Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ung thư môi nhận biết như thế nào?

Ung thư môi là một trong những bệnh hay gặp của ung thư miệng. Những triệu chứng của bệnh ung thư môi rất dễ nhận biết và chỉ cần hiểu về chúng, bạn có thể phát hiện sớm và điều trị hiệu quả cho căn bệnh này.

Ung thư môi là gì?

Ung thư môi là sự phát triển ngoài tầm kiểm soát của các tế bào bất thường và hình thành nên những tổn thương hoặc khối u trên môi. Đây là dạng phổ biến nhất của ung thư miệng. Loại ung thư này phát triển trên những tế bào mỏng, phẳng được gọi là tế bào vảy – có mặt ở môi, miệng, lưỡi, má, xoang, họng, vòm miệng cứng và mềm.

Một số thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, ra nắng mà không bôi kem chống nắng, nhuộm da sẽ làm gia tăng nguy  cơ bị mắc ung thư môi. Căn bệnh ung thư này  hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm.

Nguyên nhân gây ung thư môi

Theo Viện nghiên cứu răng hàm mặt quốc gia (National Institute of Dental and Craniofacial Research), hầu hết các trường hợp bị mắc ung thư miệng đều có liên quan đến nghiện rượu và nghiện thuốc lá nặng.

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng là một yếu tố nguy  cơ hàng đầu, đặc biệt với những người thường xuyên phải làm việc ngoài trời.

Những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư  môi

Thói quen hàng ngày cũng như phong cách sống của bạn có ảnh hưởng rất lớn đối với nguy cơ ung thư môi. Mỗi năm có hơn 36,000 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư miệng. Các yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ đối với bệnh ung thư môi bao gồm:

  • Hút thuốc lá hay các sản phẩm tương tự (xì gà, thuốc tẩu hay thuốc lá nhai)
  • Nghiện rượu
  • Tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời (tự nhiên hay nhân tạo), bao gồm cả việc sử dụng giường nhuộm da trong thời gian dài
  • Những người có màu da sáng
  • Nam giới
  • Bị nhiễm HPV
  • Trên 40 tuổi

Đa số các trường hợp ung thư miệng có liên quan chủ yếu đến sử dụng thuốc lá. Nguy cơ thậm chí còn tăng cao hơn đối với những người vừa hút thuốc vừa uống rượu so với những người chỉ sử dụng 1 trong 2.

Các triệu chứng của ung thư môi

- Xuất hiện các vết loét khó lành: thông thường, những vết loét trên môi thường có dạng cục, mảng trắng ở quanh môi hoặc những vị trí gần môi xung quanh miệng. Nó có thể cảnh báo bệnh ung thư nếu kéo dài trên 2 tuần không khỏi dù đã sử dụng thuốc và các biện pháp điều trị khác, dễ gây cảm giác đau đớn và khiến người bệnh khó khăn khi nhai, nuốt.

- Xuất hiện khối u: những khối u này không chỉ xuất hiện trên môi mà còn có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào trong khoang miệng, cổ họng. Vì vậy, nếu sờ thấy hoặc cảm nhận hay nhìn thấy khối u ở môi hay khoang miệng, bạn nên sớm đi bệnh viện kiểm tra sinh thiết để phát hiện sớm bệnh ung thư môi.

- Thay đổi màu sắc da: khi các tế bào ung thư môi phát triển thì vùng da môi có thể chuyển sang màu nhợt hơn hoặc đen sạm lại.

- Da môi có thể chuyển sang dạng thô dày hoặc xơ cứng, thậm chí có triệu chứng chảy máu ở vết loét hoặc tại vết loét không lành trên môi.

- Có cảm giác tê đau, ngứa hoặc những cảm giác bất thường trên môi không rõ lý do cũng có thể là nguyên nhân cảnh báo bệnh ung thư môi.

