bạn làm như vậy. Cách dễ dàng và an toàn nhất để thay thế muối và các chất điện giải khác trong đợt nắng nóng là uống đồ uống thể thao hoặc nước ép trái cây.
  • Kiểm tra với bác sĩ trước khi tăng lượng chất lỏng uống vào nếu bạn bị động kinh hoặc bệnh tim, thận hoặc gan, đang ăn kiêng hạn chế chất lỏng hoặc có vấn đề về giữ nước.
  • Nếu bạn sống trong một căn hộ hoặc ngôi nhà không có quạt hoặc máy điều hòa, hãy cố gắng dành ít nhất 2 giờ mỗi ngày tốt nhất là vào thời điểm nóng nhất trong ngày trong môi trường có máy điều hòa. Ở nhà, hãy kéo rèm, mành hoặc mành che vào thời điểm nóng nhất trong ngày và mở cửa sổ vào ban đêm ở hai bên tòa nhà để tạo sự thông gió chéo.

Triển vọng phục hồi đột quỵ do nhiệt là gì?

Sau khi hồi phục sau cơn say nắng, bạn có thể sẽ nhạy cảm hơn với nhiệt độ cao trong tuần tiếp theo. Vì vậy, tốt nhất bạn nên tránh thời tiết nóng và tập thể dục nặng cho đến khi bác sĩ cho bạn biết rằng bạn có thể tiếp tục các hoạt động bình thường một cách an toàn.

Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

Xem thêm