Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ung thư môi nhận biết như thế nào?

Ung thư môi là một trong những bệnh hay gặp của ung thư miệng. Những triệu chứng của bệnh ung thư môi rất dễ nhận biết và chỉ cần hiểu về chúng, bạn có thể phát hiện sớm và điều trị hiệu quả cho căn bệnh này.

Ung thư môi là gì?

Ung thư môi là sự phát triển ngoài tầm kiểm soát của các tế bào bất thường và hình thành nên những tổn thương hoặc khối u trên môi. Đây là dạng phổ biến nhất của ung thư miệng. Loại ung thư này phát triển trên những tế bào mỏng, phẳng được gọi là tế bào vảy – có mặt ở môi, miệng, lưỡi, má, xoang, họng, vòm miệng cứng và mềm.

Một số thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, ra nắng mà không bôi kem chống nắng, nhuộm da sẽ làm gia tăng nguy  cơ bị mắc ung thư môi. Căn bệnh ung thư này  hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm.

Nguyên nhân gây ung thư môi

Theo Viện nghiên cứu răng hàm mặt quốc gia (National Institute of Dental and Craniofacial Research), hầu hết các trường hợp bị mắc ung thư miệng đều có liên quan đến nghiện rượu và nghiện thuốc lá nặng.

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng là một yếu tố nguy  cơ hàng đầu, đặc biệt với những người thường xuyên phải làm việc ngoài trời.

Những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư  môi

Thói quen hàng ngày cũng như phong cách sống của bạn có ảnh hưởng rất lớn đối với nguy cơ ung thư môi. Mỗi năm có hơn 36,000 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư miệng. Các yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ đối với bệnh ung thư môi bao gồm:

  • Hút thuốc lá hay các sản phẩm tương tự (xì gà, thuốc tẩu hay thuốc lá nhai)
  • Nghiện rượu
  • Tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời (tự nhiên hay nhân tạo), bao gồm cả việc sử dụng giường nhuộm da trong thời gian dài
  • Những người có màu da sáng
  • Nam giới
  • Bị nhiễm HPV
  • Trên 40 tuổi

Đa số các trường hợp ung thư miệng có liên quan chủ yếu đến sử dụng thuốc lá. Nguy cơ thậm chí còn tăng cao hơn đối với những người vừa hút thuốc vừa uống rượu so với những người chỉ sử dụng 1 trong 2.

Các triệu chứng của ung thư môi

- Xuất hiện các vết loét khó lành: thông thường, những vết loét trên môi thường có dạng cục, mảng trắng ở quanh môi hoặc những vị trí gần môi xung quanh miệng. Nó có thể cảnh báo bệnh ung thư nếu kéo dài trên 2 tuần không khỏi dù đã sử dụng thuốc và các biện pháp điều trị khác, dễ gây cảm giác đau đớn và khiến người bệnh khó khăn khi nhai, nuốt.

- Xuất hiện khối u: những khối u này không chỉ xuất hiện trên môi mà còn có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào trong khoang miệng, cổ họng. Vì vậy, nếu sờ thấy hoặc cảm nhận hay nhìn thấy khối u ở môi hay khoang miệng, bạn nên sớm đi bệnh viện kiểm tra sinh thiết để phát hiện sớm bệnh ung thư môi.

- Thay đổi màu sắc da: khi các tế bào ung thư môi phát triển thì vùng da môi có thể chuyển sang màu nhợt hơn hoặc đen sạm lại.

- Da môi có thể chuyển sang dạng thô dày hoặc xơ cứng, thậm chí có triệu chứng chảy máu ở vết loét hoặc tại vết loét không lành trên môi.

- Có cảm giác tê đau, ngứa hoặc những cảm giác bất thường trên môi không rõ lý do cũng có thể là nguyên nhân cảnh báo bệnh ung thư môi.

Triệu chứng của bệnh ung thư môi không chỉ xuất hiện ở môi mà còn có thể bắt gặp ở những vị trí khác nhau trên cơ thể như sưng hàm, sưng hạch, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Chẩn đoán

Bác sỹ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng tại môi và các phần khác của miệng để phát hiện những tổn thương bất thường. Bác sỹ cũng sẽ hỏi bạn về:

  • Tiền sử bệnh
  • Tiền sử hút thuốc và uống rượu
  • Quá trình điều trị trước kia
  • Tiền sử bệnh của gia đình
  • Các loại thuốc bạn đang sử dụng

Nếu nghi ngờ ung thư môi, bác sỹ có thể yêu cầu thực hiện thủ thuật sinh thiết để xác nhận chẩn đoán. Trong trường hợp xác nhận là ung thư môi, bạn sẽ cần thực hiện một loạt các xét nghiệm khác để xác định giai đoạn tiến triển của bệnh, xem bệnh đã di căn đến các cơ quan khác hay chưa.

  • Chụp cắt lớp CT
  • Chụp phổ cộng hưởng từ MRI
  • Chụp cắt lớp bằng positron (PET)
  • Chụp X-quang ngực
  • Đo công thức máu
  • Nội soi

Điều trị

Phẫu thuật, xạ trị, hóa trị là một vài phương pháp điều trị được áp dụng đối với ung thư môi. Một số lựa chọn khác bao gồm miễn dịch trị liệu và trị liệu gien.

Cũng như các bệnh ung thư khác, điều trị ung thư môi phụ thuộc vào giai đoạn tiến triển của bệnh (bao gồm cả kích thước khối u) và sức khỏe của người bệnh.

Nếu khối u nhỏ thì có thể phẫu thuật để loại bỏ. Nếu khối u lớn hay ở giai đoạn muộn, xạ trị và hóa trị có thể được sử dụng để làm thu  nhỏ khối  u trước khi phẫu thuật để giảm tái phát.

Việc từ bỏ thuốc lá trước khi điều trị có thể giúp cải thiện kết quả điều trị.

Các biến chứng của ung thư môi

Nếu không được điều trị, khối u tại môi có thể di căn đến các phần khác của miệng và lưỡi cũng như các bộ phận xa hơn và gây khó khăn trong điều trị.

Ngoài ra, việc điều trị ung thư môi có thể gây cản trở những sinh hoạt bình thường và gây ra mất thẩm mỹ trên khuôn mặt. Những người phải phẫu thuật loại bỏ khối u trên môi thường gặp khó khăn khi nói chuyện, nhai, nuốt.

Phẫu thuật cũng có thể gây ra những biến dạng trên môi và mặt. Một số  người cần phải được điều trị với cả những nhà trị liệu về giọng nói để cải thiện khả năng nói chuyện hoặc bác sỹ phẫu thuật tạo hình để chỉnh lại thẩm mỹ trên khuôn mặt.

Một số tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị bao gồm:

  • Rụng tóc
  • Mệt mỏi, kiệt sức
  • Giảm vị giác
  • Buồn nôn
  • Nôn
  • Tê ở bàn tay, bàn chân
  • Thiếu  máu nặng
  • Sút cân
  • Khô da
  • Đau họng
  • Thay đổi vị giác
  • Nhiễm trùng
  • Viêm màng nhầy trong miệng

Triển vọng điều trị

Ung thư môi hoàn toàn có thể chữa khỏi  được. Nguyên nhân là do môi là cơ quan rất dễ nhìn thấy được tổn thương và có thể phát hiện được bệnh sớm, điều trị kịp thời. Tỷ lệ sống sót mà không tái phát bệnh sau 5 năm là trên 90%.

Nếu bạn đã từng bị ung thư môi trong quá khứ thì nguy cơ mắc một số bệnh ung thư khác của bạn sẽ tăng lên như ung thư đầu, cổ hay miệng. Sau khi kết thúc điều trị bệnh ung thư môi, bạn nên đi khám bác sỹ định kỳ  để kiểm tra tình hình sức khỏe thường xuyên.

Phòng bệnh ung thư môi

Ung thư môi có thể phòng tránh được bằng cách tránh hút các loại thuốc lá, hạn chế tiêu thụ quá nhiều rượu, hạn chế tiếp xúc quá lâu với ánh nắng mặt trời, đặc biệt không nên sử dụng giường nhuộm da.

Ths. Hồng Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm