Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Virus HPV và những điều cần biết

Nhiều người cho rằng chỉ có người lớn mới mắc phải các bệnh lây truyền do virus HPV gây ra. Tuy nhiên, quan niệm đó hoàn toàn sai lầm. Chính sự chủ quan của người lớn trong chăm sóc con trẻ từ khi còn là thai nhi cho tới khi được sinh ra là nguyên nhân dẫn đến việc lây nhiễm virus HPV ở trẻ em

Human Papilloma Virus (HPV) là gì

HPV là loại virus có khả năng lây lan qua tiếp xúc qua da ở vùng sinh dục hay qua lớp màng nhầy niêm mạc, hoặc chất dịch cơ thể đã bị nhiễm bệnh. HPV có thể lây lan qua lớp da bên ngoài và cả lớp niêm mạc trơn ẩm ở miệng, trực tràng, hậu môn và cơ quan sinh dục nam và nữ.

Có hơn 100 loại virus HPV. Một số loại gây nên mụn cóc ở khu vực như bàn tay hay bàn chân. Những loại khác chủ yếu là HPV 6 và HPV 11 gây mụn cóc sinh dục. HPV 16 và HPV 18 là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư cổ tử cung. Đối với một số người, HPV có thể được loại bỏ hoàn toàn khi được điều trị. Tuy nhiên, với một số đối tượng khác, một khi đã bị nhiễm HPV thì virus sẽ tồn tại trong cơ thể, có nghĩa là người đó có khả năng truyền virus cho người khác, ngay cả khi không xuất hiện mụn cóc sinh dục.

Mụn cóc sinh dục là gì?

Mụn cóc sinh dục có thể tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau, thời gian xuất hiện sau vài tuần, vài tháng hay vài năm sau khi bị nhiễm virus. Mụn có có thể xuất hiện ở nhiều khu vực quanh hậu môn. Mục cóc sinh dục có dạng phẳng hay dạng lồi, đôi khi trông giống như súp lơ, có thể có màu hồng, nâu hay cùng màu với da. Mụn cóc sinh dục có thể biến mất sau một thời gian hay tái phát lại nhiều lần trong đời.

Hình ảnh sùi mào gà do virus HPV

HPV lây truyền qua con đường tiếp xúc trực tiếp với virus

HPV có thể lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da sinh dục mng virus. Ở người lớn, HPV thường bị lây truyền khi có quan hệ tình dục với người bị nhiễm virus. Bệnh do virus HPV là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất, có ảnh hưởng đến 75% những người có hoạt động tình dục trong suốt cuộc đời. Sử dụng bao cao su trong khi quan hệ có thể bảo vệ một số khu vực da sinh dục khỏi việc nhiễm HPV.

Khi trẻ em đối tượng chưa từng quan hệ tình dục bị phát hiện nhiễm HPV, tìm ra nguyên nhân không phải luôn luôn dễ dàng. Do bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp qua da nên có thể thống kê một số cách lây truyền HPV cho trẻ em như sau:

  • Người mẹ mang thai bị nhiễm HPV có thể lây cho đứa trẻ qua đường máu dây rốn trước khi sinh hay qua đường âm đạo trong khi sinh.
  • Trẻ bị mụn cóc ở tay có thể truyền virus này cho bộ phận sinh dục khi chạm vào.
  • Người chăm sóc trẻ khi bị mụn cóc ở tay hay ở bộ phận sinh dục có thể truyền virus do tiếp xúc da trực tiếp với tay hay bộ phận sinh dục của đứa trẻ.
  • HPV ngoài ra cũng có thể truyền qua tiếp xúc da của người bệnh với bộ phận sinh dục của đứa trẻ khi bị lạm dụng tình dục.
  • HPV rất hiếm khi lây qua tiếp xúc với đồ vật. Nhưng nếu một người có mụn cóc sinh dục sử dụng một chiếc khăn mặt rồi đưa cho trẻ sử dụng cùng chiếc khăn mặt đó, trẻ có thể bị nhiễm virus.

Chẩn đoán nhiễm virus HPV và mụn cóc sinh dục

Với trẻ em, các bác sỹ thường phải thận trọng và kỹ lưỡng khi chẩn đoán nếu trẻ bị nhiễm HPV. Trẻ em khi bị nhiễm loại virus này kèm xuất hiện mụn cóc sinh dục sẽ cần tiến hành những biện pháp kiểm tra y khoa toàn bộ như sau:

  • Kiểm tra cơ thể trẻ và quan sát hậu môn và bộ phận sinh dục của trẻ.
  • Hỏi cha mẹ nếu họ đã từng bị nhiễm HPV, mụn cóc sinh dục hay thông thường.
  • Hỏi xem liệu người mẹ đã từng có kết quả xét nghiệm Pap bất thường (là test chỉ định nhiễm HPV).
  • Bác sỹ sẽ thăm khám nếu đứa trẻ có bất kỳ biểu hiện nào của việc bị lạm dụng tình dục.

Xét nghiệm virus HPV

Không có test xét nghiệm thường quy dành cho HPV. Các bác sỹ thường tiến hành kiểm tra phát hiện virus trực tiếp, nhưng test này thường được khuyến cáo do HPV hiện nay đã trở nên phổ biến.

Test tìm ra chủng loại HPV bị nhiễm sẽ không cho bạn thêm bất kỳ thông tin thêm nào về việc khi nào và bằng cách nào bạn hoặc con bạn bị nhiễm bệnh. Xét nghiệm này chủ yếu để phát hiện ra sự hiện diện của một số chủng virus có nguy cơ cao gây ung thư.

Quan sát sự bất thường ở tử cung

Đối với phụ nữ và trẻ em gái đã qua giai đoạn dậy thì, bác sỹ sẽ tiến hành xét nghiệm PAP và soi cổ tử cung để phát hiện nếu như có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào có liên quan đến ung thư cổ tử cung. Những khu vực có những thay đổi nhỏ sẽ được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Để thực hiện test PAP, bác sỹ sẽ sử dụng một dụng cụ để lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung. Các tế bào sau đó được quan sát dưới kính hiển vi. Đối với test soi cổ tử cung, bác sỹ dùng một loại kính hiển vi đặc biệt để quan sát mọi khu vực của cổ tử cung và âm đạo.

Điều trị nhiễm mụn cóc sinh dục

Khi bệnh nhân đã được chẩn đoán nhiễm mụn cóc sinh dục, bác sỹ sẽ căn cứ trên kết quả thăm khám cụ thể và tình trạng bệnh nhân để quyết định liệu pháp điều trị thích hợp nhất. Có nhiều lựa chọn điều trị đối với mụn cóc sinh dục, một số phương pháp tỏ ra có hiệu quả hơn các phương pháp khác, tuy nhiên một vài phương pháp có thể gây nên những tác dụng không mong muốn như gây đau đớn dữ dội. Lựa chọn phương pháp nào phù hợp thường phụ thuộc vào số lượng, vị trí và kích thước của mụn cóc, cả giá thành điều trị và những tác dụng phụ của phương pháp đó.

Thông thường, mụn có sinh dục có thể được điều trị bằng một số loại gel hoặc kem bôi như: Imiquimod (Aldara); Podofilox; Tricholoracetic acid (TCA) hay bichloroacetic acid (BCA)

Ngoài ra, mụn cóc có thể được điều trị bằng nito lỏng (cryotherapy) hay bằng phẫu thuật.

Phương pháp dùng nito lỏng sử dụng nito ở nhiệt độ rất thấp để bôi trên bề mặt mụn cóc. Liệu pháp này được tiến hành nhanh chóng nhưng có thể gây đau đớn do nito lỏng làm da bị phồng rộp và đóng vảy. Khi vảy trên da mất đi thì các mụn cóc cũng sẽ biến mất. Đôi khi phương pháp này không có hiệu quả, cần liệu pháp thay thế hay điều trị lặp lại.

Trong một số ít trường hợp có thể tiến hành phẫu thuật loại bỏ mụn cóc.

Lưu ý rằng, mụn cóc có thể biến mất và xuất hiện trở lại. Nếu không được điều trị, mụn cóc sinh dục có thể tự biến mất hoặc tồn tại trong vài năm. Ngay cả khi được điều trị, mụn cóc vẫn có thể quay trở lại.

Mụn cóc sinh dục và bệnh ung thư

Có nhiều loại HPV và loại virus HPV gây mụn cóc sinh dục thì thường được coi là ít có nguy cơ gây ung thư. Tuy nhiên, một người có thể bị nhiễm nhiều loại HPV cùng một lúc, ngoài ra chúng cũng dẫn tới ung thư âm đạo, ung thư dương vật…Hiện tại, chưa có phương pháp nào có thể phát hiện được toàn bộ các chủng virus HPV.

Tiêm vaccin để phòng bệnh do HPV gây ra

Hiện nay trên thị trường có một loại vaccine tên gọi là Gardasil đang được sử dụng để phòng bệnh do HPV gây ra, cho đối tượng trẻ em gái đang ở độ tuổi đi học và nữ trưởng thành dưới 26 tuổi. Vaccine này tạo ra miễn dịch với hai chủng virus có liên quan đến bệnh ung thư cổ tử cung và hai chủng có thể gây mụn cóc sinh dục là HPV type 6, 11, 16 và 18.

Vaccin này gồm 3 liều được tiêm trong vòng 6 tháng. Trẻ em gái từ 9 tuổi trở lên và phụ nữ dưới 26 tuổi chưa có quan hệ tình dục được khuyến cáo nên tiêm loại vaccine này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: HPV ở miệng những điều bạn cần biết

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm