Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn có thể bị dị ứng với cái lạnh?

Bạn có thể bị dị ứng với cái lạnh nếu nhận thấy những thay đổi trên da hoặc các triệu chứng khác sau khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh giá. Tình trạng này có thể xuất hiện đột ngột và tự hết theo thời gian. Có nhiều cách để kiểm soát tình trạng này. Bạn thậm chí có thể ngăn ngừa các triệu chứng xảy ra. Đọc tiếp để tìm hiểu thêm về bệnh mề đay do lạnh.

Các triệu chứng như thế nào?

Các triệu chứng không đe dọa đến tính mạng nhưng ngahiêm trọng của bệnh dị ứng với cái lạnh có thể bao gồm:

  • phát ban đỏ, ngứa, nổi lên ở vị trí tiếp xúc với lạnh
  • cảm giác bỏng rát trên vùng da bị ảnh hưởng khi cơ thể bạn ấm lên
  • sưng tấy ở vị trí tiếp xúc
  • sốt
  • đau đầu
  • đau khớp
  • mệt mỏi
  • lo lắng

Các triệu chứng nghiêm trọng của dị ứng với lạnh cần được chăm sóc y tế ngay lập tức có thể bao gồm:

  • sốc phản vệ, là một phản ứng dị ứng cấp tính nghiêm trọng
  • khó thở, như thở khò khè
  • sưng lưỡi và cổ họng 
  • tim đập nhanh
  • tụt huyết áp
  • ngất xỉu
  • sốc

Sự xuất hiện của các triệu chứng dị ứng do lạnh có thể khác nhau. Bạn có thể thấy rằng các triệu chứng xảy ra gần như ngay lập tức (2 đến 5 phút) sau khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Các triệu chứng có thể biến mất sau 1 đến 2 giờ.

Những lần khác, phản ứng có thể bắt đầu rất lâu sau khi tiếp xúc với lạnh, trong vòng vài giờ hoặc vài ngày và có thể mất đến 2 ngày để biến mất. Tình trạng của bạn có thể được di truyền nếu bạn gặp phải các triệu chứng mề đay chậm.

Nguyên nhân nào gây dị ứng do lạnh?

Dị ứng có thể xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm:

  • đi ra ngoài trong thời tiết lạnh giá
  • bơi hoặc tắm trong nước lạnh
  • bước vào không gian có máy lạnh hoặc được giữ ở nhiệt độ mát mẻ, chẳng hạn như kho mát

Nói chung, nhiệt độ bạn tiếp xúc phải dưới (4°C) để phát triển các triệu chứng. Nếu bạn bị dị ứng do lạnh, việc tiếp xúc với nhiệt độ lạnh này sẽ khiến cơ thể tiết ra histamine, gây ra các triệu chứng.

Ai có nguy cơ cao bị dị ứng với cái lạnh?

Dị ứng với cái lạnh thường phát triển ở thanh niên. Khoảng một nửa số người mắc phải tình trạng này, nhưng theo thời gian, các triệu chứng sẽ cải thiện đáng kể hoặc không gặp thêm bất kỳ triệu chứng nào trong vòng 6 năm.

Dị ứng có thể được di truyền từ một thành viên trong gia đình. Tình trạng này cũng có thể xảy ra ở những người không có tiền sử gia đình. Các triệu chứng cũng có thể được kích hoạt bởi một căn bệnh cụ thể, chẳng hạn như:

  • bệnh tự miễn
  • một bệnh nhiễm vi rút gây ra bệnh tăng bạch cầu đơn nhân
  • thủy đậu
  • viêm gan siêu vi
  • các bệnh về máu khác

Thông thường, các triệu chứng có thể xuất hiện mà không có nguyên nhân cơ bản rõ ràng nào ngoài việc tiếp xúc với cái lạnh.

Dị ứng với cái lạnh được chẩn đoán như thế nào?

Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn đang gặp phải tình trạng nổi mề đay do lạnh khi tiếp xúc với lạnh lần đầu tiên. Điều này sẽ cho phép bác sĩ chẩn đoán các triệu chứng của bạn. Có một số vấn đề sức khỏe khác cũng có các triệu chứng tương tự. Điều quan trọng là phải loại trừ những nguyên nhân đó. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng.

Đi đến gặp bác sĩ, hãy chuẩn bị để thảo luận về các triệu chứng và tiền sử sức khỏe của bạn. Bác sĩ của bạn cũng sẽ khám sức khỏe. Họ cũng có thể thực hiện bài kiểm tra thử thách với đá viên để quan sát phản ứng của cơ thể bạn với nhiệt độ lạnh.

Trong quá trình kiểm tra này, bác sĩ sẽ chườm một cục nước đá trong túi nhựa lên cơ thể bạn trong vài phút và sau đó xem liệu phát ban hoặc các triệu chứng khác có xảy ra hay không. Da của bạn có thể không phản ứng ngay lập tức với thử nghiệm này nếu bạn bị di truyền tình trạng này. Các triệu chứng của dị ứng di truyền có thể mất ít nhất 20 - hoặc thậm chí 30 phút để xuất hiện.

Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm máu để xác định hoặc loại trừ nguyên nhân cơ bản gây ra các triệu chứng của bạn.

Những nguyên nhân nào có thể gây ra các triệu chứng tương tự?

Một chẩn đoán thích hợp là cần thiết vì các điều kiện khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự.

Bệnh cước

Bệnh cước là một tình trạng mạch máu khiến các mạch máu rất nhỏ bị viêm khi tiếp xúc với không khí lạnh. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • da đỏ
  • ngứa
  • sưng tấy

Bệnh cước có thể tự khỏi trong vài tuần.

Bệnh Raynaud

Bệnh Raynaud chủ yếu ảnh hưởng đến ngón tay và ngón chân của bạn. Những người mắc chứng này bị co thắt mạch máu khiến dòng máu đến tứ chi bị gián đoạn. Các triệu chứng bao gồm đau và tái nhợt hoặc xanh da ở các vùng bị ảnh hưởng sau khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Các triệu chứng có thể kéo dài vài phút hoặc vài giờ.

Bệnh ngưng kết lạnh/bệnh Agglutinins lạnh

Ở những người bị bệnh ngưng kết lạnh, cơ thể tấn công các tế bào hồng cầu để phản ứng khi nhiệt độ máu của họ giảm xuống nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể bình thường của họ. Tình trạng này có thể dẫn đến thiếu máu tán huyết. Bệnh thường đi kèm với các tình trạng sau: 

  • nhiễm trùng mycoplasma pneumonia
  • ban đỏ
  • nhiễm trùng tụ cầu
  • các bệnh tự miễn dịch
  • các tình trạng sức khỏe khác, bao gồm một số bệnh ung thư và nhiễm vi rút

Tiểu huyết sắc tố lạnh kịch phát

Tiểu huyết sắc tố lạnh kịch phát là một loại thiếu máu hiếm gặp. Ở những người bị tình trạng này, các kháng thể trong cơ thể sẽ tấn công và giết chết các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Nó được coi là một bệnh tự miễn dịch.

Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • nước tiểu đổi màu hoặc màu nâu sẫm
  • sốt
  • đau bụng
  • mệt mỏi
  • khó thở khi gắng sức
  • xanh xao

Tiẻu huyết sắc tố lạnh kịch phát xảy ra phổ biến hơn ở trẻ em.

Dị ứng với cái lạnh được điều trị như thế nào?

Điều trị sẽ tập trung vào việc giảm hoặc quản lý các triệu chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng, bạn có thể cần kiểm soát tình trạng của mình trước hoặc sau khi tiếp xúc với lạnh.

Các loại thuốc như thuốc kháng histamine có thể ngăn chặn hoặc giảm thiểu việc giải phóng histamine khi tiếp xúc với lạnh. Tình trạng của bạn có thể không đáp ứng với thuốc kháng histamine. Bạn có thể yêu cầu một cách tiếp cận khác. Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy rằng dùng 150 đến 300 mg omalizumab (Xolair) mỗi 4 tuần có hiệu quả trong việc điều trị mề đay không phản ứng với thuốc kháng histamine.

Bác sĩ của bạn cũng có thể đề nghị các loại thuốc khác để điều trị dị ứng do lạnh, bao gồm:

  • thuốc corticosteroid
  • hormone tổng hợp
  • thuốc kháng sinh
  • chất đối kháng leukotriene
  • thuốc ức chế miễn dịch khác

Bạn có thể cần mang theo epinephrine dạng tiêm, ví dụ như EpiPen, nếu bạn gặp các triệu chứng nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng, chẳng hạn như sốc phản vệ, do tiếp xúc với lạnh.

Lời khuyên

Cách tốt nhất để ngăn ngừa dị ứng do lạnh là tránh tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Nhưng điều này không phải lúc nào cũng có thể thực hiện được. Một số cách để giảm nguy cơ phát triển các triệu chứng bao gồm:

  • Mặc quần áo bảo vệ trong những tháng thời tiết lạnh, như áo khoác ấm, mũ, găng tay và khăn quàng cổ. Cố gắng để da càng ít tiếp xúc với nhiệt độ lạnh càng tốt.
  • Kiểm tra nhiệt độ của nước trước khi ngâm mình trong nước và tránh để nước bị lạnh. Nếu bạn thích bơi trong các hồ bơi, hãy tìm một hồ bơi được làm nóng, ngay cả khi thời tiết ấm áp.
  • Tắm bằng nước ấm.
  • Uống đồ uống có nhiệt độ phòng và không chứa đá.
  • Không ăn thức ăn lạnh như kem và các món đông lạnh khác.
  • Uống thuốc theo toa, như thuốc kháng histamine, trước khi bị cảm nếu bác sĩ đề nghị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bàn chân lạnh nói lên điều gì về sức khỏe? 

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm