Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

8 tác nhân đáng ngạc nhiên gây viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc gồm viêm da dị ứng, là phản ứng dị ứng trên da thường liên quan đến phản ứng của hệ miễn dịch và viêm da kích ứng thường xảy ra sau khi da kích ứng với những yếu tố từ bên ngoài môi trường. Dù bằng cách nào, cả hai tình trạng viêm da tiếp xúc này đều khiến da khô, đỏ, ngứa, đôi khi phồng rộp có thể kèm theo cảm giác nóng rát hoặc châm chích.

Viêm da tiếp xúc còn gọi là chàm tiếp xúc là một phản ứng ở da xảy ra khi bạn tiếp xúc với các chất gây kích ứng hoặc chất gây dị ứng. Theo Hiệp hội Bệnh chàm Quốc gia của Mỹ (NEA), từ “viêm da” được dùng để mô tả các tình trạng phát ban mẩn ngứa trên da, nhưng viêm da tiếp xúc khác với viêm da dị ứng ở chỗ viêm da tiếp xúc xuất hiện do một vật nào đó chạm vào da chứ không phải do di truyền liên quan đến hệ miễn dịch.

Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ (AAD), có hai loại viêm da tiếp xúc: viêm da dị ứng, là phản ứng dị ứng trên da thường liên quan đến phản ứng của hệ miễn dịch và viêm da kích ứng thường xảy ra sau khi da kích ứng với những yếu tố từ bên ngoài môi trường. Dù bằng cách nào, cả hai tình trạng viêm da tiếp xúc này đều khiến da khô, đỏ, ngứa, đôi khi phồng rộp có thể kèm theo cảm giác nóng rát hoặc châm chích.

Viêm da tiếp xúc rất phổ biến và hầu như ai cũng từng mắc phải một lần trong đời. Những người làm việc trong những ngành nghề thường xuyên phải tiếp xúc với nước hay các dung dịch hoá chất chẳng hạn như y tá, nhân viên pha chế và nhân viên làm đẹp sẽ bị viêm da tiếp xúc thường xuyên hơn những người khác. Bên cạnh đó việc mắc bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc các loại bệnh chàm khác cũng khiến bạn có nguy cơ mắc viêm da tiêp xúc cao hơn. Môi trường cũng là yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến viêm da tiếp xúc. Thời tiết quá nóng, quá lạnh, quá ẩm hay quá khô đều khiến bệnh viêm da tiếp xúc dễ phát triển hơn.

Làm thế nào để bạn biết bạn đang bị viêm da tiếp xúc? Bạn có thể nhận thấy phản ứng ngay lập tức khi da tiếp xúc với chất này. Da vùng tiếp xúc với chất kích ứng có thể sưng hoặc thậm chí phồng rộp hoặc có thể gây tình trạng da khô, ngứa, nứt nẻ kéo dài vài tuần sau đó. Phản ứng viêm da kích ứng thường chỉ xuất hiện ở vùng da phơi nhiễm tiếp xuc trực tiếp với chất gây kích iếp còn viêm da dị ứng có thể lan ra khỏi khu vực đó.

Các triệu chứng của viêm da tiếp xúc có thể thay đổi theo thời gian theo hướng thuyên giảm hoặc trầm trọng lên. Bác sĩ da liễu có thể giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân gây kích ứng. Dưới đây là tám nguyên nhân phổ biến có thể gây viêm da tiếp xúc

1. Bể bơi

Các chuyên gia cho biết Clo có thể là nguyên nhân gây ngứa, đỏ da hoặc nổi mề đay. Clo trong thành phần làm sạch của nước bể bơi nói chung có thể làm khô da và khiến tình trạng phát ban hiện tại trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên bạn không nên quá lo lắng về điều này. Điều quan trọng là sau khi bơi bạn nên nhớ xả sạch nước trên da và thoa kem dưỡng ẩm bảo vệ tránh khô da.

2. Dầu gội

Bạn đã bao giờ mổ xẻ danh sách thành phần trên chai dầu gội của mình? Nếu bạn đang gặp các vấn đề về da mà chưa tìm ra nguyên nhân thì có thể bạn cần xem xét đến yếu tố này. Các thành phần như các isothiazolinones thuốc nhóm chất bảo quản có tác dụng kháng khuẩn và cocamidopropyl betaine (chất hoạt động bề mặt) thường được tìm thấy trong dầu gội và có thể có tác động tiêu cực đến da.

3. Bột giặt

Theo các chuyên gia, mặc dù hiếm gặp nhưng các thành phần được sử dụng trong bột giặt có thể gây nổi mẩn phát ban trên da. Các sản phẩm khác như nước rửa chén cũng có thể gây viêm da tiếp xúc. Hương liệu được thêm vào, các sản phẩm tẩy rửa dù được ghi chú trên bao bì hay không, cũng có thể gây kích ứng.

4. Vải chống nhăn

Có thể bạn đã biết formaldehyde có hại cho sức khoẻ và làn da, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng formaldehyde có thể ẩn nấp trong quần áo của bạn. Formaldehyde có thể xuất hiện trong các mặt hàng quần áo được thiết kế để chống nhăn hoặc chống mồ hôi, cùng nhiều loại khác.

5. Bụi

Các chất kích thích trong không khí như bụi có thể gây viêm da tiếp xúc. Tất nhiên, bạn sẽ khó tránh khỏi môi trường bụi bặm, nhưng bạn có thể chủ động áp dụng phương pháp phòng tránh bụi. Bạn có thể thoa kem dưỡng ẩm có chứa ceramides giúp bảo vệ da và tránh các chất gây dị ứng.

6. Găng tay cao su

Bạn không nhất thiết phải thấy phản ứng ngay lập tức khi đeo găng tay cao su. Theo các chuyên gia bạn có thể mất nhiều năm sau khi chạm vào một chất hoặc vật liệu nhất định thì phản ứng dị ứng mới xuất hiện. Ví dụ, nếu bạn làm việc trong bệnh viện và thường xuyên phải đeo găng tay cao su trong ngày, bạn có thể nhận thấy tay mình bị ngứa và viêm. Đó là kết quả của việc cơ thể bạn bị dị ứng với găng tay.

7. Kim loại trên quần jean và chìa khóa của bạn

Dị ứng niken là tình trạng tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến ít nhất 10% dân số. Nhưng niken là thành phần phổ biến có ở khắp mọi nơi và bạn rất khó để tránh tiếp xúc với niken. Một nghiên cứu cho thấy niken có mặt trong 100% chìa khóa mà các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm. Ngay cả nút và miếng kim loại trên quần jean của bạn cũng có thể gây ra phản ứng. Nếu bạn nghi ngờ rằng niken có thể gây kích ứng thì bạn nên ủi một miếng vá lên quần jean để giữ cho da bạn không tiếp xúc trực tiếp với kim loại.

8. Làm móng 

Móng tay được cắt tỉa liệu có thể khiến da bị sưng tấy, phồng rộp hay không? Theo một nghiên cứu, sơn móng acrylic và cả sơn móng gel có liên quan đến bệnh viêm da tiếp xúc ở đầu ngón tay. Tình trạng viêm da thường bắt đầu bằng cảm giác ngứa ở phần móng, sau đó có thể khiến da móng khô và dày lên. Phần lớn các trường hợp này đều có thể tự khỏi và chỉ cần một thời gian để móng tự nhiên phục hồi.

Lời kết

Điều quan trọng bạn cần nhớ là phát ban mẩn ngứa do viêm da tiếp xúc không nhất thiết có nghĩa là bạn bị dị ứng. Thông thường, việc tránh sử dụng sản phẩm sẽ làm hết vết phát ban. Nếu bạn không thấy thuyên giảm và tình trạng phát ban mẩn ngứa tiếp tục xảy ra hoặc trầm trọng hơn, thì bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để làm các xét nghiệm dị ứng da tìm nguyên nhân

Bác sĩ Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm