Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

8 “bí mật” một xét nghiệm máu có thể “bật mí” cho bạn

Nồng độ cholesterol, số lượng hồng cầu và tiểu cầu, tình trạng dinh dưỡng… là những chỉ số mà một xét nghiệm máu đơn giản có thể cung cấp cho bạn biết về tình hình sức khỏe của mình. Tuy nhiên, bạn có thể ngạc nhiên hơn nữa với những thông tin thú vị thu được chỉ từ xét nghiệm máu.

8 “bí mật” một xét nghiệm máu có thể “bật mí” cho bạn

Theo giáo sư Stefan Enroth thuộc Khoa miễn dịch, Đại học Uppsala (Thụy Điển), mỗi người trong chúng ta có từ 1.000 đến 2.000 protein có thể đo được trong máu. Mỗi protein này có những nhiệm vụ khác nhau và càng khám phá nhiều về chúng, bạn sẽ càng biết được điều gì đang diễn ra trong cơ thể của bạn.

Những xét nghiệm dưới đây đều đang trong quá trình phát triển và đều có những tiềm năng vô cùng to lớn trong việc chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị.

Tuổi thật của bạn

So với “tuổi thời gian” của bạn là khoảng thời gian đã trôi qua kể từ khi bạn được sinh ra, “tuổi sinh học” của bạn phản ánh độ tuổi của cơ thể và các hệ thống bên trong cơ thể. Do vậy, trong khi tuổi của bạn là 52 thì tuổi sinh học của bạn có vẻ như gần với một người khỏe mạnh mới chỉ 48 tuổi.

Trong một nghiên cứu vào năm 2015, Enroth và cộng sự nhận thấy rằng họ có thể nhận diện tuổi sinh học của mỗi người bằng cách mô hình hóa các nồng độ và loại protein trong mẫu máu của 1,000 người. Bằng cách so sánh mẫu máu của bạn với mô hình này, họ có thể đánh giá được tuổi sinh học của bạn.

Mặc dù thói quen hút thuốc lá, chỉ số khối cơ thể BMI cao và thói quen tiêu thụ đồ uống có nhiều đường có thể làm gia tăng từ 2-6 năm tuổi sinh học, tình trạng lười vận động và luyện tập thể thao cũng sẽ làm tăng số tuổi sinh học lên tương ứng.

Nguy cơ mắc Alzheimer của bạn - 10 năm kể từ thời điểm hiện tại

Theo một nghiên cứu năm 2015 của các nhà khoa học Anh, nồng độ của một nhóm nhỏ protein trong máu có thể giúp phát hiện nguy cơ hình thành bệnh Alzheimer của bạn 10 năm trước khi các triệu chứng xuất hiện. Nghiên cứu vẫn còn đang ở giai đoạn sơ bộ bước đầu nhưng các nhà khoa học cho rằng việc phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh của mỗi cá nhân có thể giúp cho việc điều trị trở nên hiệu quả hơn.

Liệu bạn đã từng bị chấn thương đầu hay chưa

Các bác sỹ đã từng tranh cãi trong quá trình xây dựng một protocol có thể giúp đánh giá chính xác liệu một người đã từng gặp chấn thương tại đầu – là một tổn thương não bộ mà đối với một số người, có thể không xuất hiện bất cứ dấu hiệu rõ ràng nào trong vòng vài giờ hoặc vài ngày sau tai nạn. Đây là một vấn đề hết sức nghiêm trọng đặc biệt với các vận động viên, bởi những tác động lần thứ hai tới vùng đầu ngay sau chấn thương lần đầu có thể gây tử vong hoặc dẫn đến những vấn đề lâu dài về nhận thức. Tình trạng chấn thương đầu đã được chứng minh có liên quan đến sự hình thành căn bệnh Alzheimer ở giai đoạn sau của cuộc đời.

Một nghiên cứu gần đây trên tạp chí JAMA Neurology đã trình bày chi tiết về một xét nghiệm máu đơn giản – sử dụng những protein marker – giúp phát hiện liệu bạn đã từng bị chấn thương đầu trong vòng tới 7 ngày sau tai nạn.

Mức độ mất nước của bạn

Tình trạng mất nước làm tăng áp lực lên tim, gây mệt mỏi và có thể khiến đầu óc thiếu tỉnh táo. Một nghiên cứu cho thấy khoảng 20% những người cao tuổi sống ở những trung tâm bảo trợ xã hội đều bị mất nước chủ yếu là do không cung cấp đủ nước cho cơ thể. Nghiên cứu đó cũng đồng thời phát hiện ra một xét nghiệm máu có thể cho biết liệu cơ thể bạn có đang trong tình trạng mất nước nguy hiểm hay không. Đặc biệt với những người già là đối tượng ít khi nhận ra được liệu họ có uống quá ít nước hay không, do vậy khám phá này có thể giúp cứu sống được rất nhiều người.

Mức độ buồn bã của bạn

Thật khó để một vài người nào đó (kể cả bác sỹ) phân biệt được giữa nỗi buồn và tình trạng nguy hiểm hơn đó là căn bệnh trầm cảm. Từ lâu, các chuyên gia vẫn tin rằng không có cách nào có thể giúp phát hiện những rối loạn về tâm trạng chỉ bằng xét nghiệm máu hay chụp não. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây tại Áo đã phát hiện ra một chất hóa học đặc biệt tại não – cũng xuất hiện trong máu – có thể giúp phát hiện ra liệu nồng độ hormon hạnh phúc của bạn có đang quá thấp hay không. Xét nghiệm máu này có thể giúp các bác sỹ kê nhiều loại thuốc hiệu quả hơn trong việc kê đơn thuốc để điều trị chứng trầm cảm.

Số lần cảm lạnh bạn đã từng mắc

Xét nghiệm máu của bạn có thể giúp các bác sỹ phát hiện ra số lần nhiễm virus hay số lần cảm lạnh bạn đã từng mắc. Theo một nghiên cứu mới trên tạp chí Science, cơ thể của bạn hình thành những kháng thể đáp ứng với những căn bệnh bạn đang phải chống đỡ. Và những kháng thể này sẽ tiếp tục được giải phóng vào máu của bạn trong giai đoạn còn lại của cuộc đời.

Ngoài tác dụng giúp đỡ các bác sỹ hiểu thêm về tiền sử bệnh tật của bạn cũng như ảnh hưởng của nó đến hệ thống miễn dịch, hiểu biết về loại kháng thể hiện diện trong máu sẽ giúp bác sỹ kê đơn chính xác hơn.

Bạn có nguy cơ bị nghiện rượu hay không

Theo một nghiên cứu trên tạp chí Alcohol and Alcoholism, một hóa chất đặc hiệu trong máu có tên là “PEth” có thể tăng cao ở những người dễ có xu hướng nghiện rượu. Các nhà khoa học thuộc Đại học Illinois đã nhận thấy có sự tăng vọt của PEth trong số những người trẻ thường có xu hướng uống nhiều rượu. Hợp chất hóa học trong máu có liên quan đến tình trạng nghiện rượu trong số những người cao tuổi có thể giúp các bác sỹ có những biện pháp điều trị hiệu quả cho những người lạm dụng quá nhiều rượu.

Bạn có bị lo lắng quá mức hay không

Lo âu là tình trạng tác động về mặt thể chất khi bạn bị căng thẳng, lo lắng – áp lực sẽ tác động lên vai hay nhịp tim của bạn. Các nhà khoa học thuộc đại học Hebrew ở Jerusalem nói rằng họ có thể phát hiện ra một người nào đó đang ở trong tình trạng lo âu hay không bằng cách quan sát một loại protein đặc hiệu trong máu mà cơ thể giải phóng ra khi căng thẳng. Bằng cách kiểm tra sự hiện diện của loại protein đặc biệt này, bác sỹ có thể biết được liệu tình trạng lo âu của bạn có đang ở trong tầm kiểm soát hay không.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông - Phần 1

Ths. Nguyễn Hồng Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

Xem thêm