Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói thuốc lá trong môi trường

Hằng ngày chúng ta tiếp xúc với một loại ô nhiễm không khí mà gây ra cái chết nhiều gấp 2 lần các loại ô nhiễm khác cộng lại. Đó là khói thuốc lá trong môi trường (ETS), hay thực chất là khói thuốc do người khác hút.

ETS là gì?

ETS còn được biết đến như khói thuốc lá thụ động, khoảng 85 đến 90 % lượng khói từ thuốc lá tản ra môi trường là ETS. Một điếu thuốc lá khi đốt cháy tạo ra 2 loại khói mà một người không hút thuốc hít vào

  •  Khói chính là do người hút thuốc hít vào sau đó nhả ra.
  •  Khói phụ còn lại đi ra môi trường trực tiếp từ đầu cháy của điếu thuốc.

ETS chứa khoảng 85% khói phụ và 15% khói chính. Khói phụ nóng hơn khói chính và không đi qua đầu lọc. Nồng độ của các chất hóa học trong khói phụ vì thế cao hơn trong khói chính.

Điều này không có nghĩa là hút thuốc thì ít nguy hiểm hơn. Người hút thuốc hút vào nhiều khói hơn người xung quanh vì không giống ETS, khói chính không được hòa loãng trong không khí  trước khi tới phổi.

Tại sao ETS nguy hiểm?

Khói thuốc lá chứa hơn 4000 hóa chất khác nhau, trong số đó có ít nhất 400 chất là chất độc với con người. Tổ chức Y tế thế giới báo cáo rằng ít nhất 60 chất gây ung thư được xác định là có trong khói thuốc thụ động. Các nghiên cứu về ETS chỉ ra rằng sống, làm việc hoặc chỉ đơn giản là lảng vảng gần người hút thuốc thì đã có hại cho sức khỏe. Khi bạn thở trong môi trường có ETS, sức khỏe của bạn bị tác động tiêu cực.

Một người tiếp xúc với ETS thì có nguy cơ bị những bệnh tương tự với những bệnh mà người hút thuốc phải đối mặt, bao gồm;

  •  Kích thích khó chịu ở mắt, mũi, và họng.
  •  Nhiễm trùng đường hô hấp, và làm nặng thêm các bệnh về đường hô hấp sẵn có như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và khí phế thũng.
  •  Bệnh tim mạch và ung thư.

Những nghiên cứu gần đây ước tính rằng một người không hút thuốc mà sống và làm việc trong môi trường có ETS có nguy cơ bị ung thư phổi tăng lên 25%, trong khi đó phơi nhiễm nhiều với khói thuốc thì nguy cơ ung này tăng gấp đôi.

Trẻ em bị ảnh hưởng bởi ETS như thế nào?

Có bằng chứng chỉ ra rằng sức khỏe của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi ETS. Khi bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ như là ông bà hút thuốc, con cháu họ cũng bị ảnh hưởng theo.

Một vài ảnh hưởng có hại đến trẻ gồm:

  • Hay bị ho và cảm lạnh.
  • Nguy cơ kích thích mắt và mũi tăng cao
  • Giảm sự phát triển và chức năng phổi.
  • Tăng nhạy cảm với ho, khò khè và hen suyễn. Trẻ chưa từng bị hen suyễn có nguy cơ bị hen cao hơn nếu có bố hoặc mẹ hút thuốc. Phơi nhiễm lâu ngày với ETS sẽ làm cho các cơn hen nghiêm trọng hơn và xuất hiện thường xuyên hơn.
  • Nguy cơ nhiễm trùng tai và phổi tăng lên. Trẻ nhỏ nhạy cảm với khói thuốc có nhiều khả năng mắc bệnh về phổi như viêm phổi hoặc viêm phế quản. Việc ốm thường xuyên dẫn đến trẻ lỡ nhiều bài học ở trường và khó hoàn thành tốt bài tập được giao.
  • Tăng nguy cơ sâu răng và các bệnh răng miệng.
  • Với trẻ nhỏ, tăng tỉ lệ đột tử.

Nguy cơ đối với thai kì

Theo báo cáo chung của bác sĩ ngoại khoa, phụ nữ hút thuốc hoặc hút thuốc thụ động trong khi mang thai thì có nguy cơ sẩy thai hoặc sinh ra con bị chết yểu cao. Đứa trẻ sinh ra có thể bị nhẹ cân hoặc sinh non.

Trẻ hút thuốc

Trẻ em có bố mẹ hút thuốc thì nhiều khả năng lớn lên sẽ hút thuốc theo, theo một khảo sát sức khỏe học sinh cho thấy, 6 trong 10 người trẻ hút thuốc có ít nhất bố hoặc mẹ hút thuốc.

Khói thuốc thứ 3 (third hand smoke): nguy hiểm kéo dài sau hút thuốc thụ động

Một nguy hiểm khác còn tồn đọng ngay cả khi điếu thuốc đã bị dập tắt. Khói thuốc thứ 3 chỉ những tàn dư của khói thuốc lá còn tồn tại trong môi trường sau khi điếu thuốc bị dập tắt. Những tàn dư này đọng lại trên tóc, quần áo, vật dụng trong nhà như thảm, rèm, chăn và những bề mặt như sàn nhà hay cửa sổ. Trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng xấu bởi những chất độc này khi chúng bò, chơi, chạm và hít phải những tàn dư này từ những bề mặt nhiễm bẩn. Điều này cho thấy ảnh hưởng tiêu cực kéo dài của việc hút thuốc.

Hút thuốc lá có nhiều ảnh hưởng có hại đến sức khỏe và ETS chỉ là một trong số đó mà thôi. Nói không với thuốc lá đánh dấu khởi đầu của một phong cách sống khỏe mạnh cho bạn và cả người thân của bạn. Hãy giữ bầu không khí trong lành bằng việc không hút thuốc lá ngay từ hôm nay.

CTV Mai Mai (theo Health Promotion Board)
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm