Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vaccine Sputnik V COVID-19 của Nga hoạt động như thế nào?

Vaccine Sputnik V COVID-19 sử dụng hai loại virus vô hại cung cấp mã di truyền cho các tế bào của chúng ta để tạo ra một loại protein từ coronavirus mới. Điều này huấn luyện hệ thống miễn dịch của chúng ta để chống lại các nhiễm trùng trong tương lai với coronavirus mới.

Vaccine Sputnik V, còn mang tên Gam-COVID-Vac, hiện đã được cấp phép sử dụng ở 68 quốc gia. Trung tâm Dịch tễ và Vi sinh Quốc gia Gamaleya ở Moscow, Nga, đã phát triển loại vaccine này. Sputnik V là vaccine vectơ virus được thiết kế để tạo ra khả năng miễn dịch lâu dài chống lại COVID-19. Theo phân tích tạm thời về dữ liệu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 được công bố trên tạp chí The Lancet, hiệu quả của vaccine là 91,6%. Tuy nhiên, một số nhà khoa học đã công khai đặt câu hỏi về kết quả từ thử nghiệm giai đoạn 1/2 và Giai đoạn 3.

Véc tơ virus là gì?

Vectơ virus là một loại virus vô hại có thể cung cấp một gen đến các tế bào của chúng ta để chúng biến thành protein. Các nhà khoa học đã nghiên cứu việc sử dụng các vectơ virus cho liệu pháp gen và vaccine. Khi vaccine vectơ virus cung cấp mã di truyền cho các tế bào của chúng ta để tạo ra protein của mầm bệnh, hệ thống miễn dịch của chúng ta sẽ phản ứng với sự hiện diện của protein và vectơ virus. Điều này tạo ra một phản ứng miễn dịch có thể dẫn đến khả năng miễn dịch lâu dài. Vaccine Sputnik V COVID-19 sử dụng hai adenovirus khác nhau làm vật trung gian truyền virus. Adenovirus là một họ virus lớn có thể gây ra cảm lạnh thông thường. Để huấn luyện hệ thống miễn dịch nhận biết virus SARS-CoV-2, nguyên nhân gây ra COVID-19, người ta tiêm vaccine hai liều cách nhau 21 ngày. Mũi đầu tiên chứa adenovirus 26 (Ad26) là vector virus, trong khi mũi thứ hai chứa adenovirus 5 (Ad5). Cả hai đều chứa gen của protein đột biến SARS-CoV-2. Các nhà khoa học đã sửa đổi về mặt hóa học các adenovirus trong vaccine Sputnik V COVID-19 để ngăn chúng tái tạo. Điều này có nghĩa là các vectơ virus không thể gây ra nhiễm trùng adenovirus. Vaccine này cũng không thể gây ra COVID-19 vì nó không chứa toàn bộ virus SARS-CoV-2. Hệ thống miễn dịch của chúng ta phản ứng với vaccine bằng cách phát triển các kháng thể đặc hiệu với virus SARS-CoV-2 và bằng cách kích thích các phản ứng của tế bào T. Trong trường hợp bị lây nhiễm trong tương lai, cơ thể chúng ta có thể nhanh chóng sản xuất các kháng thể này để liên kết với virus và ngăn không cho nó xâm nhập vào tế bào của chúng ta. Tế bào T có thể tiêu diệt các tế bào bị nhiễm bệnh. Cả vector virus và protein đột biến SARS-CoV-2 đều đóng một vai trò trong việc xây dựng khả năng miễn dịch theo cách này.

Tại sao sử dụng hai vector virus?

Khi hệ thống miễn dịch của chúng ta phản ứng với sự hiện diện của vector virus, chúng ta có thể hình thành khả năng miễn dịch. Nếu chúng ta gặp lại cùng một vectơ virus, cơ thể chúng ta có thể cố gắng chống lại nó. Điều này có thể làm cho vaccine kém hiệu quả hơn. Sputnik V nhằm giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng hai vectơ virus khác nhau, Ad26 và Ad5. Tuy nhiên, có một điểm khác cần xem xét. Vì nhiễm trùng adenovirus là phổ biến, một số người đã có sẵn khả năng miễn dịch với một hoặc cả hai vectơ virus này. Trên thực tế, khả năng miễn nhiễm từ trước đối với Ad5 là phổ biến, tác động của điều này đối với việc tiêm chủng bằng vaccine COVID-19 dựa trên Ad5 là chưa rõ ràng. Mặc dù khả năng miễn dịch đã có từ trước đối với Ad26 vẫn tồn tại, nhưng các nhà khoa học tin rằng điều này không cản trở phản ứng miễn dịch thành công. Dữ liệu được công bố từ các thử nghiệm lâm sàng vaccine Sputnik V chỉ ra rằng vaccine này an toàn và hiệu quả. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Báo cáo khoa học: mức độ an toàn và hiệu quả của vaccine Sputnik V của Nga

Bình luận
Tin mới
  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

  • 07/07/2025

    Liệu bạn có đang lo lắng về hiệu suất tình dục?

    Tình dục được cho là một hoạt động thú vị, nhưng thật khó để vui vẻ nếu bạn liên tục lo lắng về việc mình đang làm tốt như thế nào. Nếu bạn muốn làm cho cuộc sống tình yêu của mình trở nên hấp dẫn trở lại, hãy tìm hiểu lý do tại sao bạn có thể bị lo lắng về hiệu suất tình dục và nhận một số mẹo để giúp bạn thoải mái.

Xem thêm