Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm phúc mạc

Viêm phúc mạc là một tình trạng nặng, cần được điều trị tích cực càng sớm càng tốt. Vì vậy, những hiểu biết về bệnh là hết sức quan trọng giúp phòng bệnh cũng như phát hiện sớm để đạt hiệu quả điều trị cao nhất.

Viêm phúc mạc

Phúc mạc (màng bụng) là lớp mô mỏng bao phủ bên trong ổ bụng và bề mặt của hầu hết các tạng. Viêm phúc mạc có thể gây ra bởi nấm hoặc vi khuẩn do những chấn thương bụng, bệnh lí hoặc các thiết bị y tế phục vụ điều trị như catheter để lọc màng bụng ở những bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối…

Viêm phúc mạc là một tình trạng nặng cần được điều trị ngay lập tức. Kháng sinh đường tĩnh mạch cần được sử dụng để điều trị nhiễm trùng. Phẫu thuật thường được chỉ định để cắt bỏ mô nhiễm trùng. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan ra các cơ quan khác, đe dọa tính mạng bệnh nhân.

Nguyên nhân

Có 2 loại viêm phúc mạc.

Viêm phúc mạc nguyên phát do vi khuẩn gây nhiễm trùng dịch ở khoang màng bụng. Bệnh lí suy gan hoặc suy thận có thể gây ra tình trạng này. Đặc biệt là ở những người cần lọc màng bụng do suy thận giai đoạn cuối.

Viêm phúc mạc thứ phát thường do nhiễm trùng các cơ quan khác trong ống tiêu hóa lan truyền tới.

Một số bệnh lí có thể gây ra viêm phúc mạc như:

  • Chấn thương hoặc vết thương bụng
  • Viêm ruột thừa vỡ
  • Loét dạ dày
  • Thủng ruột
  • Viêm túi thừa đại tràng
  • Viêm tụy
  • Xơ gan hoặc các bệnh lí về gan khác
  • Nhiễm trùng túi mật, ruột hoặc nhiễm trùng máu
  • Viêm vùng chậu (viêm nhiễm các cơ quan sinh dục ở nữ)
  • Bệnh Crohn (là một loại viêm ruột)
  • Các thủ thuật xâm lấn sử dụng trong phẫu thuật, điều trị suy thận…

Triệu chứng

Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra nhiễm trùng. Những triệu chứng thường gặp của bệnh bao gồm:

  • Chướng bụng
  • Đau bụng tăng lên khi chạm vào hoặc khi đi vệ sinh
  • Nôn hoặc buồn nôn
  • Tiêu chảy
  • Táo bón hoặc không trung tiện (xì hơi) được
  • Tiểu ít
  • Chán ăn
  • Khát nhiều
  • Mệt mỏi
  • Sốt kèm theo rét run

Nếu bạn đang phải lọc màng bụng, bạn có thể thấy dịch lọc xuất hiện vẩn đục hoặc cặn màu trắng; tấy đỏ hoặc đau vùng bụng xung quanh catheter.

Chẩn đoán

Nếu bạn có các triệu chứng của viêm phúc mạc thì việc điều trị cần được tiến hành ngay lập tức. Việc trì hoãn chỉ làm cho tính mạng của bạn bị đe dọa.

Bác sĩ sẽ hỏi bệnh, thăm khám. Việc khám bụng (sờ, nắn) sẽ có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu, tăng cảm giác đau.

Một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán như:

  • Xét nghiệm máu để đánh giá số lượng bạch cầu. Số lượng bạch cầu tăng cao thường là dấu hiệu của viêm hay nhiễm trùng. Công thức máu còn có thể giúp xác định loại vi khuẩn gây viêm.
  • Nếu bạn có dịch trong ổ bụng, bác sĩ có thể lấy kim chọc dịch và làm xét nghiệm tìm vi khuẩn.
  • Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp Xquang, cắt lớp vi tính có thể chỉ ra được những vị trí thủng ở ruột hoặc phúc mạc…

Nếu bạn đang lọc màng bụng, bác sĩ có thể chẩn đoán dựa trên sự xuất hiện của vẩn đục trong dịch lọc.

Điều trị

Bước đầu tiên của việc điều trị là cần xác định nguyên nhân gây bệnh. Bệnh nhân thường được sử dụng thuốc giảm đau và kháng sinh để chống nhiễm khuẩn.

Nếu bạn bị viêm ruột, áp xe (một khối chứa mủ), hoặc viêm ruột thừa vỡ thì phẫu thuật cần được thực hiện để lấy bỏ tổ chức nhiễm trùng.

Nếu bạn đang lọc màng bụng và bị viêm phúc mạc, bạn có thể cần chờ đến tận khi điều trị khỏi nhiễm trùng để tiếp tục sử dụng lọc màng bụng. Trong quá trình đó, bạn cần sử dụng một phương pháp lọc máu khác, ví dụ như chạy thận nhân tạo.

Việc điều trị phải được tiến hành kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm, có thể gây tử vong.

Biến chứng

Nếu không được điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể đi vào máu và gây ra sốc, tổn thương các cơ quan khác. Bệnh có thể gây tử vong.

Những biến chứng có thể gặp của viêm phúc mạc tiên phát bao gồm:

  • Hội chứng não gan (mất chức năng não xảy ra khi gan không còn loại bỏ được các chất độc trong máu)
  • Hội chứng gan thận (là một tiến triển của suy thận)
  • Sốc nhiễm khuẩn (là một phản ứng nặng của cơ thể xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào máu)
  • Những biến chứng của viêm phúc mạc thứ phát bao gồm:
    • Áp xe ổ bụng
    • Hoại tử ruột (gây chết các mô ruột)
    • Dính ruột (các mô xơ trong ổ bụng gây dính các nội tạng và có thể dẫn đến tắc ruột)
    • Sốc nhiễm khuẩn (đặc trưng bởi tình trạng mạch nhanh, huyết áp hạ)

Phòng bệnh

Nếu bạn đang lọc màng bụng, hãy chú ý rửa tay (bao gồm cả bàn tay và móng tay) sạch trước khi chạm vào catheter. Vệ sinh vùng da xung quanh catheter hàng ngày. Thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc và bảo quan các thiết bị y tế của bạn.

Gọi 115 hoặc đến phòng cấp cứu ngay lập tức nếu bạn bị đau bụng dữ dội hoặc bị chấn thương bụng, ví dụ như dao đâm.

Tiên lượng

Tiên lượng của viêm phúc mạc tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và khoảng thời gian bệnh tiến triển trước khi được điều trị. Thuốc và phẫu thuật có thể kiểm soát được tình trạng nhiễm trùng.

Nếu việc điều trị không được bắt đầu sớm, nhiễm trùng có thể lan truyền và gây tổn thương các cơ quan khác. Khi đó, khả năng bình phục sẽ tùy thuộc vào sức khỏe tổng thể của bạn và mức độ tổn thương các cơ quan.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm khuẩn huyết

Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm