Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn uống sai cách có thể làm tăng nguy cơ tái phát hen phế quản khi trời lạnh

Thời tiết chuyển lạnh là yếu tố quan trọng có thể đột ngột gây khởi phát cơn hen cấp. Do vậy, trong thời điểm hiện nay, người có tiền sử bị hen phế quản phải bảo vệ sức khoẻ, thực hiện các biện pháp dự phòng tái phát bệnh hen, trong đó có cần lưu ý chế độ ăn uống.

1. Thời tiết lạnh dễ gây tái phát bệnh hen phế quản

Theo TS. BS Phạm Thị Bích Thủy, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, do nhạy cảm với môi trường, thời tiết, nên khi giao mùa, trời chuyển lạnh, bệnh nhân hen phế quản sẽ rất dễ đột ngột lên cơn hen cấp, rất nguy hiểm nếu không xử trí kịp thời.

Đặc biệt, thời tiết lạnh là nguyên nhân dễ mắc các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp do nhiễm vi khuẩn, virus, cảm cúm, cảm lạnh, viêm mũi họng... làm phế quản co thắt dẫn đến cơn hen cấp.

Phòng tái phát hen phế quản khi trời lạnh, nên ăn uống thế nào? - Ảnh 2.

Người bệnh hen phế quản dễ đột ngột lên cơn hen cấp khi thời tiết chuyển lạnh.

Do đó, bệnh nhân hen phế quản phải luôn phải chú ý giữ gìn sức khỏe, giữ ấm cơ thể, có chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý. Đối với những người có cơ địa dị ứng càng cần phải chú ý đến môi trường sống, nên tránh tiếp xúc với những chất dễ gây dị ứng như: phấn hoa, bụi bẩn, hóa chất, khói thuốc lá…

Cần chú ý ăn uống đảm bảo đủ dinh dưỡng, uống đủ nước, bổ sung thực phẩm có tác dụng chống viêm, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể để phòng và ngăn ngừa bệnh tái phát.

2. Chế độ ăn tốt cho người bị hen phế quản

Mặc dù không có loại thực phẩm cụ thể nào là tốt nhất cho bệnh nhân hen phế quản nhưng một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh sẽ góp phần kiểm soát bệnh hiệu quả.

Các nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn chủ yếu là thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, đặc biệt là trái cây tươi, rau xanh và ngũ cốc; hạn chế ăn nhiều sữa và thịt nhiều chất béo cũng có thể ngăn ngừa, làm chậm sự tiến triển và cải thiện các triệu chứng hen phế quản.

Những thực phẩm này rất giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hoá giúp bổ sung dinh dưỡng, có tác dụng chống viêm và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin A, D, E… Chất chống oxy hóa có thể bảo vệ tế bào của bạn khỏi bị hư hại và hỗ trợ phổi khỏe mạnh.

Phòng tái phát hen phế quản khi trời lạnh, nên ăn uống thế nào? - Ảnh 4.

Rau xanh và trái cây tươi tốt cho bệnh nhân hen phế quản.

3. Tránh những thực phẩm có thể gây dị ứng

Nhiều nghiên cứu cho thấy, có một số loại thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm bệnh hen phế quản, đặc biệt là thực phẩm gây dị ứng.

Dị ứng thực phẩm và bệnh hen có mối liên hệ chặt chẽ. Trên thực tế, những người bị dị ứng thực phẩm có nguy cơ phát triển bệnh hen cao hơn những người không mắc bệnh. Bị hen phế quản cũng làm tăng nguy cơ bị dị ứng nghiêm trọng, bao gồm cả một phản ứng toàn thân có thể đe dọa tính mạng như sốc phản vệ.

Nguy cơ sốc phản vệ có liên quan mật thiết đến mức độ nghiêm trọng của bệnh hen phế quản. Nghiên cứu cho thấy những người hen phế quản nhẹ có nguy cơ bị sốc phản vệ cao gấp đôi so với người bình thường, trong khi những người bị hen phế quản nặng có nguy cơ cao hơn gấp ba lần. Nguy cơ thậm chí còn lớn hơn ở những người bị cả bệnh hen phế quản và dị ứng thực phẩm.

Vì vậy, bệnh nhân hen phế quản cần biết, nếu bị hen phế quản hoặc có tiền sử hen phế quản nên tránh thực phẩm dễ gây dị ứng như: một số loại hải sản, con nhộng, sữa, hạt cây… Nên theo dõi nếu đã xác định được loại thức ăn mình bị dị ứng thì tuyệt đối không ăn loại thức ăn đó nữa. Vì khi đã có tiền sử dị ứng với một loại thức ăn cụ thể thì nguy cơ bị dị ứng ở những lần tiếp theo sẽ cao hơn và mức độ có thể nghiêm trọng hơn.

Phòng tái phát hen phế quản khi trời lạnh, nên ăn uống thế nào? - Ảnh 5.

Một số loại hải sản có thể gây dị ứng.

Những thực phẩm chứa sulfite (như trái cây sấy khô, bia rượu, thực phẩm ngâm chua…) có thể gây kích ứng đường hô hấp và co thắt. Theo nghiên cứu của Đại học Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ, chất sulfite thường được sử dụng làm chất bảo quản trong một số thực phẩm như: rượu vang, một số loại bia, trái cây khô, tôm, dưa chua và đồ gia vị có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh hen phế quản đối với những người có các triệu chứng từ trung bình đến nặng.

Sulfite sẽ giải phóng chất khí sulphur dioxide, gây ra tình trạng kích ứng đường hô hấp và co thắt. Vì vậy, người có vấn đề về hô hấp mạn tính nên tránh sử dụng hoặc ít nhất là cần hạn chế các loại thực phẩm này để phòng ngừa tình trạng kích ứng có thể gây tái phát cơn hen.

Ngoài ra, người bệnh cũng nên tránh các thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng, thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm giàu chất béo, thức ăn nhanh… dễ gây tức ngực, khó thở, có thể làm tăng các triệu chứng hen phế quản.

Các chuyên gia hô hấp khuyến cáo bệnh nhân hen phế quản, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu của cơn hen như: mệt mỏi, ngứa họng, ngứa cổ, nghẹt mũi hay chảy mũi, ho nhiều, khò khè, thở nhanh hơn bình thường, khó thở khi thở ra tăng dần, nặng ngực, lo lắng hoảng hốt… Việc cần làm đầu tiên là phải tránh xa các yếu tố có thể kích phát cơn hen như: phấn hoa, lông thú vật, mùi khói thuốc lá, hóa chất; Giữ ấm cơ thể nếu như bị nhiễm lạnh. Sau đó sử dụng thuốc cắt cơn hen, phổ biến nhất là Salbutamol dạng hít, xịt theo đúng chỉ dẫn.

Nếu tình trạng khó thở không được cải thiện, thở vẫn nhanh và khó, phải cố gắng để thở, khó nói, khó đi lại… thì cần gọi ngay cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí và điều trị kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Trời trở lạnh, người bệnh hen suyễn nên ăn gì và kiêng gì để ngăn ngừa tái phát.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

Xem thêm