Triệu chứng của bệnh ung thư môi không chỉ xuất hiện ở môi mà còn có thể bắt gặp ở những vị trí khác nhau trên cơ thể như sưng hàm, sưng hạch, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Chẩn đoán

Bác sỹ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng tại môi và các phần khác của miệng để phát hiện những tổn thương bất thường. Bác sỹ cũng sẽ hỏi bạn về:

  • Tiền sử bệnh
  • Tiền sử hút thuốc và uống rượu
  • Quá trình điều trị trước kia
  • Tiền sử bệnh của gia đình
  • Các loại thuốc bạn đang sử dụng

Nếu nghi ngờ ung thư môi, bác sỹ có thể yêu cầu thực hiện thủ thuật sinh thiết để xác nhận chẩn đoán. Trong trường hợp xác nhận là ung thư môi, bạn sẽ cần thực hiện một loạt các xét nghiệm khác để xác định giai đoạn tiến triển của bệnh, xem bệnh đã di căn đến các cơ quan khác hay chưa.

  • Chụp cắt lớp CT
  • Chụp phổ cộng hưởng từ MRI
  • Chụp cắt lớp bằng positron (PET)
  • Chụp X-quang ngực
  • Đo công thức máu
  • Nội soi

Điều trị

Phẫu thuật, xạ trị, hóa trị là một vài phương pháp điều trị được áp dụng đối với ung thư môi. Một số lựa chọn khác bao gồm miễn dịch trị liệu và trị liệu gien.

Cũng như các bệnh ung thư khác, điều trị ung thư môi phụ thuộc vào giai đoạn tiến triển của bệnh (bao gồm cả kích thước khối u) và sức khỏe của người bệnh.

Nếu khối u nhỏ thì có thể phẫu thuật để loại bỏ. Nếu khối u lớn hay ở giai đoạn muộn, xạ trị và hóa trị có thể được sử dụng để làm thu  nhỏ khối  u trước khi phẫu thuật để giảm tái phát.

Việc từ bỏ thuốc lá trước khi điều trị có thể giúp cải thiện kết quả điều trị.

Các biến chứng của ung thư môi

Nếu không được điều trị, khối u tại môi có thể di căn đến các phần khác của miệng và lưỡi cũng như các bộ phận xa hơn và gây khó khăn trong điều trị.

Ngoài ra, việc điều trị ung thư môi có thể gây cản trở những sinh hoạt bình thường và gây ra mất thẩm mỹ trên khuôn mặt. Những người phải phẫu thuật loại bỏ khối u trên môi thường gặp khó khăn khi nói chuyện, nhai, nuốt.

Phẫu thuật cũng có thể gây ra những biến dạng trên môi và mặt. Một số  người cần phải được điều trị với cả những nhà trị liệu về giọng nói để cải thiện khả năng nói chuyện hoặc bác sỹ phẫu thuật tạo hình để chỉnh lại thẩm mỹ trên khuôn mặt.

Một số tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị bao gồm:

  • Rụng tóc
  • Mệt mỏi, kiệt sức
  • Giảm vị giác
  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Tê ở bàn tay, bàn chân
  • Thiếu  máu nặng
  • Sút cân
  • Khô da
  • Đau họng
  • Thay đổi vị giác
  • Nhiễm trùng
  • Viêm màng nhầy trong miệng

Triển vọng điều trị

Ung thư môi hoàn toàn có thể chữa khỏi  được. Nguyên nhân là do môi là cơ quan rất dễ nhìn thấy được tổn thương và có thể phát hiện được bệnh sớm, điều trị kịp thời. Tỷ lệ sống sót mà không tái phát bệnh sau 5 năm là trên 90%.

Nếu bạn đã từng bị ung thư môi trong quá khứ thì nguy cơ mắc một số bệnh ung thư khác của bạn sẽ tăng lên như ung thư đầu, cổ hay miệng. Sau khi kết thúc điều trị bệnh ung thư môi, bạn nên đi khám bác sỹ định kỳ  để kiểm tra tình hình sức khỏe thường xuyên.

Phòng bệnh ung thư môi

Ung thư môi có thể phòng tránh được bằng cách tránh hút các loại thuốc lá, hạn chế tiêu thụ quá nhiều rượu, hạn chế tiếp xúc quá lâu với ánh nắng mặt trời, đặc biệt không nên sử dụng giường nhuộm da.

Ths. Hồng Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm