Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các bài tập cho thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Đối với người bệnh bị thoát vị đĩa đệm, có một vài lựa chọn các bài tập đơn giản, căng cơ để làm giảm triệu chứng đau. Các bài tập này tập trung vào động tác ưỡn vùng thắt lưng (ở vùng eo), vì vị trí đó có tác dụng hữu ích nhất đối với người bệnh bị thoát vị đĩa đệm.

Động tác ưỡn nhẹ nhàng (ví dụ, không cong quá mức ra sau như các vận động viên uốn dẻo) có tác dụng làm giảm áp lực lên đĩa đệm và đẩy nhân nhày ra phía trước (hình 1 và hình 2).
 
Hình 1: Mô phỏng sự dịch chuyển của nhân nhày trong động tác cúi và ưỡn (1A và 1B mô phỏng nhân nhày dịch chuyển ra phía sau trong động tác cúi; 2: mô phỏng nhân nhày dịch chuyển ra phía trước trong động tác ưỡn và giãn căng)
Hình 2: Mối liên quan giữa thoát vị đĩa đệm và động tác cúi/ưỡn

Đồng thời ở động tác này làm cho lực dồn nhiều hơn vào diện khớp cột sống (là một phần của đốt sống, giúp cho cột sống vận động tốt hơn). Khi diện khớp cột sống chịu tải nhiều hơn trong động tác ưỡn, điều đó giúp giảm tải lên đĩa đệm và qua đó người bệnh cảm thấy ít đau hơn từ thoát vị đĩa đệm (như vậy, bài tập này không dùng cho những trường hợp bị viêm khớp cột sống, đọc thêm bài “Viêm khớp cột sống”).

Lưu ý (đọc kỹ phần này trước khi tập):

Các bài tập này là hướng dẫn chung cho trường hợp thoát vị đĩa đệm, không phải người bệnh nào cũng bị thoát vị đĩa đệm (có thể bị trượt đốt sống, hẹp ống sống …) hoặc bị phối hợp với các bệnh lý cột sống khác, vì vậy KHÔNG nên tập khi chưa có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

Khi tập không nên tập quá sức, quá nhiều, điều đó có thể làm tổn thương thêm  cấu trúc cột sống. Điều quan trọng là khi tập bạn không làm đau thêm, yếu, tê chân …, nếu có các triệu chứng này cần phải dừng ngay bài tập.

Bài 1: Nằm sấp chống khuỷu và ấn đẩy người.

Mục đích:

Bài tập giãn cột sống bằng cách nằm sấp chống khuỷu đẩy người lên giúp giảm đau và giảm áp lực lên thần kinh do nguyên nhân phình/lồi đĩa đệm hoặc thoát vị đĩa đệm.

Khi chúng ta có triệu chứng đau, tê hoặc thắt chặt lan xuống chân thì đó được gọi là đau thần kinh tọa (đọc thêm các bài về “đau thần kinh tọa“), thì bài tập giãn cột sống này có tác dụng giảm triệu chứng đau chân.

Mô tả bài tập

Bài tập gồm hai phần

Phần đầu là nằm sấp chống khuỷu

• Bắt đầu bài tập với tư thế nằm sấp, từ từ đẩy người lên ở tư thế chống khuỷu

• Đầu tiên giữ ở tư thế này trong 30 giây, sau đó các lần sau nên giữ từ 3 đến 5 phút

• Bài tập này có thể thực hiện trong 2 giờ/lần

Phần hai là ấn đẩy người

• Khi chúng ta có thể giữ ở tư thế chống khuỷu trong 5 phút mà không đau, có thể tiếp tục với bài tập tăng cường bằng cách đẩy hẳn người cao lên với hai bàn tay chống dưới sàn nhà.

• Từ từ hạ người xuống

• Lặp lại 10 lần

• Hai bài tập này thực hiện 2 giờ/lần

Lưu ý

Bài tập này được thực hiện khi tình trạng cột sống của bạn cho phép, điều này cần được các bác sĩ chuyên khoa cột sống quyết định.

Bài 2: Ưỡn vùng lưng cao.

Mục đích:

Bài tập ưỡn vùng lưng cao có tác dụng làm tăng cường và vững các khối cơ vùng thắt lưng.

Bài tập được khuyên dùng cho một số bệnh lý sau:

Thoát vị đĩa đệm

Đau dây thần kinh tọa (do nguyên nhân thoát vị đĩa đệm)

Mô tả bài tập

Bắt đầu với tư thế nằm sấp với một gối độn nhỏ hoặc khăn tắm cuộn lại để ở vùng khớp háng. Hai tay để dọc theo thân mình

Từ từ nâng phần trên của cơ thể khỏi mặt sàn nhà giữ ở tư thế này bằng cách gồng khối cơ thắt lưng

Giữ ở tư thế này trong 3 giây rồi từ từ hạ người xuống

Lặp lại 10 lần

Lưu ý

Bài tập này được thực hiện khi tình trạng cột sống của bạn cho phép, điều này cần được các bác sĩ chuyên khoa cột sống quyết định.

Bài 3: Duỗi tay và chân bên đối diện.

Mục đích:

Bài tập duỗi tay và chân bên đối diện có tác dụng làm tăng cường và vững các khối cơ vùng thắt lưng, khối cơ mặt sau đùi và cơ mông.

Bài tập được khuyên dùng cho một số bệnh lý sau:

Thoát vị đĩa đệm

Đau dây thần kinh tọa (do nguyên nhân thoát vị đĩa đệm)

Mô tả bài tập

Bắt đầu với tư thế nằm sấp với một gối độn nhỏ hoặc khăn tắm gấp lại để ở vùng giữa của cơ thể.

Duỗi thẳng hai tay ra trước

Gồng khối cơ bụng cùng với từ từ nhấc tay phải và chân trái lên

Giữ ở tư thế này trong 3 giây

Từ từ hạ tay phải và chân trái xuống trong khi đó vẫn gồng khối cơ bụng

Lặp lại động tác này với tay trái và chân phải

Thực hiện động tác này từ 5 – 10 lần mỗi bên

Trong bài tập này bạn phải đảm bảo luôn gồng khối cơ bụng trong khi duỗi tay và chân bên đối diện để tránh làm cho lưng quá ưỡn

Lưu ý

Bài tập này được thực hiện khi tình trạng cột sống của bạn cho phép, điều này cần được các bác sĩ chuyên khoa cột sống quyết định.

TS.BS. Nguyễn Hoàng Long - Theo benhcotsong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 30/12/2025

    Bệnh tiêu sừng lõm lòng bàn chân (Bàn chân rỗ)

    Bệnh tiêu sừng lõm lòng bàn chân là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn ảnh hưởng đến da lòng bàn chân. Tình trạng này gây ra mùi hôi và ngứa ngáy khó chịu. Bạn có nguy cơ cao mắc bệnh này nếu chân đổ mồ hôi và thường xuyên đi giày không thoáng khí. Cùng tìm hiểu về bệnh này qua bài viết sau đây!

  • 29/12/2025

    Hà Nội ô nhiễm không khí: 6 loại thực phẩm giúp thanh lọc và bảo vệ phổi

    Những ngày gần đây, không khí tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc liên tục ở mức kém, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Bên cạnh các biện pháp che chắn bên ngoài, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý là cách hiệu quả để tăng cường đề kháng cho phổi.

  • 29/12/2025

    Phục hồi sau khi bị cúm

    Ngay cả khi các triệu chứng cảm lạnh hoặc cúm đã thuyên giảm, cơ thể vẫn cần thêm thời gian để hồi phục hoàn toàn. Các chuyên gia khuyến nghị nên nghỉ ngơi đầy đủ, duy trì lượng nước cần thiết, từng bước quay lại thói quen sinh hoạt thường ngày và ưu tiên các thực phẩm, đồ uống bổ dưỡng, lành mạnh

  • 28/12/2025

    3 công thức sinh tố 'đốt' mỡ bạn có thể tự làm tại nhà

    Không cần đến những thực phẩm chức năng đắt đỏ, bí quyết để thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đánh bay mỡ thừa đôi khi nằm ngay trong chính máy xay sinh tố của bạn. Hãy cùng khám phá cách 'thiết kế' một ly sinh tố chuẩn đốt mỡ.

  • 28/12/2025

    Bệnh Alzheimer: Dấu hiệu sớm, phòng ngừa và chăm sóc người bệnh hiệu quả

    Bệnh Alzheimer là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ ở người cao tuổi. Với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng gia tăng, đặc biệt ở nhóm người trên 65 tuổi, việc nhận biết sớm các dấu hiệu, áp dụng các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc phù hợp là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các dấu hiệu sớm, cách phòng ngừa và chăm sóc hiệu quả cho người bệnh Alzheimer, nhằm hỗ trợ người thân và cộng đồng trong việc đối phó với căn bệnh này.

  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

Xem thêm