Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn biết gì về căn bệnh bạch biến? - Phần 1

Bạch biến là một bệnh khiến cho da của bạn bị mất màu. Bệnh tuy không nguy hiểm và có thể chữa trị được nhưng lại hay tái phát.

Khoảng 1% dân số thế giới mắc phải căn bệnh này. Khi bạn bị bạch biến, các tế bào chịu trách nhiệm sản sinh sắc tố da (hay còn gọi là melanosytes) bị phá hủy, không còn tạo da sắc tố da (melanin) nữa. Một khi các tế bào không còn sản xuất được melanin nữa, các mảng da sẽ bị mất màu hoặc chuyển thành màu trắng.

Các mảng da này có thể ở bất kỳ đâu trên cơ thể của bạn, bao gồm:

  • Những vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: tay, chân, cánh tay, mặt.
  • Trong miệng hoặc ở những màng nhầy khác.
  • Lỗ mũi
  • Bộ phận sinh dục
  • Phía sau mắt
  • Trong vùng nghe của tai

Tóc và lông trên cơ thể bạn cũng có thể chuyển sang mày xám hoặc trắng nếu các khu vực liên quan có tóc/lông.

Mặc dù bạch biến có thể ảnh hưởng đến nhiều khu vực khác nhau trên cơ thể, nó không phải là bệnh lây nhiễm. Một người mắc bạch biến không thể truyền cho những người khác được.

Triệu chứng

Triệu chứng chính của bạch biến là những mảng trắng ở trên da. Nó có thể ảnh hưởng đến bất kì khu vực nào trên cơ thể, thậm chí là ở những khu vực quanh mắt. Các mảng này có thể lớn hoặc nhỏ và xuất hiện với các đặc điểm dưới đây:

Phân tán hoặc tập trung: Các mảng trắng thường nhỏ hơn và xuất hiện ở một hoặc một vài khu vực. Khi bạch biến xuất hiện với đặc điểm tập trung hoặc phân tán, nó thường ở một phía của cơ thể. Nhiều lần tiếp theo, nó tiếp tục giữ ở đó trong một hoặc một vài năm, sau đó dừng lại. Nó cũng tiến triển chậm hơn so với bạch biến tổng quát.

Không phân tán hoặc tổng quát: Các mảng trắng lan rộng xuất hiện đối xứng ở cả hai bên của cơ thể. Đây là dạng phổ biến nhất và có thể ảnh hưởng đến các tế bào sắc tố ở bất kỳ nơi đâu trên cơ thể. Nó thường bắt đầu và dừng lại nhiều lần trong suốt cuộc đời mỗi người. Không có cách nào để xác định được các mảng trắng này sẽ phát triển nhanh như thế nào trên cơ thể.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, 75% người mắc bạch biến sẽ mất sắc tố ở tay và mặt. Những khu vực phổ biến thường là ở trong các nếp gấp cơ thể, ví dụ như vùng dưới cánh tay hay xung quanh vùng bẹn của bạn.

Tăng nguy cơ bạch biến?

Hiện tại, nguy cơ mắc bạch biến vẫn chưa được xác nhận một cách rõ ràng. Điều kiện mắc bệnh thường không do di truyền. Đa phần người mắc bệnh bạch biến không có tiền sử gia đình về rối loạn này. Tuy nhiên, tiền sử gia đình mắc bạch biến hoặc các tình trạng tự miễn khác đều có thể tăng nguy cơ thậm chí nó không gây ra bạch biến.

Một yếu tố nguy cơ khác đó là việc chứa các gen liên quan đến bạch biến, bao gồm NLRP1 và PTPN22.

Đa số các nhà nghiên cứu đều tin rằng bạch biến là một rối loạn tự miễn bởi các tế bào trong cơ thể bị tấn công bởi chính cơ thể bạn. Tuy nhiên vẫn chưa xác định được cơ thể chúng ta đã tự tấn công các tế bào sắc tố như thế nào. Điều chúng ta biết được đó là khoảng 20% những người mắc bạch biến cũng có những rối loạn tự miễn. Tùy thuộc vào quần thể dân số, những rối loạn này có thể bao gồm những dấu hiệu dưới đây, sắp xếp từ phổ biến đến ít phổ biến nhất:

  • Xơ cứng bì-một rối loạn của các mô liên kết của cơ thể
  • Lupus ban đỏ
  • Viêm tuyến giáp do tuyến giáp hoạt động không đúng
  • Vẩy nến
  • Mất tóc từng vùng hoặc hói đầu
  • Tiểu đường tuýp 1
  • Thiếu máu ác tính, không có khả năng hấp thụ vitamin B12
  • Bệnh lý Addison
  • Viêm khớp dạng thấp

Một số chuyên gia cũng chỉ ra rằng, bệnh bạch biến xuất hiện sau các sự cố như:

  • Cháy nắng hoặc các vết cắt nghiêm trọng
  • Phơi nhiễm với các chất độc hại hoặc hóa chất
  • Trầm cảm ở mức độ nặng

Biến chứng của bạch biến

Tin tốt ở đây là có nhiều dạng bạch biến chỉ có rất ít những tác dụng phụ lên thể chất của cơ thể. Biến chứng nghiêm trọng nhất có thể ảnh hưởng đến tai và mắt, tuy nhiên chúng không quá phổ biến. Ảnh hưởng thể chất chính là việc mất sắc tố có thể làm tăng nguy cơ cháy nắng cho da. Bạn có thể bảo vệ làn da bằng cách sử dụng các loại kem chống năng với chỉ số SPF khoảng 30 và mặc những quần áo kín để che nắng.

Ảnh hưởng tâm lý

Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng bạch biến có thể gây ra các ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng. Những đánh giá khoa học nhận thấy khoảng hơn 50% người bị bạch biến có sự ghi nhận những ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ của họ. Một vài người còn nói rằng họ luôn nghĩ về hoàn cảnh của họ suốt cả ngày, đặc biệt là do sự khó lường của căn bệnh.

Một số ảnh hưởng có thể gây ra:

  • Không muốn thực hiện các hoạt động thể chất
  • Không tham gia các sự kiện
  • Cảm giác cơ thể như bị biến dạng
  • Trầm cảm
  • Buồn phiền
  • Chịu đựng các gánh nặng về cảm xúc

Nếu bạn mắc bạch biến và cảm thấy xuất hiện các ảnh hưởng tiêu cực, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc tâm sự với những người quan tâm thân cận của bạn. Việc học hỏi và nhận biết những vấn đề liên quan đến rối loạn này rất quan trọng bởi nó có thể giúp bạn hạn chế những căng thẳng có thể xảy ra và tăng thêm các lựa chọn điều trị.

(..còn tiếp...)

Mời các bạn đón đọc phần tiếp theo tại website: vienyhocungdung.vn

Ths. Lê Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm